Làm thủ tục cấp thẻ CCCD tại Phòng cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an TP.HCM - Ảnh: Quang Định

Tuổi Trẻ đã thông tin, chiều 17-4 UBND phường 4, quận Tân Bình, TP.HCM phát hiện ông Đ.V.Đ. (77 tuổi, ngụ phường 2, quận Tân Bình) đang ăn xin trên địa bàn nên mời về phường. Qua kiểm tra, phát hiện ông Đ. có 5 chứng minh nhân dân (CMND) cùng số và 7 thẻ CCCD cùng số.

Không hạn chế số lần cấp lại

Theo nguồn tin của Tuổi Trẻ, qua xác minh của cơ quan công an, trong số 12 CMND và thẻ CCCD của ông Đ. có đến 11 lần là do cấp lại. 

Chỉ có một lần là cấp đổi từ CMND sang thẻ CCCD. Vụ việc khiến dư luận quan tâm, thắc mắc xung quanh việc quản lý cấp thẻ CCCD và sử dụng thẻ này.

Từ trường hợp công dân có nhiều thẻ CCCD, trao đổi với Tuổi Trẻ, thiếu tướng Vũ Xuân Dung - cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06) - cho biết luật quy định công dân bị mất thẻ, thẻ hư hỏng... sẽ được cấp lại. 

Và việc quy định cấp lại hiện nay đơn giản nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công dân.

Cụ thể, theo quy định tại điều 23 Luật CCCD, bị mất thẻ CCCD là một trong các trường hợp người dân được quyền làm thủ tục cấp lại thẻ, cơ quan chức năng có trách nhiệm phải cấp lại. 

Để cấp lại thẻ CCCD, người dân có thể đến trụ sở cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an, công an cấp tỉnh, công an quận huyện và tại UBND xã phường thị trấn. 

Trước đây người dân cần có đơn cớ mất giấy tờ để làm thủ tục nhưng hiện nay không cần nữa, người dân chỉ cần chuẩn bị hồ sơ gồm sổ hộ khẩu và tờ khai căn cước, xuất trình sổ hộ khẩu, chụp ảnh chân dung, lăn dấu vân tay, nộp lệ phí và đợi đến ngày hẹn nhận lại thẻ.

Quy định hiện hành cũng không hạn chế số lần được cấp lại, muốn cấp lại mấy lần là quyền của người dân. 

Người dân chỉ có nghĩa vụ khai báo trung thực, chính xác thông tin chứ cơ quan chức năng không có trách nhiệm xác minh thông tin mất thẻ CMND hay CCCD là thật hay giả. Cơ quan tiếp nhận hồ sơ hợp lệ, tra cứu đúng người, đúng thông tin thì sẽ cấp lại.

Có đáng lo không?

Nhận định về việc một người có thể có nhiều CMND, CCCD cùng số, cùng lúc, luật sư Nguyễn Văn Hậu, phó chủ nhiệm Hội Luật gia TP.HCM, cho biết thực tế không ít trường hợp cầm cố, thế chấp thẻ CCCD hoặc dùng CCCD để lừa đảo. 

Tương tự như trường hợp cầm cố sổ đỏ vay ngân hàng rồi báo mất làm lại sổ. Hoặc trường hợp vi phạm bị cảnh sát giao thông giữ giấy tờ xe, tước giấy phép lái xe thì lấy cớ mất để cấp lại đối phó...

Về nguy cơ này, vị cán bộ công an TP.HCM cho rằng thẻ CCCD cấp lại bao nhiêu lần thì vẫn cùng nội dung thông tin, cùng số thẻ, cùng hình ảnh nhân dạng cho nên "việc lợi dụng thì không loại trừ nhưng đó chỉ là hành vi cá biệt, biến tướng. Đối tượng có ý đồ xấu sẽ có nhiều cách để thực hiện...".

Thiếu tướng Vũ Xuân Dung cũng cho rằng một công dân có nhiều thẻ CCCD do cấp lại nhưng vẫn cùng một số thì không đáng lo bằng việc một người nhưng có nhiều thẻ CCCD có tên, tuổi, thông tin khác nhau. 

Về nguy cơ lợi dụng có thể xảy ra và biện pháp hạn chế, ông Dung nói sẽ xem xét từ hồ sơ vụ việc trên của Công an TP.HCM.

Góp ý giải pháp, một lãnh đạo phòng Sở Tư pháp TP.HCM cho rằng có thể bổ sung quy định xử phạt hành vi làm mất thẻ CCCD. Bởi lẽ theo quy định, thẻ CCCD là giấy tờ tùy thân buộc phải mang theo người và công dân có trách nhiệm bảo quản. 

Nếu để làm mất thẻ thì tương ứng với việc công dân có lỗi bảo quản. Nên khi công dân đi làm lại thẻ do bị mất thì cơ quan chức năng có thể xử phạt về lỗi bảo quản. 

"Việc này giống như khi lái xe trên đường buộc phải mang theo giấy tờ xe. Khi cảnh sát giao thông kiểm tra mà không xuất trình được giấy tờ thì có lỗi, phải xử phạt theo quy định chứ không cần biết lý do bị mất, để quên..." - vị cán bộ phân tích.

Ngoài ra, theo cán bộ này, thông qua dữ liệu của cơ quan cấp thẻ CCCD, khi phát hiện dấu hiệu bất thường như trường hợp cấp lại nhiều lần (trong thời gian ngắn) cho cá nhân thì có thể liên thông cảnh báo đến cho công an nơi cá nhân cư trú để kiểm tra hành chính và xử lý phù hợp nếu có bất minh về việc quản lý, sử dụng thẻ. 

Đồng thời, cơ quan chức năng cũng cần bổ sung quy định xử phạt người đã được cấp thẻ CCCD mới mà không nộp lại thẻ CCCD đã khai báo mất nhưng sau đó có lại (tìm lại được do bị thất lạc, quên...).

Khai gian để làm nhiều căn cước công dân, xử thế nào?

TTO - Chiều 17-4, UBND P.4, Q.Tân Bình (TP.HCM) phát hiện ông Đ.V.Đ. (77 tuổi, ngụ P.2, Q.Tân Bình) đang ăn xin trên địa bàn thì mời về phường. Qua kiểm tra, phát hiện ông Đ. có 5 chứng minh nhân dân (cùng số) và 7 thẻ căn cước công dân (cùng số).