Chiều 24-11, tại thôn Mỹ Điền (xã Hòa Thịnh, Phú Yên cũ) nước đã rút, nhưng dấu vết con nước mạnh quét qua vùng rốn lũ vẫn còn rõ rệt với những con đường nứt toác, đầy vật dụng gia đình và rác rến bị lũ cuốn vương vãi. Nhiều căn nhà bị đổ sập hoàn toàn. Nhẹ hơn thì cũng mất mái, sập tường, bay cửa.

Nhặt nhạnh từ đống đổ nát để tạm trú sau lũ

Ở đầu thôn, dãy khoảng 30 căn nhà xoay lưng về hướng nước lũ bị đánh tơi tả. Nửa phía sau của nhiều nhà bị dòng nước dữ phá nát, ngói bể vung vãi, chỉ còn trơ bộ khung gãy đổ. Chị Huỳnh Thị Liên vừa trở về, đào bới trong đống ngói bể, gạch vụn để tìm lại ảnh thờ của người mẹ quá cố. 

Người phụ nữ 42 tuổi bật khóc ôm chặt vào lòng tấm di ảnh mẹ khi vừa tìm thấy. Đây là nơi chị từng sống cùng ba mẹ trước khi lập gia đình và vẫn qua lại mỗi ngày để hương khói. Chị vừa mãn tang mẹ hai ngày thì lũ ập đến.

Qua cơn xúc động, chị đặt lại bát nhang cho trang trọng trước di ảnh trong ngôi nhà đã bị cuốn sạch đồ đạc. "Với tôi, căn nhà này có quá nhiều kỷ niệm vô giá. Nên từ khi mẹ mất tôi vẫn giữ nguyên hiện trạng, kể cả vị trí cái ghế, cái giường mẹ hay nằm. Sau này tôi sẽ xây lại ngôi nhà y nguyên hình dáng cũ", chị lại khóc.

Cách đó vài chục mét, nhà của ông Huỳnh Thanh Tòng (53 tuổi) bị đổ sập một nửa phía sau, trên mái nhà vẫn còn đầy rơm rạ - dấu vết của dòng nước dâng lên đến 4m. Ông Tòng nói khi nước rút, gia đình ông bắt tay vào dọn dẹp từ phía trước và phòng ngủ, từng bước gom nhặt lại những gì còn sót. Tay ông bới trong đống bùn đất dày đặc nhặt từng cái nồi, chai dầu ăn, từng vật dụng nhỏ với hy vọng mong manh rằng còn có thể dùng được.

Hai ngày qua, gia đình ông chủ yếu ăn uống bằng đồ cứu trợ để giữ sức, vừa đảm bảo sinh hoạt vừa đủ sức dọn dẹp, vực dậy lại cuộc sống sau đêm lũ dữ. Cảnh tượng đổ nát trước mắt làm ông tỏ ra mệt mỏi, nhưng nỗ lực phục hồi cuộc sống vẫn hiện rõ bằng không khí tất bật của cả gia đình.

Đi qua thôn Phú Hữu (xã Hòa Thịnh), chúng tôi bắt gặp ông Đặc Văn Tượng (65 tuổi) đang ngồi thừ người bên hai căn nhà của mình và của con trai đã bị đổ sập hoàn toàn. Ông và vợ cùng bị tai biến, sức khỏe yếu nên vẫn chưa biết phải làm gì với đống đổ nát trước mắt. 

Con trai ông Tượng là anh Đặng Thế Hinh (39 tuổi) đang làm thuê ở TP.HCM, nghe cha báo tin sập nhà cũng chưa thu xếp về kịp. Hiện một người con trai khác của ông là anh Đặng Quốc Tú làm nghề hái cà phê thuê ở Lâm Đồng khi nghe tin đã trở về. 

Anh Tú đang bắt đầu thu dọn xếp lại những viên gạch đổ sập, kéo cái tủ, cái bàn đầy bùn đất ra rửa dọn, nhanh chóng tìm một nơi để ba mẹ trú qua những ngày tới.

Đây đã là lần thứ hai ông Tượng chịu cảnh sập nhà. Trận lũ năm 1993 căn nhà của ông cũng bị cuốn sập. Lúc đó ông còn trẻ, còn sức khỏe để "làm lại", còn lúc này mọi thứ thật mênh mông. 

Ông có 8 người con, nhưng tất cả đều nghèo khó. Mấy ngày qua, ông Tượng bảo sống được là nhờ sự hỗ trợ của đồng bào cả nước đưa về. Lòng tốt của mọi người khắp cả nước đã giúp những người vùng rốn lũ như ông có thêm niềm tin. "Tôi chỉ cần một căn nhà để sinh sống, nhỏ thôi, miễn là có nhà", ông Tượng nói.

Nghe ba nói, anh Tú quay ra động viên: "Cha đừng buồn, Nhà nước không bỏ rơi mình đâu. Rồi sẽ có nhà lại thôi, giờ con dọn gạch, ít hôm hỗ trợ xây nhà thì đỡ tốn tiền gạch".

Ưu tiên hỗ trợ xây mới cho người có nhà đổ sập

Với những gia đình chỉ bị tốc mái như nhà ông Hồ Văn Lý (62 tuổi) ở thôn Mỹ Điền, xã Hòa Thuận, gia đình cũng đang tất bật lợp lại mái ngói. "May mắn là tôi có mua sẵn ngói cũ dự trữ nên nay có để thay lại liền. Ráng sửa cho kịp, không thôi mưa tới thì không có chỗ ngủ", ông Lý vừa lợp ngói vừa kể.

Ở những nơi như các thôn Bàn Thạch, Thạch Tuân 1, Thạch Tuân 2 thuộc xã Hòa Đồng, nhà cửa ít bị hư hỏng nặng nhưng nước lũ cuốn vào ngập nhà cũng khiến người dân mất đi nhiều vật dụng thiết yếu để sinh sống. Trước cổng nhà nào cũng chất đầy những vật dụng còn ướt sũng nước đã không còn sử dụng được. Phần lớn "rác" là chăn, chiếu, bàn ghế bị hư hỏng.

Sau khi giúp người dân dọn dẹp, các đơn vị bộ đội từ nhiều nơi như các ban chỉ huy quân sự khu vực trong tỉnh, các đơn vị thuộc Quân khu 5 giúp người dân bỏ những vật dụng không cần thiết, sắp xếp lại những vật dụng còn có thể sử dụng.

Theo báo cáo của UBND xã Hòa Thịnh, tính đến ngày 24-11, toàn xã có 4.820 nhà/8.255 nhà bị ngập nước hoàn toàn, ước thiệt hại tài sản bên trong nhà khoảng 482 tỉ đồng. Số nhà ngập nước từ 30 - 50% là 870 nhà, ước thiệt hại do hư hỏng từ tài sản bên trong nhà khoảng 26,1 tỉ đồng. 

Số nhà bị sập đổ hoàn toàn là 24 nhà, ước thiệt hại khoảng 7,2 tỉ đồng. Số nhà bị sập từ dưới 50% là 25 nhà, ước thiệt hại 500 triệu đồng.

Quả đồi nứt toác, sạt lở nhiều mảng lớn, hàng chục hộ dân Đắk Lắk phải di dời

Đồi thôn 4 Yang Reh, xã Hòa Sơn, tỉnh Đắk Lắk xuất hiện nhiều vết nứt lớn, có nguy cơ sạt lở. Chính quyền địa phương đã khẩn trương di dời các hộ dân đến nơi an toàn.