Trong chương trình Trên Ghế ngày 4-1, PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, giám đốc chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô, Đại học Bách khoa Hà Nội, cho rằng xe điện nói chung và VinFast nói riêng sẽ thay đổi cách chúng ta nói chuyện về ô tô.

Ô tô không còn như xưa

* Là một người nghiên cứu sâu về ô tô, PGS.TS đánh giá thế nào về công nghệ của xe điện VinFast hiện tại?

- Trước khi nói về VinFast, hãy nhìn lại lịch sử ngành công nghiệp ô tô. Tôi đánh giá ngành này đang ở ngã rẽ khi ô tô đang dịch chuyển sang tính công nghệ, kỹ thuật số nhiều hơn. Ngành ô tô đang có khái niệm mới là "software-defined vehicle", có nghĩa ô tô được điều khiển bằng phần mềm.

Chúng ta có thể tưởng tượng giống như điện thoại thông minh, có nhiều ứng dụng, cài đặt… khác hoàn toàn với điện thoại thông thường trước đây.

Ô tô bây giờ cũng đang theo xu hướng này. Cấu trúc các hệ thống trên ô tô mới sẽ thay đổi rất nhiều. Lúc đó, nền tảng xe điện sẽ giúp cho việc sản xuất xe theo xu hướng mới dễ hơn. Giống như điện thoại thông minh bắt buộc phải có màn hình cảm ứng, ô tô ứng dụng công nghệ software-defined vehicle buộc phải phát triển trên nền tảng xe điện.

Như vậy, những mẫu xe theo xu hướng mới khác hoàn toàn về cấu trúc điều khiển, khung gầm so với trước đây. Hiện nay, khi nhắc đến ô tô, chúng ta thường nói xe này động cơ I4 hay V6, dung tích 2.0L hay 3.0L, mạnh bao nhiêu mã lực. Nhưng biết đâu, trong tương lai khi nhắc đến ô tô, chúng ta sẽ nói xe này dùng RAM gì, chip gì… giống như khi mô tả về máy tính.

Khi ngành công nghiệp ô tô đang bước vào ngã rẽ, VinFast chọn con đường này từ những thời điểm đầu. Các hãng xe truyền thống vướng mắc ở quá trình sản xuất cũ nên chưa thể chuyển đổi nhanh được.

Trong khi đó, VinFast, Tesla hay một số hãng xe điện khác dù mới bắt đầu nhưng đã thấy những kết quả nhất định. Những hãng ô tô mới nổi như VinFast sẽ chọn con đường mới và họ đi sẽ rất nhanh bởi vì họ dựa trên công nghệ.

Vì thế, xe VinFast sẽ là các mẫu xe công nghệ, tương lai sẽ là như thế.

Với xe điện, không còn khái niệm "mới - cũ" truyền thống

* PGS.TS đánh giá như thế nào về xe điện VinFast và cách hãng xử lý khi xe có lỗi?

- Thông thường, khi nói đến công nghệ, sẽ bao gồm hai phần, phần cứng và phần mềm. Ô tô công nghệ cũng vậy.

Trước đây, ô tô chủ yếu chỉ sửa phần cứng. Rất ít người sửa hay cập nhật phần mềm cho ô tô.

Nhưng với ô tô công nghệ, cần nhìn nhận thêm ở góc độ khác. VinFast đã có thể sản xuất phần cứng như thân vỏ, khung gầm, hệ thống treo… tại Việt Nam và đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Về phần mềm, khi sử dụng điện thoại thông minh hay máy tính, ai cũng đã quen với việc cập nhật phần mềm mỗi khi có bản mới mà hãng thường gọi là "vá lỗi" hoặc "nâng cấp". Với phần mềm, chúng tôi không gọi là "sửa lỗi". Đây là hai khái niệm khác nhau mà ai cũng cần biết.

Phần mềm nói chung cần được nâng cấp theo thời gian. Không chỉ VinFast, tất cả các hãng sản xuất xe điện đều sẽ như vậy.

Với ý thứ hai của câu hỏi, tôi đánh giá VinFast không còn là một nhà sản xuất bán xe thông thường mà là một nhà cung cấp dịch vụ. Hãng luôn cố gắng làm hài lòng khách hàng nhất mặc dù vẫn còn tồn tại lỗi trong quá trình vận hành và sử dụng xe.

