Ngày 28-10, bão Melissa, đạt cấp 5 với sức gió lên đến gần 300km/h, đã ập vào Jamaica và trở thành cơn bão mạnh nhất từng đổ bộ trực tiếp vào quốc gia này. Melissa cũng là một trong những cơn bão ở Đại Tây Dương mạnh nhất từ trước đến nay.

Trước khi bão Melissa đổ bộ, nhiều video lan truyền cho thấy cấu trúc chặt chẽ của bão - đặc điểm thường thấy của những cơn bão mạnh.

Vùng mây xoáy như "lỗ sâu"

Một số video trong đó dường như được quay từ cửa sổ máy bay ở bên trên những đám mây của bão Melissa. Video cho thấy vùng mây xoáy này có hình dạng giống một "lỗ sâu" (wormhole - lối đi giả định xuyên qua không - thời gian).

Video này lan truyền trên X, Instagram, TikTok và Facebook.

Qua kiểm chứng, các chuyên gia trang Snopes xác nhận video đang lan truyền không phải là cảnh quay thực tế về bão Melissa, mà là sản phẩm của trí tuệ nhân tạo (AI).

Kết quả tìm kiếm ảnh ngược dẫn Snopes đến tài khoản "@earthimpacts" trên TikTok - nơi đăng video nói trên sớm nhất vào ngày 25-10. Video này trên trang của "@earthimpacts" cũng được gắn nhãn nội dung "do AI tạo ra" cùng hashtag "#ai".

Tài khoản này cũng thường xuyên đăng các video do AI tạo ra về nhiều thảm họa khác nhau, trong đó có các cơn bão.

Ngoài ra, việc video được quay từ cửa sổ của một máy bay chở khách ngay phía trên vùng mây xoáy như "lỗ sâu" cũng là dấu hiệu cho thấy video không có thật. Theo Cơ quan Quản lý đại dương và khí quyển quốc gia Mỹ (NOAA), mây bão có thể cao từ khoảng 9.000 - 15.000m.

Trong khi đó, một máy bay thương mại thường bay ở độ cao từ 9.000 - 12.800m. Tuy nhiên, dữ liệu bay từ 24 giờ trước khi Melissa đổ bộ cho thấy các hãng hàng không đều tránh bay qua Jamaica và vùng ảnh hưởng của bão Melissa.

Video bão gây thiệt hại tài sản là video cũ

Ngoài ra cũng có nhiều video lan truyền ghi lại cảnh bão Melissa đổ bộ vào Jamaica. Chẳng hạn, ngày 26-10, một video trên TikTok cho thấy cảnh lũ lụt dữ dội, gió mạnh và thiệt hại tài sản, thỉnh thoảng có tiếng người la hét.

Bài đăng trên TikTok có nội dung: "Bão Melissa cấp 5 hiện đang tấn công Jamaica với sức gió 257,5km/h". Video thu hút hơn 1,8 triệu lượt xem tính đến chiều 27-10.

Video này cũng lan truyền trên TikTok và Threads.

Tuy nhiên, trang Politifact đã kiểm chứng và nhận thấy video đang lan truyền lấy từ các thảm họa trước đó.

Phần đầu video cho thấy những con sóng cao vượt một bức tường chắn sóng và tràn vào đất liền. Politifact cho biết đây là cảnh quay từ video ghi hình một cơn bão năm 2018 ở Ý, chứ không phải tại Jamaica.

Hãng ảnh Getty Images và kênh News24.City cũng đã đăng tải video như trên vào năm 2018.

Bên cạnh đó còn có những video khác lan truyền cho thấy thiệt hại về của, chẳng hạn cây cọ đổ đè lên một chiếc SUV màu xám hay cảnh gió thổi mạnh qua lối vào của một bãi đỗ xe...

Qua kiểm chứng, Politifact xác nhận các video này đều đã cũ, được lấy từ các cơn bão trước đây tại Mỹ, Ý và Mexico.

Thực hư bài báo năm 1927 tuyên bố Mỹ được bán cho '5 tỉ phú'?

Ảnh chụp bài báo được cho là từ những năm 1920 tuyên bố rằng Mỹ đã được bán cho "năm tỉ phú" đang lan truyền trên mạng, thực hư ra sao?