TS Bùi Trinh (chuyên gia kinh tế)

Cẩn kiểm soát thuế

Có hai nguyên nhân cơ bản khiến lạm phát tăng là cung tiền, và chi phí đẩy. Luồng tiền đã tăng từ năm ngoái, nó tác động đến CPI những tháng đầu năm nay.

Năm ngoái, Ngân hàng Nhà nước đưa ra chính sách nới tín dụng lên 21%, trong đó cơ bản là cho vay tiêu dùng, vay tiêu dùng rất nhiều làm tiềm ẩn nguy cơ lạm phát lớn.

Cũng may đến cuối năm 2017, tăng trưởng tín dụng chỉ mở đến 17%, tạo thuận lợi trong kiểm soát lạm phát năm nay.

Mong muốn mở tín dụng để tăng tiêu dùng, qua đó nâng cao tăng trưởng GDP rất nguy hiểm. Làm vậy, GDP chỉ tăng tức thời, nhưng ở chu kỳ sau sẽ để lại hiểm họa về lạm phát.

Chính phủ đang rất nỗ lực để kiểm soát giá cả các mặt hàng, nhưng những nỗ lực này chưa đủ, cần kiểm soát cung tiền.

Việc dừng tăng giá điện, kiểm soát học phí, viện phí là rất tốt, sẽ hạn chế gia tăng chi phí đẩy.

Nhưng một chi phí đẩy rất lớn là thuế cũng cần được kiểm soát. Thuế thì ai cũng phải chịu hết, phí BOT dù gọi là phí hay giá thì cũng là một loại thuế gián thu, điều này làm tăng phí vận chuyển hàng hóa, khiến tăng giá cả các mặt hàng.

Trên thực tế, thuế chỉ làm tăng giá không làm tăng GDP, chẳng hạn trước khi tăng thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu thì giá cả các mặt hàng khác cũng nhấp nhổm tăng theo.

Tất cả những chi phí đầu vào tăng sẽ đẩy giá cả tăng, khiến lạm phát tăng.

Tôi cho rằng lạm phát quý I tăng xấp xỉ 4% là chưa tính hết, người dân đang phải chịu đựng giá các mặt hàng tiêu dùng, phí vận tải đồng loạt tăng rất mạnh.

Tăng thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu trong thời gian tới không chỉ tác động đến CPI, nó còn tác động gián tiếp đến chu kỳ sản xuất sau, không nên vì thu thuế trước mắt để ảnh hưởng lâu dài , khiến CPI tăng thêm một lần nữa.