Theo Đài CNN ngày 15-10, dự án mang tên Esmeralda 7, gồm bảy khu điện mặt trời tại vùng sa mạc bang Nevada, được kỳ vọng tạo ra tới 6,2 gigawatt điện - đủ cung cấp năng lượng cho 2 triệu ngôi nhà.

Dự án được xem là nguồn bổ sung quan trọng cho hệ thống điện Mỹ, vốn đang chịu áp lực lớn từ nhu cầu tăng vọt của các trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo (AI) và nhu cầu dân dụng.

Bất ngờ hủy bỏ dự án

Dưới thời Tổng thống Joe Biden, dự án được chính phủ liên bang thúc đẩy trong quy trình cấp phép thống nhất, với kế hoạch sử dụng 118.000 mẫu đất công để lắp đặt tấm pin mặt trời và hệ thống pin lưu trữ năng lượng.

Tuy nhiên vào tuần trước, Cục Quản lý đất đai (BLM) thuộc Bộ Nội vụ Mỹ bất ngờ chuyển trạng thái dự án sang "đã hủy" trên trang web cấp phép liên bang mà không hề có thông báo nào.

Phía Bộ Nội vụ cho biết việc thay đổi này không liên quan đến tình trạng chính phủ tạm ngừng hoạt động, mà là kết quả của việc "thay đổi cách tiếp cận" giữa chính phủ và các nhà phát triển.

Dù vậy, dự án Esmeralda 7 vẫn còn cơ hội hồi sinh. Người phát ngôn cho biết các nhà phát triển "sẽ có quyền nộp từng đề án riêng lẻ lên BLM để được phê duyệt", song quá trình đánh giá tác động môi trường có thể kéo dài nhiều tháng hoặc nhiều năm.

Quyết định này đã gây tranh cãi khi Esmeralda 7 vốn được xem là dự án trọng điểm trong kế hoạch năng lượng tái tạo của Mỹ, dù từng vấp phải phản đối từ các nhóm bảo tồn và cư dân địa phương.

Cả hai đảng đều phản đối

Động thái hủy bỏ dự án đã gây phản ứng tiêu cực từ cả hai phe chính trị. Thống đốc bang Utah Spencer Cox (Đảng Cộng hòa) cảnh báo rằng đây là "cách khiến Mỹ thua trong cuộc đua năng lượng và AI với Trung Quốc", đồng thời kêu gọi tiếp tục phát triển các dự án điện mặt trời kết hợp pin lưu trữ.

Hai thượng nghị sĩ Dân chủ của bang Nevada cũng lên án mạnh mẽ và yêu cầu Bộ trưởng Nội vụ Doug Burgum làm rõ tương lai dự án.

"Sự thiếu minh bạch của chính quyền về các dự án gió và mặt trời đã gây hỗn loạn và nhầm lẫn", Thượng nghị sĩ Catherine Cortez Masto nói, nhấn mạnh năng lượng mặt trời là động lực kinh tế quan trọng của bang.

"Nevada là bang dẫn đầu cả nước về việc làm trong lĩnh vực năng lượng mặt trời. Cuộc tấn công của chính quyền vào ngành này sẽ gây hậu quả nghiêm trọng cho nền kinh tế", Thượng nghị sĩ Jacky Rosen bổ sung.

Thời gian qua chính quyền Washington liên tục siết chặt các dự án năng lượng tái tạo, từ đình chỉ và hủy bỏ dự án điện gió đến bãi bỏ ưu đãi thuế cho điện mặt trời.

Các chuyên gia cảnh báo việc cắt giảm này sẽ khiến hóa đơn tiền điện của người dân Mỹ tăng trong những năm tới, trong khi giá điện hiện đã tăng nhanh hơn lạm phát kể từ năm 2022.

Trong khi đó, Tổng thống Trump nhiều lần công khai chỉ trích năng lượng tái tạo, gọi điện gió và điện mặt trời là "trò lừa thế kỷ", và tuyên bố sẽ không phê duyệt các dự án mà ông cho là "phá hoại đất nông nghiệp".

Reuters: Mỹ rút khỏi hợp tác chuyển đổi năng lượng với các nước đang phát triển

Các nguồn thạo tin của Reuters cho biết Mỹ đang rút khỏi các cam kết lên đến hàng tỉ USD trong khuôn khổ thỏa thuận hợp tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) tại nhiều nước.