VinFast có lẽ là hãng xe đầu tiên ở Việt Nam phục vụ khách hàng gần như 24/7 khi xưởng dịch vụ mở cả cuối tuần đến 21-22h. Đây cũng là hãng ô tô có nhiều trạm bảo dưỡng nhất với hơn 100 trạm dịch vụ trải dài từ Bắc vào Nam. Hãng cũng có xe dịch vụ lưu động, có thể xử lý các sự cố ở những nơi cách xa trạm dịch vụ.

* Được biết, PGS.TS đang sử dụng một chiếc VinFast VF 8. Vậy ông đã bao giờ phải cập nhật công nghệ trên chính chiếc xe của mình chưa?

- Chiếc VinFast VF 8 này đã nâng cấp phần mềm nhiều lần. Mỗi lần có bản mới, hãng sẽ thông báo để tôi mang xe đến xưởng dịch vụ tiến hành cập nhật. Tôi chỉ cần mang xe đến xưởng dịch vụ và quay lại nhận xe khi đã hoàn thành.

Sau mỗi lần cập nhật, tôi cảm giác như mình được sử dụng một chiếc xe mới. Xe có nhiều tính năng hơn, các phần mềm hoạt động mượt mà hơn… giúp tôi cảm thấy hứng thú hơn.

* Với xe điện nói chung, VinFast nói riêng, PGS.TS đã từng có những thử nghiệm như thế nào?

- Với xe điện, tôi đã nghiên cứu rất nhiều và rất sâu. Thậm chí, tôi còn hướng dẫn cho sinh viên đại học, cao học của mình nghiên cứu về xe điện, thực hiện những đề tài được các báo quốc tế công bố.

* Các bạn sinh viên đánh giá như thế nào về công nghệ trên xe điện VinFast, thưa PGS.TS?

- Cấu trúc hệ thống điện và hệ thống điều khiển trên xe VinFast đang tiếp cận theo hướng công nghệ. Cho nên, nền tảng đó sẽ quyết định sau này có thể nâng cấp và cập nhật hay không, giúp chiếc xe sẽ ngày càng tốt lên. Điều này giúp người tiêu dùng không phải trả thêm chi phí phần cứng nữa.

Đối với ô tô truyền thống, chỉ khi mua đời mới, người dùng mới có thêm các tính năng mới so với xe trước đó. Đi kèm với đó giá bán thường cũng tăng lên.

Trong khi đó, xe điện VinFast từ đời trước đến đời sau chỉ cần cập nhật phần mềm là người dùng đã có thể sử dụng những tính năng mới nhất. Nhờ đó, xe đời trước và đời sau chỉ phân biệt nhau qua hình dáng bên ngoài, trong khi các tính năng có thể giống nhau.

Chọn xe gì tùy thuộc vào nhu cầu

* Nếu tư vấn một người mua xe mới, PGS.TS sẽ đưa ra lời khuyên chọn xe xăng, điện hay hybrid?

- Đây là một bài toán có nhiều lời giải. Mỗi người giải sẽ có một quan điểm khác nhau.

Khi chuyển từ xe xăng sang xe điện, chúng ta phải thay đổi thói quen. Lúc mới mua xe, tôi hiểu rằng xe sạc hơi khó vì nhà không có trạm sạc. Nhưng tôi thay đổi thói quen bằng cách khi sạc thì đi tập thể dục, đưa vợ con đi chơi hay làm những việc khác. Đến bây giờ, mỗi lần đi đổ xăng cho xe của vợ, tôi thấy bị lãng phí thời gian xếp hàng.

Tuy nhiên, điều này có thể đến từ điều kiện công việc của tôi phù hợp với cách sử dụng xe điện. Ai thường xuyên phải đi xa và luôn cảm thấy lo lắng thì có thể lựa chọn xe xăng hoặc xe hybrid.

Trong một thống kê của Deloitte sau khi phỏng vấn 1.000 người, trên 50% người Việt quan tâm đến môi trường. Như vậy, việc thay đổi nhận thức và dịch chuyển sang xe điện sẽ diễn ra nhanh chóng. Bởi vì khi đã quan tâm, mọi người sẽ chuyển đổi, từ ý thức đến hành động.

* Cảm ơn PGS.TS rất nhiều vì những thông tin vừa rồi.

PGS.TS Đàm Hoàng Phúc: 'Chỉ cần nhìn bu lông là biết VinFast đã đi xa đến đâu'

Theo PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, VinFast cùng các doanh nghiệp trong nước sẽ nhanh chóng đạt được mục tiêu tự chủ sản xuất ô tô với tỉ lệ nội địa hóa lên đến 84%.