Tại hội thảo, ThS Cao Phương Thao - Viện Xã hội học và Tâm lý học, Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam - đã chia sẻ kết quả nghiên cứu về mối quan hệ giữa cảm giác cô đơn và vấn đề lạm dụng điện thoại của thanh niên thế hệ Z.

Bà Thao cho biết điện thoại thông minh là công cụ không thể thiếu, đặc biệt đối với thế hệ Z, những người phụ thuộc vào công nghệ cao nhất. Cũng vì vậy, thế hệ Z đối diện với nguy cơ lạm dụng điện thoại, được xếp vào dạng nghiện hành vi phi chất kích thích.

Các nghiên cứu quốc tế đã chứng minh mối quan hệ thuận giữa cô đơn và lạm dụng điện thoại (Elhai et al., 2017). Tuy nhiên tại Việt Nam, thiếu dữ liệu thực nghiệm trên thanh niên thế hệ Z.

Theo dữ liệu được thu thập vào tháng 3-2025 với 688 thanh niên Việt Nam trong độ tuổi 17-30 (TP.HCM 58,1%, Hà Nội 41,5%) qua bảng hỏi trực tuyến, cho thấy cô đơn và lạm dụng điện thoại đều hiện hữu ở mức độ đáng lưu tâm trong thanh niên thế hệ Z.

Cụ thể, về điểm cô đơn là 16,59, ở mức trung bình - thấp. Cho thấy gen Z không hẳn là một thế hệ quá cô đơn, nhưng vấn đề vẫn tồn tại. Có khoảng 6% mẫu nghiên cứu có điểm số cô đơn cao, là nhóm cần được can thiệp tâm lý kịp thời.

Còn điểm lạm dụng điện thoại là 22,23, mức trung bình - cao. Phản ánh thực tế việc sử dụng điện thoại đã vượt quá mức hợp lý đối với nhiều người.

Trong đó 10% số người tham gia khảo sát đang ở ngưỡng nguy cơ cao lạm dụng điện thoại.

Phân tích cho thấy tồn tại mối tương quan thuận (khi mức độ cô đơn tăng lên, xu hướng sử dụng điện thoại quá mức cũng có xu hướng tăng theo). Đặc biệt, mối liên hệ này mạnh hơn đáng kể ở nữ giới (r = 0,342) so với nam giới (r = 0,233).

Theo bà Thao, từ kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cơ sở vững chắc cho các chiến lược can thiệp tâm lý với thanh thiếu niên Việt Nam đang gặp vấn đề sức khỏe tâm thần.

Còn ThS Nông Thị Hương Lý - Trường đại học Sư phạm Đà Nẵng - dẫn số liệu thống kê của WHO năm 2021, Việt Nam có 10-20% thanh thiếu niên gặp vấn đề sức khỏe tâm thần và học sinh có mức lo âu trung bình đến nặng từ 25 - 35%.

Tỉ lệ lo âu học tập cao do thi cử và áp lực, trong khi đó kỹ năng ứng phó yếu, xu hướng cầu toàn và né tránh. Đặc biệt, việc can thiệp tâm lý còn rời rạc, thiếu tính hệ thống.

Bà Lý cho biết để cải thiện tình trạng trên cần có sự tương tác giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng; giúp thanh thiếu niên nhận diện và điều chỉnh suy nghĩ phi lý, rèn kỹ năng ứng phó. Bên cạnh đó, thanh thiếu niên cần được phát triển năng lực cảm xúc và kỹ năng xã hội.

Tại hội thảo, TS Đặng Xuân Thanh cho biết qua các nghiên cứu cho thấy tình hình tâm lý của thanh thiếu niên có những biến đổi phức tạp. Trong đó tình trạng bạo lực học đường, bắt nạt trên mạng, tự cô lập bản thân, hành vi lệch chuẩn ở một bộ phận giới trẻ ngày càng phổ biến.

Theo ông Thanh, những hành vi trên nếu không giải quyết kịp thời sẽ dẫn tới suy giảm sức khỏe thể chất và tinh thần, ảnh hưởng tới sự phát triển lành mạnh của thanh thiếu niên.

Trường đại học mở phòng tư vấn sức khỏe tâm thần cho sinh viên và chăm sóc da cho nhân viên nữ

Trường đại học Luật TP.HCM khánh thành phòng tư vấn sức khỏe tâm thần cho sinh viên và chăm sóc da cho viên chức nữ.