Người trẻ đột ngột qua đời

Những người bị đột tử, đột quỵ đang ngày càng trẻ hóa, trong đó có những trường hợp mới 20-30 tuổi đã tử vong đột ngột.

Mới đây, hôm 23-3, anh H. (37 tuổi, Hà Nội) đột ngột qua đời trước sự ngỡ ngàng của gia đình, bạn bè và người thân bởi vốn trước đó anh hoàn toàn khỏe mạnh. Để lại dòng trạng thái đau xót, người vợ trẻ viết "Anh còn chưa nói với em lời nào mà!".

Cách đây không lâu, câu chuyện nam sinh lớp 10, Trường trung học phổ thông Xuân Phương (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) ngã quỵ khi lễ khai giảng đang diễn ra và tử vong sau đó khiến nhiều người không khỏi xót xa.

Tại Bệnh viện Bạch Mai, có thời điểm 1 tuần trung tâm đột quỵ tiếp nhận 6-7 người trẻ (dưới 45 tuổi) nhập viện cấp cứu do đột quỵ. Các chuyên gia đều cảnh báo tình trạng đột quỵ, đột tử có xu hướng trẻ hóa.

Thậm chí mới đây, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn (Hà Nội) còn tiếp nhận trẻ 12 tuổi nhập viện với triệu chứng đau đầu dữ dội do vỡ mạch máu não, đột quỵ.

Theo chia sẻ của bố bệnh nhi, trước đó cháu bé vẫn khỏe mạnh. Ngày xảy ra sự việc cháu bé học bài xong thì xuất hiện triệu chứng đau đầu. Sau đó cơn đau đầu tăng, trẻ vã mồ hôi, nôn nên gia đình trẻ đưa đi cấp cứu. Qua chụp cắt lớp vi tính có tiêm thuốc cản quang, các bác sĩ xác định bệnh nhi bị vỡ mạch máu não vì dị dạng động tĩnh mạch não bẩm sinh.

Trường hợp bệnh nhi 12 tuổi bị đột quỵ kể trên không phải là cá biệt. Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn đã tiếp nhận điều trị cho nhiều trường hợp người trẻ bị đột quỵ. 

Theo các chuyên gia nếu như đột quỵ ở người lớn chủ yếu là do tắc mạch (liên quan đến bệnh lý xơ vữa mạch, bệnh tim rung nhĩ…) và do vỡ phình thì ở trẻ em chủ yếu do vỡ dị dạng động tĩnh mạch bẩm sinh.

Tử vong đột ngột do đột quỵ hay đột tử?

Có lẽ, rất nhiều người trong số chúng ta thường hay nhầm lẫn khái niệm "đột quỵ" và những trường hợp tử vong đột ngột do bệnh lý tim mạch là giống nhau. Thế nhưng, nói một cách dễ hiểu, khái niệm "đột quỵ" đề cập đến bệnh lý bởi nguyên nhân mạch máu não; còn "đột tử" là tử vong do bệnh lý tim mạch.

Đột quỵ não là gì?

Theo bác sĩ Ngô Tuấn Anh, chủ nhiệm khoa phẫu thuật tim mạch, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 - cho hay đột quỵ thường được nhắc đến là "đột quỵ não" hay còn gọi là "tai biến mạch máu não". 

Đây là tình trạng não bộ bị tổn thương không hồi phục (mất chức năng vĩnh viễn) do không được cung cấp máu lên nuôi dưỡng kịp thời.

Đột quỵ não gồm hai thể đó là đột quỵ xuất huyết não hay đột quỵ do vỡ mạch máu não, xảy ra do mạch máu não bị vỡ ra, khiến máu tràn vào trong hoặc xung quanh não.

Và đột quỵ nhồi máu não hay đột quỵ do thiếu máu não hoặc đột quỵ do tắc mạch mạch máu: xảy ra do cục huyết khối (cục máu đông), xơ vữa động mạch, gây tắc nghẽn hoặc cản trở lượng máu và các chất dinh dưỡng lên nuôi dưỡng các tế bào não.

Đột tử do bệnh lý tim mạch là gì?

Đột tử có bốn nguyên nhân chính gây ra là vấn đề về tim mạch, đột quỵ, thuyên tắc phổi, vỡ động mạch chủ. Trong đó các vấn đề về tim mạch chiếm tỉ lệ lớn.

Đột tử do bệnh tim mạch có thể hiểu như là "đột quỵ tim" vì đây là tình trạng người bệnh chết một cách bất ngờ, đột ngột, ngay lập tức khi vừa phát hiện do nhiều nguyên nhân. Trong đó chủ yếu là do các bệnh lý cấp tính về tim mạch kể trên (hay gặp nhất là ngừng tim và nhồi máu cơ tim).

Như vậy, đột tử do bệnh lý tim mạch được hiểu cơ bản là tình trạng người bệnh bị chết đột ngột do thiếu máu nuôi dưỡng cơ tim dẫn tới hoại tử mô cơ tim.

Các nguyên nhân gây ngừng tim chủ yếu do một số bệnh lý tim mạch như bệnh cơ tim phì đại hoặc giãn to, bất thường động mạch, bệnh tim bẩm sinh, viêm cơ tim, bệnh mạch vành, rối loạn nhịp tim trầm trọng...

Các nguyên nhân gây nhồi máu cơ tim cấp xơ vữa động mạch, cục máu đông (huyết khối), co thắt động mạch vành, bóc tách động mạch chủ, dị dạng động mạch bẩm sinh.

Dấu hiệu nguy hiểm cảnh báo

Bác sĩ Tuấn Anh khuyến cáo đối với đột quỵ não, bệnh nhân thường có biểu hiện méo mặt, méo miệng thường ở một bên. Rõ nhất khi người bệnh há lớn miệng hoặc cố gắng mỉm cười. Yếu tay thường ở một bên. Đưa 2 tay lên không đều nhau.

Nói không rõ chữ, nói lắp, nói khó, không diễn đạt được điều muốn nói, thậm chí không thể nói được. Nhiều người hợp mất ý thức, hôn mê sâu và dẫn đến tử vong nhanh chóng.

Còn đối với đột quỵ tim, người bệnh thường có dấu hiệu đau hoặc tức ngực, choáng váng, buồn nôn hoặc nôn; đau hàm, cổ hoặc lưng; khó chịu hoặc đau ở cánh tay hoặc vai; khó thở…

Ngoài ra khi có các triệu chứng: khó thở, chóng mặt, đau hoặc tức ngực, ho ra máu hoặc đau bụng dữ dội, đau thắt lưng dữ dội, tụt huyết áp, sốc, bụng nổi khối... cần nhanh chóng đưa người bệnh đi cấp cứu ngay tại cơ sở y tế.

Rối loạn nhịp tim dễ gây đột tử

Bệnh lý rối loạn nhịp tim đang trở thành một trong những vấn đề sức khỏe toàn cầu với tỉ lệ mắc bệnh ngày càng tăng. Đây là nguyên nhân chính gây ra các trường hợp đột quỵ, đột tử, suy tim…