Một cảnh trong phim: nhóm bác sĩ, nhà nghiên cứu đi tiêm ngừa ở một khu chợ gia cầm huyện Bắc Sơn, Lạng Sơn, Việt Nam - Ảnh: NETFLIX

Nhưng Pandemic: How to prevent an outbreak? (tạm dịch: Đại dịch: Làm thế nào để ngăn chặn sự bùng phát?) không phải là bộ phim đưa khán giả đến trung tâm của những quốc gia hỗn loạn hiện nay, khi dịch bệnh đang khiến toàn cầu ngưng trệ.

Máy quay chĩa về phía những bác sĩ, chuyên gia đã nỗ lực hàng chục năm qua, lặng lẽ làm tấm khiên đứng trước mũi dùi cay nghiệt của các chủng virus mới, để bảo vệ cho 7 tỉ người còn lại.

Các bác sĩ tuyến đầu luôn đứng trước nguy cơ trở thành nạn nhân của dịch bệnh - Ảnh: NETFLIX

Có người khổng lồ sẽ có kẻ chiến đấu

Giới khoa học vẫn thường rỉ tai nhau về một cách để truyền đạt kiến thức đến đại chúng, giống như ở buổi lửa trại, khi người quản trò đứng trong ánh lửa kể về những con quái vật dữ tợn trước và sau đó họ mới nói đến người hùng.

Pandemic: How to prevent an outbreak? (gọi tắt là Pandemic) đã mở màn bằng một thủ pháp như vậy. Một nhóm nghiên cứu bước vào rừng, khoanh vùng và đóng cọc dấu lên một ô đất nhỏ, hố chôn tập thể của những người nhiễm bệnh trong dịch cúm Tây Ban Nha 1918. Đại dịch năm đó giết 5% nhân loại, nhiều hơn cả hai cuộc thế chiến cộng lại.

100 năm trôi qua, giới bác sĩ, chuyên gia y tế vẫn chưa hết kinh sợ khi nghĩ đến tương lai một cơn đại dịch quay trở lại tàn phá thế giới. Khi ta đang mơ một giấc mơ lớn, lên sao Hỏa chẳng hạn, dịch bệnh chẳng ngần ngại kéo ta về bên dưới mặt đất.

Trang trại khổng lồ ở huyện Cao Lộc, nơi đang phải đối mặt với dịch cúm gia cầm từ năm 2019 - Ảnh: NETFLIX

Theo chân mười nhân vật, bộ phim của đạo diễn Doug Shultz chạm đến những tiền tuyến xa nhất, nơi những bác sĩ, cán bộ y tế là người đầu tiên tiếp xúc cuộc chiến bệnh dịch: hoặc trở thành chiến binh, hoặc là nạn nhân.

Pandemic có đến tận 300 phút để nhởn nhơ kể về những người hùng nhưng đạo diễn đã không làm vậy. Phim chuyển cảnh dồn dập, từ Ấn Độ đến Ai Cập, từ Guatemala đến Hoa Kỳ. Máy quay lao ra rất nhanh để bắt theo khoảnh khắc bác sĩ Dinesh Vijay chạy đến một ca dương tính với cúm A/H1N1 vừa được chuyển vào bệnh viện.

Nhà làm phim theo bác sĩ Dennis Carroll vào một trại gia cầm khổng lồ đang trong điểm bùng phát dịch để lấy mẫu thử và nối gót bác sĩ Michel Yao giữa đất nước Congo lắm dịch bệnh và nhiều súng ống.

Dọc ngang Pandemic là những bước đi như rượt đuổi của các bác sĩ, nhà nghiên cứu nhưng không phải trong lúc dịch bệnh đã xảy ra mà khi nó chỉ mới chớm.

Syra Mad là chuyên gia huấn luyện bệnh viện thành phố về thảm họa dịch bệnh, cô tìm cách tổng hợp thông tin về mầm virus trên khắp thế giới để chuẩn bị ứng phó trước dịch bệnh. Elizabeth Steiner Hayward, thượng nghị sĩ bang Oregon, đấu tranh cho luật tiêm phòng.

Những người như y tá Susan Flis dành trọn thời gian ở các cơ sở y tế biên giới để tiêm chủng cho người tị nạn. Cũng có nhà nghiên cứu như Deb Carter vào rừng trong đêm tối, bắt chim trời cá nước hòng tìm kiếm con vật mang mầm bệnh.

Và đó là lý do tại sao bộ phim tài liệu Pandemic lại mang trong mình bầu không khí sử thi.

Một nhóm nghiên cứu lấy mẫu thử của dơi trong hang động - Ảnh: NETFLIX

Không chỉ đối mặt với dịch bệnh

Con quái vật của Pandemic đã mở đầu bằng cái chết và chẳng ngần ngại quăng quật thêm những người bệnh lẫn bác sĩ trong tâm dịch. Nhưng đừng hiểu lầm các chuyên gia y tế chỉ ra đi vì dịch bệnh. Trong một cuộc tấn công của các băng nhóm khủng bố nhằm vào trại tiêm phòng virus ở Congo, hai bác sĩ đã thiệt mạng.

