Tân Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio - Ảnh: REUTERS

Trong cuộc điện đàm kéo dài 20 phút, hai nhà lãnh đạo xác nhận hợp tác nhằm hướng tới một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở.

"Chúng tôi xác nhận sẽ hợp tác hướng tới tăng cường liên minh Nhật - Mỹ và Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và mở - ông Kishida nói- Chúng tôi cũng hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề liên quan đến Trung Quốc và Triều Tiên".

"Đặc biệt, Tổng thống Biden đã đưa ra cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ Nhật Bản, bao gồm điều 5 của Hiệp ước an ninh Mỹ - Nhật", tân thủ tướng Nhật Bản nói thêm, đề cập đến nghĩa vụ quốc phòng của Mỹ đối với Nhật.

Năm 2014, Mỹ lần đầu tiên xác nhận đặt Senkaku/Điếu Ngư vào diện nghĩa vụ bảo vệ theo Hiệp ước An ninh Mỹ - Nhật ký năm 1960, nhân dịp tổng thống Barack Obama thăm chính thức Nhật Bản. Có thể hiểu là bất kỳ hành động tấn công bên ngoài nào nhằm vào quần đảo này đồng nghĩa với việc tấn công vào lãnh thổ Mỹ.

Vào năm 2020, trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga, ông Biden trên cương vị người chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ đã khẳng định cam kết của Mỹ đối với điều 5 của Hiệp ước An ninh Mỹ - Nhật, coi Senkaku/Điếu Ngư nằm trong diện bảo vệ của thỏa thuận song phương này.

Trong khi đó, Trung Quốc khẳng định Điếu Ngư/Senkaku là phần lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc.

Theo Hãng tin Reuters, Nhật Bản ngày càng lo ngại về hoạt động của Trung Quốc ở biển Hoa Đông, bao gồm việc xâm nhập vùng biển xung quanh đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư.

Ngày 4-10, tân Thủ tướng Kishida Fumio đã công bố nội các mới, gồm nhiều đồng minh của cựu thủ tướng Shinzo Abe và cựu bộ trưởng tài chính Taro Aso.

Đáng chú ý nhất trong đó là vị trí tân bộ trưởng an ninh kinh tế thuộc về ông Kobayashi Takayuki (46 tuổi), tốt nghiệp Trường Kennedy của Đại học Harvard và Đại học Tokyo. Ông Takayuki phụ trách các chính sách bảo vệ công nghệ nhạy cảm trước Trung Quốc trong các lĩnh vực như chuỗi cung ứng hay an ninh mạng.

Ông Kishida được cho là sẽ tăng cường quan hệ giữa các thành viên Bộ tứ kim cương bao gồm: Nhật, Mỹ, Úc và Ấn Độ. Trung Quốc xem Bộ tứ kim cương là nỗ lực để kiềm chế sự trỗi dậy của họ.

Nội các mới của Nhật ra mắt

TTO - Chủ tịch Đảng Dân chủ tự do (LDP) Kishida Fumio đã nhận được đa số phiếu bầu ủng hộ tại cả Hạ viện và Thượng viện hôm 4-10, qua đó đưa ông trở thành thủ tướng thứ 100 của Nhật Bản, kế nhiệm ông Suga Yoshihide.