Tùy bút đặc biệt không chỉ ở nhan đề như một tiếng reo quen thuộc của bất cứ đứa trẻ thơ nào - Mẹ đã đi chợ về - mà gói ghém qua từng trang sách là biết bao nỗi niềm của đứa con với gia đình: mẹ, ba, và anh, chị.

Mẹ đã đi chợ về - tập tùy bút của nhà báo Lê Minh Quốc - Ảnh: L.ĐIỀN

Tập sách như một quyển nhật ký gia đình được hình thành qua sự mẫn cảm và tinh thần nâng niu từng mảnh ký ức của một người con là Lê Minh Quốc. 

Chính điều đó đã khiến cho các trang viết về chuyện gia đình vượt thoát khỏi không gian riêng tư, nhập vào từng mảng miếng của quê hương, của chuyện đời.

Và thật nhiều trang viết dành cho người mẹ. Cảm xúc trống vắng khi người mẹ tác giả vừa giã biệt cõi đời như vẫn còn rất đậm trong tập sách này. 

Không chỉ nâng niu kỷ niệm, trước sự ra đi không đột ngột mà vẫn ngỡ ngàng của người mẹ rất mực yêu thương, Lê Minh Quốc đã tỉ mẩn soạn lại những kỷ niệm về mẹ trong "tàng thư ký ức" của mình để góp thành tập sách, chọn nhan đề như tiếng reo hồi bé thơ của mình với mẹ, và gửi nó cho đời.

Những câu chuyện của một bà mẹ xứ Quảng được chính Lê Minh Quốc thuật tả qua nhiều tầng cảm xúc. 

Có những chuyện từ hoài niệm về món ăn quê hương, có chuyện là cám cảnh trước hiện thực cuộc đời, ký ức và thời sự đan xen, chuyện mẹ ở quê và mẹ ở Sài Gòn quấn quít vào nhau, chuyện tàu lửa rút ngắn hành trình khiến cho khả năng "ngủ một đêm là được về quê" cũng trở thành cảm hứng để Lê Minh Quốc viết về quê, về mẹ.

Có nhiều chỗ tác giả tự đặt mình lùi xa khỏi ngôi thứ nhất để tự xưng bằng y, và thương nhất là lúc Lê Minh Quốc nhớ lại những món ngon mẹ nấu: món mì Quảng tự chế, ăn bánh tráng "kiểu quê mình", uống nước chè xanh mà như "uống cả non xanh nước biếc vào trong cuống họng"...

Và tất cả như một dọc dài những nỗi niềm không bao giờ dứt, như thể Lê Minh Quốc đã từ chuyện riêng của mẹ mình khéo léo đưa người đọc theo anh đến một "cảnh giới" dẫu đời thường nhưng an nhiên không dễ gì có được:

Tôi về ngoảnh lại Nghìn Sau Thấy lau sậy trắng bể dâu luân hồi

Bỗng nhiên tôi gặp lại tôi

Từ lòng mẹ bước Vào Đời an nhiên.