Ông Trần Phương Bình - Ảnh: Quang Định

Từ những sai phạm này, ông Bình đã bị đề nghị truy tố 2 tội danh là lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản và cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng.

Kiểm tra là phát hiện sai phạm

Ngày 23-7-2015, Cơ quan thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có kết luận một số sai phạm xảy ra tại Ngân hàng Đông Á (DAB).

Theo đó, trong tổng dư nợ là 20.233 tỉ đồng có dư nợ 19.644 tỉ đồng của 123 khách hàng cá nhân, trong đó có 7.960 tỉ đồng là nợ khó thu hồi và hơn 5.600 tỉ đồng là nợ không có khả năng thu hồi.

Đến ngày 13-8-2015, sau khi bị NHNN đưa vào diện bị kiểm soát đặc biệt, DAB đã kiểm tra kho quỹ trên toàn hệ thống và phát hiện kho quỹ hội sở thiếu hụt 2.089 tỉ đồng và 62.154 lượng vàng, kho quỹ tại sở giao dịch thiếu 416 tỉ đồng. Do đó, thanh tra ngân hàng đã chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra.

Sau khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố 22 bị can (1 bị can bỏ trốn nên cơ quan điều tra đã đình chỉ điều tra và ra quyết định truy nã).

Kết quả điều tra xác định từ năm 2006 đến 2015, với vai trò là tổng giám đốc của DAB, ông Trần Phương Bình đã chỉ đạo một số cá nhân, phòng ngân quỹ và sở giao dịch chi sai nguyên tắc, gây âm quỹ 3.564 tỉ đồng, 18.359 lượng vàng và 24.074.000 USD.

Trong đó, DAB bị thiệt hại 1.160 tỉ đồng do ông Trần Phương Bình mua cổ phần của DAB, 1.072 tỉ đồng liên quan đến việc mua tài sản của Công ty CP Thái Thịnh, 437 tỉ đồng và 650 lượng vàng chi lãi ngoài, 24.074.000 USD và 15.779 lượng vàng liên quan đến kinh doanh ngoại hối và kinh doanh vàng tài khoản trái phép, 399 tỉ đồng và 1.930 lượng vàng trong việc chi sai nguyên tắc...

Chiếm đoạt 1.160 tỉ đồng

Trong 2 tội danh bị đề nghị truy tố, cơ quan điều tra cho rằng ông Bình đã chiếm đoạt 1.160 tỉ đồng để mua 74 triệu cổ phần của DAB từ năm 2007 đến năm 2014.

Theo đó, để có tiền mua cổ phần của DAB vào năm 2007, ông Bình đã chỉ đạo cho Nguyễn Đức Vinh (nguyên trưởng phòng ngân quỹ, thủ quỹ DAB) lập chứng từ thu khống 374,477 tỉ đồng để ông Bình mua hơn 5 triệu cổ phần của DAB đứng tên ông Bình và những người thân trong gia đình.

Trong đó, ông Bình là người trực tiếp ký thay chứng từ nộp khống số tiền 142 tỉ đồng cho những người thân này.

Cuối năm 2007, ông Bình tiếp tục chỉ đạo Vinh xuất quỹ chi 23.252 lượng vàng (không lập chứng từ) để bán cho các tiệm vàng nhằm bù đắp cho khoản âm quỹ 374 tỉ đồng.

Sau đó, ông Bình chuyển số cổ phần đã mua cho một số tổ chức và cá nhân khác. Đến nay ông Bình không nhớ đã sử dụng tiền bán cổ phần vào việc gì.

Ngoài ra, ông Bình cũng chỉ đạo xuất quỹ sai nguyên tắc số tiền 234 tỉ đồng để mua 5,7 triệu cổ phần DAB của Công ty Quỹ Lộc Việt.

Theo kết luận điều tra, trong năm 2007, ông Bình nhờ Quỹ Lộc Việt mua giúp 5 triệu cổ phần của DAB và cam kết sẽ mua lại chỗ cổ phần này với giá 300 tỉ. Năm 2008, ông Bình đã mua cả 5 triệu cổ phần đó (kèm cả thưởng) với số tiền hơn 327 tỉ.

Để có tiền mua cổ phần, ông Bình đã chỉ đạo DAB cho Công ty Ninh Thịnh và Công ty Sao Việt Nam (công ty sân sau của một lãnh đạo DAB) vay 197 tỉ đồng, thu khống của Nguyễn Hồng Ánh (nguyên cán bộ Công an TP.HCM) hơn 30 tỉ đồng và sử dụng 121 tỉ đồng bán chung cư thuộc dự án Richland Hill để thanh toán cho Quỹ Lộc Việt.

Sau đó, ông Bình tiếp tục chỉ đạo Nguyễn Văn Thuận (phó giám đốc DAB sở giao dịch) lập chứng từ thu khống 95 tỉ đồng, rồi thủ quỹ của DAB tiếp nhận số tiền khống đó để trả 95 tỉ đồng cho Công ty Ninh Thịnh.

Theo cơ quan điều tra, ông Trần Phương Bình đã có 9 lần chỉ đạo xuất chi tiền sai nguyên tắc để mua cổ phần, chiếm đoạt tiền của DAB rồi mua cổ phần của chính DAB.

Sau khi mua được hơn 74 triệu cổ phần của DAB, năm 2015 ông Bình chỉ đạo bán đi 13,6 triệu cổ phần cho Công ty CP Bắc Nam 79 của Phan Văn Anh Vũ với số tiền 136 tỉ đồng, ông Vũ mới chỉ trả được 46 tỉ đồng, còn 90 tỉ đồng đến nay chưa trả.

Gần 61 triệu cổ phần còn lại, ông Bình và người thân đứng tên sở hữu, đã bị cơ quan cảnh sát điều tra kê biên toàn bộ vào tháng 3-2018.

Vì sao ông Trần Phương Bình phải chi 13,4 triệu đô cho Vũ 'Nhôm'?

TTO - Ông Trần Phương Bình đã chỉ đạo cấp dưới xuất chi 12 khoản tiền mua 13,9 triệu USD, trong đó có 13,4 triệu USD là "mua giùm" và cho Phan Văn Anh Vũ vay, đến nay chưa trả.