Triển lãm Lời của gió quy tụ gần 200 tác phẩm điêu khắc đa chất liệu cùng một số ký họa và tư liệu nghiên cứu từ thời sinh viên của nhà điêu khắc Nguyễn Hoàng Ánh, trưng bày từ nay đến ngày 17-8 tại Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM.

Đây không chỉ là một triển lãm cá nhân hiếm hoi trong lĩnh vực điêu khắc tại Việt Nam, mà còn là dịp chiêm ngưỡng hành trình sáng tạo đáng nể suốt hơn 40 năm của một nhà điêu khắc đam mê, một người thầy tận tụy.

Điêu khắc như bài thơ đa góc nhìn, nhiều cung bậc

Sinh năm 1960 và gắn bó với nghệ thuật từ năm 1981, tên tuổi nhà điêu khắc Nguyễn Hoàng Ánh không xa lạ với công chúng. Ông đoạt nhiều giải thưởng điêu khắc cấp nhà nước, quốc tế, có nhiều công trình tượng đài và phù điêu ở không gian công cộng khắp các tỉnh, thành phía Nam.

Nhưng cả đời làm giảng viên tại Đại học Mỹ thuật TP.HCM và cặm cụi sáng tác, đến tuổi 65 ông mới lần đầu bày triển lãm cá nhân với cái tên nhẹ nhàng, khiêm tốn Lời của gió.

Các tác phẩm trong triển lãm cũng gợi cảm giác nhẹ tênh, mong manh, tinh tế như gió lướt qua bề mặt các chất liệu đồng, đá, để lại ngôn ngữ hình khối đầy cô đọng, giản lược như chắt lọc tinh túy của cảm xúc và suy tư.

Ở đó, người xem có thể cảm nhận những ký ức, giấc mơ và trải nghiệm hàng chục năm làm nghề của tác giả được lắng đọng thành hình khối, vừa nên thơ lãng mạn nhưng cũng không kém phần dí dỏm, hóm hỉnh.

Không phô trương hay ồn ào, Lời của gió phảng phất tinh thần thiền của phương Đông nhưng vẫn đầy tính mới mẻ, phản ánh suy tư của người nghệ sĩ trước đời sống hiện đại.

"Với tôi, điêu khắc là những vần thơ mang giai điệu trầm lắng của hình khối, là vẻ đẹp của không gian được chia cắt, đánh thức những cung bậc cảm xúc sâu lắng trong tâm hồn.

Trong quá trình sáng tác, điều tôi luôn tìm kiếm là cái đẹp và năng lượng tích cực. Như những lời thì thầm trong gió, tác phẩm chỉ đơn giản mời gọi trái tim người xem hãy mở ra, đón nhận, lắng nghe và đồng cảm" - nhà điêu khắc Nguyễn Hoàng Ánh bộc bạch.

Triển lãm cũng là quá trình Nguyễn Hoàng Ánh thử nghiệm và khám phá, tìm sự đồng nhất giữa chất liệu và tư duy bố cục để tăng sức sống cho tác phẩm. Vì nếu không, tác phẩm sẽ bị hủy hoại như "linh hồn Trương Ba bị mắc kẹt trong lớp da hàng thịt".

Nói như họa sĩ Phan Trọng Văn, sau hơn bốn thập kỷ miệt mài sáng tạo, Nguyễn Hoàng Ánh đã tìm thấy cho mình một ngôn ngữ điêu khắc tinh giản mà giàu cảm xúc. Mọi trải nghiệm sống đã được chưng cất thành những "lời" tinh tế, hàm súc mà chỉ gió mới đủ sức truyền đi.

Vì thế, Lời của gió không chỉ trưng bày tác phẩm nghệ thuật của một tác giả ở giai đoạn viên mãn, mà còn là câu chuyện đời nghề của một nghệ sĩ Nam Bộ gắn bó trọn vẹn với điêu khắc.

Nguyễn Hoàng Ánh tiếp lửa yêu nghề bằng sức lao động miệt mài

Họa sĩ Uyên Huy, nguyên chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM, khẳng định Nguyễn Hoàng Ánh là một nghệ sĩ - nhà giáo yêu nghề với tinh thần sáng tạo không ngừng nghỉ, là một trong những nghệ sĩ điêu khắc tiêu biểu của TP.HCM và cả nước nói chung.

"Cả cuộc đời thầy chỉ gắn bó với điêu khắc, từ thời còn đi học đến khi ở lại giảng dạy hơn 30 năm tại Trường đại học Mỹ thuật TP.HCM. Với phong cách sáng tác theo hướng hàn lâm, hiện thực nhưng luôn mang tính nhân văn, cách điệu dí dỏm và giàu cảm xúc, nhìn tác phẩm là nhận ra ngay dấu ấn riêng của thầy Ánh.

Thầy còn truyền lửa cho nhiều thế hệ sinh viên, là người tiên phong trong đổi mới tư duy sáng tạo" - GS.TS, Nhà giáo nhân dân, nhà điêu khắc Nguyễn Xuân Tiên, chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM - nhấn mạnh.

Còn với nghệ sĩ Nguyễn Duy Nhựt, một người mê vẽ và cả điêu khắc, đây không chỉ là triển lãm mà còn là cuộc trò chuyện không lời giữa những tâm hồn nghệ thuật.

Anh bày tỏ biết ơn nhà điêu khắc Nguyễn Hoàng Ánh đã gieo cho mình niềm tin rằng giữa cuộc sống nhộn nhịp và đa đoan, vẫn có những người âm thầm làm hết mình cho công việc sáng tạo.

Nguồn cảm hứng đó cuộn trào như sóng biển nhưng cũng nhẹ nhàng như làn gió: chạm vào, lay động, và để lại dư âm.

"Điều tôi nể phục là tác phẩm của ông không bị ràng buộc vào một đề tài duy nhất. Chúng như những nhịp gãy trong một bản nhạc dài, để người thưởng lãm bất chợt được ngắt khỏi dòng chảy vội vàng, rồi thả mình vào một vùng cảm xúc khác đa chiều hơn, phong phú hơn.

Trong triển lãm này, tôi nhìn thấy một nghệ sĩ đã trọn vai: không chỉ với chính mình, mà còn với gia đình và xã hội. Những sáng tạo của ông là minh chứng khi người nghệ sĩ sống trọn với đam mê thiên phú, tác phẩm sẽ tự nhiên tìm được đường về trái tim người thưởng thức" - họa sĩ Nguyễn Duy Nhựt cảm nhận.

Một số hình ảnh tại triển lãm Lời của gió:

Điêu khắc gia Bùi Hải Sơn ngợi ca hạt lúa

Nâng hạt lúa từ hình tượng nghệ thuật trở thành ngôn ngữ sáng tác riêng, triển lãm điêu khắc sắp đặt "Khải huyền" của Bùi Hải Sơn đang nhận được sự quan tâm đặc biệt từ công chúng.