Nhóm nghiên cứu của bác sĩ Michel Yao đến đây theo nhiệm vụ từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO) để ngăn chặn Ebola, trong suốt 3 năm đằng đẵng chỉ thấy gia đình trên màn hình điện thoại, bỏ lỡ lễ tốt nghiệp của con trai.

Chờ đợi họ ở một đất nước xa lạ là người dân địa phương không tin tưởng thầy thuốc nước ngoài bằng tay lang băm và lắng nghe khủng bố hơn là những người mong họ sống sót.

Đội ngũ bác sĩ Michel chiến đấu với phiến quân, còn thượng nghị sĩ Elizabeth Steiner Hayward đối địch với phong trào chống văcxin (anti-vaccine). Pandemic đã có một cảnh rất hay.

Để đến phiên điều trần dự luật bắt buộc tiêm phòng, Elizabeth phải đi vội vã xuống tầng hầm, tránh mặt những nhóm anti-vaccine đang bủa vây trước cửa. Máy quay vác vai rung lắc dữ dội, âm thanh tầng hầm ù lại như cảnh quay đặt giữa trận địa khốc liệt.

Khủng bố, người dân, những toan tính của giới chính trị gia, thuốc men thiếu thốn, gia đình, phong trào chống văcxin, mầm bệnh... một dấu chấm lửng ngổn ngang lý giải tất cả những gì đang khiến thế giới hỗn loạn vì dịch hôm nay.

Mỗi ngày là một cuộc chiến phòng ngự, còn khi dịch bệnh đã đến, họ là những người đã thua trận - Ảnh: NETFLIX

Chống lại dịch bệnh mang tên "chủ quan"

Vẫn còn nhiều bác sĩ bị bòn rút bởi các đợt cúm mùa dai dẳng chồng lên những chủng virus mới. Tiếng nói của họ vô vọng bởi một nghịch lý, càng nỗ lực để phòng ngừa mầm bệnh, cộng đồng càng vô âu vô lo vì chẳng có điều gì to tát xảy đến.

Thế mà, dẫu nhắc đến những bi kịch giằng xé - tiếp tục hay bỏ cuộc - trong cuộc chiến của những bác sĩ tuyến đầu, Pandemic vẫn gieo vào người xem một niềm hi vọng sáng sủa.

Xuyên suốt bộ phim sáu tập cũng là hành trình đi tìm một loại văcxin mới, chỉ tiêm một mũi và phòng chống tất cả virus trong tương lai, chúng là tham vọng của một nhóm nhà khoa học trẻ với dự án Centivax.

Họ dành công trình này cho những người dân ở thế giới thứ ba và người dân nghèo. Kết quả tích cực bước đầu của công trình đã nhen nhóm một ngọn lửa mới trong người xem giữa sự bế tắc của cuộc chiến dịch bệnh.

Trọn một thế kỷ sau thảm họa 1918, loài người lại đứng trước COVID-19, vẫn chưa chính thức có văcxin, giường bệnh chật cứng. Khi bệnh dịch xảy ra, không ai nhớ về những cảnh báo trước đó, nếu vậy phải chăng Pandemic đã ra mắt không hợp thời? Có lẽ là không.

Pandemic là một câu chuyện về những người đã đứng lên chống lại kẻ khổng lồ, như David ném sỏi vào Goliath. Nhưng lớn hơn vậy, bộ phim là cuộc chiến chống lại thứ dịch bệnh mang tên "chủ quan" của nhân loại.

Gương mặt hốc hác của bác sĩ Holly sau những ca làm việc 72 tiếng liên tục ở bệnh viện địa phương - Ảnh: NETFLIX

Việt Nam trong phim

Pandemic đã có những cảnh quay thực tế ở huyện Cao Lộc và huyện Bắc Sơn (tỉnh Lạng Sơn) với cuộc hành trình theo chân bác sĩ Dennis Carroll, giám đốc Đơn vị hiểm họa mới của Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID).

Việt Nam cũng có những con người thầm lặng chiến đấu trước kẻ khổng lồ - Ảnh: NETFLIX

Trong những phân đoạn ở Việt Nam, bác sĩ Dennis đã đưa ra cảnh báo về sự phát triển của dịch cúm gia cầm ở những khu chợ dọc biên giới và nói về nguy cơ của một đại dịch bắt nguồn từ động vật.

"Ngày nào đó ta sẽ chứng kiến hiện tượng về một loài virus mới, như virus 1918, xuất hiện và lây lan khắp thế giới" - ông nói với đồng nghiệp ngay sau chuyến đi từ Trung Quốc. Bác sĩ Dennis đã tìm thấy những dấu hiệu kỳ lạ vào thời điểm ấy. Hôm nay, ta đã biết chúng có nghĩa là gì.

Billboard: Ghen cô Vy 'cực kỳ hấp dẫn, nghe lọt lỗ tai và hiệu quả'

TTO - Trang web của tạp chí âm nhạc Billboard (Mỹ) dành lời khen cho Ghen cô Vy, ca khúc cổ động chống COVID-19 của Việt Nam.