Doanh nhân đó là ông Nguyễn Văn Khỏe, Giám đốc Công ty cổ phần Nhiệt Mặt Trời. Bẫy muỗi Mosla được ra mắt trong sáng 3-12 tại Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM, mở đầu chiến dịch cộng đồng "Có Mosla - Không lo sốt xuất huyết".

"Thực tế buộc phải làm"

Trò chuyện riêng với Tuổi Trẻ Online, ông Nguyễn Văn Khỏe, nhà sáng chế bẫy muỗi Mosla, khẳng định dù chỉ mới học đến lớp 8, nhưng không phải đến khi bẫy muỗi Mosla được cấp bằng độc quyền, mọi người mới gọi ông là nhà sáng chế. Bởi ông Khỏe từng được cộng đồng khởi nghiệp, giới sáng chế biết đến khi từng xuất hiện ở Shark Tank mùa 2 với dự án sấy nhiệt mặt trời.

Ông và bẫy muỗi Mosla cũng từng là nhân vật, câu chuyện startup truyền hứng của Tuổi Trẻ Startup Award 2024.

Nói về bẫy muỗi Mosla, ông Khỏe cho biết ông "không cố tình sáng chế bẫy muỗi, mà thực tế buộc phải làm". Khoảng năm 2015, khi đang điều hành doanh nghiệp Nhiệt Mặt Trời và có dịp di chuyển đến nhiều vùng, ông Khỏe tận mắt chứng kiến muỗi sinh sôi dày đặc, gây nguy hiểm cho người dân. Thời điểm đó, dịch sốt xuất huyết bùng phát tại nhiều quốc gia, thôi thúc ông đi tìm giải pháp.

Từ những vật dụng thô sơ như lưới sắt và các mô hình thử nghiệm tại nhà, ông cải tiến liên tục để tạo nên chiếc bẫy muỗi Mosla như hiện nay. Cơ chế của bẫy khá đặc biệt: thu hút muỗi đến đẻ trứng, giữ lăng quăng phát triển bên trong và ngăn muỗi trưởng thành thoát ra môi trường. Sản phẩm không dùng điện, không hóa chất, phù hợp với những khu vực ẩm thấp, nơi muỗi dễ sinh sôi.

Năm 2023, ông Khỏe thử nghiệm bẫy muỗi tại một hồ nước thải sinh hoạt rộng chỉ khoảng 10m² ở Tây Ninh, nơi muỗi dày đặc đến mức "đứng xa cũng thấy". Sau một tháng đặt bẫy, lượng muỗi gần như biến mất. Kết quả thử nghiệm càng củng cố quyết tâm đưa Mosla ra thị trường.

Đến năm 2024, bẫy muỗi Mosla đoạt giải ba cuộc thi Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Đồng Nai. Hiện hồ sơ sáng chế đã được Cục Sở hữu trí tuệ chấp thuận.

Chỉ tính riêng trong năm 2025, ông Khỏe đã phải "đập đi xây lại" 4 lần, liên tục cải tiến dù chỉ một lỗ hổng rất nhỏ trên sản phẩm. Hơn 10 năm ròng rã, ông Khỏe ước tính đã đầu tư hơn 2 tỉ đồng để hoàn thiện giải pháp.

Phó chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TP.HCM, bác sĩ Trương Hữu Khanh nhận định Mosla có ưu điểm lớn vì không sử dụng hóa chất và hạn chế tình trạng tiêu diệt nhầm các côn trùng có ích, điều thường xảy ra khi dùng đèn diệt côn trùng.

Chuyên gia dịch tễ này đánh giá cơ chế "khe hở cho lăng quăng đi qua nhưng ngăn muỗi thoát ra ngoài" là điểm khác biệt quan trọng, góp phần giảm quần thể muỗi theo thời gian và thân thiện với môi trường.

Qua hàng chục năm tiếp xúc với sáng chế, nhà khởi nghiệp, các dự án lớn nhỏ trong và ngoài nước, tiến sĩ Bùi Văn Quyền - Chủ tịch Hội Sáng chế Việt Nam - cho rằng sáng chế phải giải quyết được vấn đề thực tế, phải làm ra tiền thì doanh nghiệp mới tồn tại.

Ông nhìn nhận bẫy muỗi Mosla có nhiều điểm đáng chú ý, đơn giản, dễ sử dụng và phù hợp với điều kiện kinh tế của đại bộ phận người dân. Song song đó, ông đánh giá cao sự sáng tạo xuất phát từ thực tiễn, trân trọng những sáng chế thoạt nhìn có cấu tạo đơn giản nhưng hàm lượng chất xám, sự đầu tư nghiêm túc cao, tập trung giải quyết vấn đề trong đời sống.

Mời cộng đồng dùng bẫy muỗi, hướng tới lập "Trung tâm diệt muỗi"

Nhà sáng chế Nguyễn Văn Khỏe tâm sự, Mosla từ khi còn là một ý tưởng thì ông vẫn xác định phát triển theo hướng ESG: bền vững - an toàn - dài hạn. Hiện tại, một phần lợi nhuận từ Công ty Nhiệt Mặt Trời sẽ được trích để vận hành Mosla, giúp duy trì nguồn lực cho sáng chế đi vào đời sống.

Ông Khỏe nhấn mạnh dự án cộng đồng "Có Mosla - Không lo sốt xuất huyết" được ông xem như cú hích đầu tiên của Mosla trên hành trình đóng góp cho sức khỏe cộng đồng. Trong giai đoạn đầu, công ty sẽ tặng 1.000 bẫy muỗi cho các địa bàn có mật độ muỗi cao: khu dân cư gần sông suối, cư dân gần khu chăn nuôi, trường học, bệnh viện, nhà xưởng, những nơi vừa trải qua lũ lụt...

Không dừng lại trong nước, Mosla đang chuẩn bị đưa giải pháp đến các quốc gia chịu ảnh hưởng nặng bởi sốt xuất huyết như Mỹ Latin, châu Phi, Trung Đông và khu vực Thái Bình Dương.

Đặc biệt, ông Khỏe cho biết đang định hướng, mong muốn được phối hợp cùng các đơn vị chức năng xây dựng Trung tâm diệt muỗi tại TP.HCM, qua đó nhằm nghiên cứu và triển khai các giải pháp toàn diện, bền vững.

Bẫy muỗi Mosla của nhà sáng chế mới học hết lớp 8

Không phải đến khi thiết bị bẫy muỗi Mosla được cấp bằng độc quyền, mọi người mới gọi ông Nguyễn Văn Khỏe là nhà sáng chế. Ông từng xuất hiện ở Shark Tank mùa 2 với dự án sấy nhiệt mặt trời và mới chỉ học đến lớp 8.