Theo Hãng tin Bloomberg, Ý cùng các thành viên NATO đã cam kết nâng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP theo yêu cầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump tại hội nghị thượng đỉnh ở The Hague, Hà Lan hồi tháng 6.

Giới quan sát hoài nghi liệu một nền kinh tế trì trệ, nợ nần như Ý có đủ khả năng thực hiện.

Đặc biệt, dư luận chú ý đến đề xuất tính dự án cầu 13,5 tỉ euro (hơn 15,7 tỉ USD) bắc qua eo biển Messina - nối đảo Sicily với Calabria - vào chi phí quốc phòng.

Mỹ lập tức cảnh báo. "Một số nước đang có cách hiểu quá rộng về chi tiêu quốc phòng", đặc phái viên Mỹ tại NATO Matthew Whitaker nói tại Diễn đàn chiến lược Bled (Slovenia) ngày 2-9.

Ông nhấn mạnh mục tiêu 5% phải là chi tiêu trực tiếp cho quốc phòng, "không phải cầu cống hay trường học được gán thêm giá trị quân sự". NATO hiện có cơ chế giám sát để tránh những cách tính "tùy tiện" này.

Một số chính trị gia Ý cho rằng cây cầu là "tài sản lưỡng dụng", vừa phục vụ giao thông, vừa hỗ trợ an ninh, vì Sicily là nơi đặt nhiều căn cứ NATO. Tài liệu của chính phủ Ý từng mô tả cầu Messina "có tầm quan trọng chiến lược" cho an ninh quốc gia và quốc tế.

Ý tưởng này hiện mới dừng ở thảo luận giữa Bộ Tài chính, Bộ Quốc phòng và cơ quan hạ tầng Ý, chưa có quyết định chính thức. Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Giao thông Matteo Salvini, người thúc đẩy dự án, nói cây cầu có thể "đa dụng" cho cả dân sự lẫn an ninh.

Tuy nhiên Washington khẳng định NATO cần cho đồng minh thấy đầu tư vào "đơn vị tác chiến, pháo binh, xe tăng" thay vì các công trình biểu tượng. Mỹ lo ngại việc xếp dự án này vào chi tiêu quốc phòng sẽ làm suy yếu tính minh bạch trong cam kết NATO.

Ông Whitaker cho biết châu Âu đã tăng chi tiêu nhưng "chưa đủ nhanh". Trong chuyến công du nhằm khẳng định Mỹ gắn bó với NATO, ông nhấn mạnh ba thông điệp, nhất là sau sự cố máy bay chở Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen bị gây nhiễu tín hiệu khi hạ cánh xuống Bulgaria, nghi do Nga gây ra.

Ý cảnh báo Thế chiến 3 nếu đưa quân NATO tới Ukraine

Ý, thành viên của NATO, cảnh báo việc triển khai binh sĩ của liên minh quân sự này tới chiến trường ở Ukraine là sai lầm và có thể dẫn tới Thế chiến 3.