Máu là chế phẩm không thể sản xuất. Trong giai đoạn chuyển tiếp, ngành y tế TP.HCM triển khai nhiều phương án đảm bảo công tác điều trị và cấp cứu người bệnh.

Người bệnh cần máu

Mắc bệnh bạch cầu cấp (ung thư máu), cơ thể B.Đ.N. (20 tuổi) thường xuyên rơi vào tình trạng thiếu máu nghiêm trọng, có lần còn ngất xỉu. Để duy trì sự sống, N. phải truyền máu định kỳ với số lượng lớn. Từ khi nhập viện Bệnh viện Chợ Rẫy điều trị vào tháng 5-2024 đến nay, N. đã được truyền hơn 20 đơn vị máu.

Thời gian gần đây, N. cho biết việc truyền máu không phải lúc nào cũng kịp thời vì phải chờ nguồn cung.

"Máu cực kỳ quan trọng, là yếu tố sống còn đối với những bệnh nhân như mình. Những vấn đề sức khỏe khác có thể điều chỉnh, nhưng máu thì không thể thiếu và chưa có gì thay thế được", N. nói và mong nguồn máu dự trữ luôn dồi dào.

Mang trong người nhóm máu hiếm B Rh-, anh Trương Văn Thông (34 tuổi, giảng viên Trường THPT Bình Tân, TP.HCM) đã 32 lần hiến máu và tiểu cầu kể từ khi còn là sinh viên đại học năm 2010.

Trong 32 lần hiến máu, anh từng giúp nhiều trường hợp bệnh nhân đặc biệt. "Nhìn thấy máu và tiểu cầu của mình góp phần giúp bệnh nhân vượt qua nguy kịch, tôi càng tin vào sức mạnh của cộng đồng người mang nhóm máu hiếm và muốn lan tỏa tinh thần sẻ chia này," anh Thông chia sẻ.

Những ngày vừa qua, các đơn vị tổ chức hiến máu tại TP.HCM liên tục phát thông báo vận động hiến máu cứu người tại các điểm cố định. Song song đó còn thường xuyên tổ chức lấy máu lưu động tại các cơ quan, công ty, doanh nghiệp…

Các bác sĩ cho rằng việc hiến máu vô cùng quan trọng để duy trì nguồn máu dự trữ và vấn đề an ninh máu, từ đó đảm bảo công tác điều trị và cấp cứu người bệnh, đặc biệt trong bối cảnh nguồn máu dự trữ ở nhiều địa phương hiện đang dần thiếu hụt.

Kêu gọi hiến máu cứu người

Sở Y tế TP.HCM cho hay, theo báo cáo từ các đơn vị tiếp nhận máu, thời gian gần đây có hiện tượng sụt giảm lượng máu hiến tặng, ảnh hưởng đến khả năng dự trữ và cung cấp máu phục vụ cho công tác điều trị.

Theo Bệnh viện Truyền máu - Huyết học TP.HCM, nếu không có sự phối hợp chặt chẽ và tăng cường vận động hiến máu trong tháng 8 và các tháng tiếp theo, lượng máu tiếp nhận chỉ có thể đáp ứng khoảng 70 - 80% nhu cầu.

Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến công tác điều trị tại các bệnh viện, trung tâm y tế có giường bệnh trên địa bàn.

Trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 8-8, bác sĩ Trần Thanh Tùng - trưởng khoa huyết học, kiêm phụ trách Trung tâm Truyền máu Bệnh viện Chợ Rẫy - cho biết trung tâm truyền máu của bệnh viện đảm nhiệm tiếp nhận, xét nghiệm sàng lọc, điều chế và cung cấp máu cùng các chế phẩm máu cho năm tỉnh thuộc khu vực Đông Nam Bộ, Bệnh viện Chợ Rẫy và một số bệnh viện tại TP.HCM.

Tính đến sáng 8-8, kho dự trữ của trung tâm truyền máu có hơn 3.600 đơn vị hồng cầu lắng, hơn 18.200 khối huyết tương đông lạnh, 528 khối tủa lạnh và 28 khối tiểu cầu.

Trong khi đó, tại các đơn vị cấp phát, lượng tồn kho hiện có gồm 494 đơn vị hồng cầu lắng, 641 khối huyết tương tươi đông lạnh, 242 khối tủa lạnh và 91 đơn vị tiểu cầu.

Về lượng máu tiếp nhận, từ ngày 1 đến 7-8, trung bình mỗi ngày trung tâm tiếp nhận nhận khoảng 271 túi máu dung tích 350ml và 39 đơn vị tiểu cầu (trong khi trước đây trung bình tiếp nhận khoảng 500 - 600 túi máu/ngày).

Trong bối cảnh nguồn máu đầu vào giảm, bác sĩ Tùng cho hay, hiện kho máu của Trung tâm Truyền máu Bệnh viện Chợ Rẫy cung cấp đủ máu cho bệnh viện và các tỉnh trong khu vực được giao nhiệm vụ.

Tuy nhiên bác sĩ điều trị sẽ phải cân nhắc kỹ hơn việc truyền máu, ưu tiên các trường hợp bệnh nặng, cấp cứu hoặc mổ khẩn cấp.

Là cơ sở y tế thuộc cấp chuyên sâu, Bệnh viện Nhân dân 115 mỗi ngày tiếp nhận cấp cứu khoảng 350 người bệnh, 2.000 người bệnh nội trú.

Ông Trần Văn Sóng, giám đốc bệnh viện, cho biết để góp phần gia tăng nguồn máu dự trữ, bệnh viện phối hợp với Bệnh viện Truyền máu - Huyết học TP tổ chức chương trình hiến máu nhân đạo định kỳ với sự tham gia của cán bộ và nhân viên y tế, người lao động của bệnh viện.

Khẩn trương triển khai nhiều giải pháp

Trước tình hình nguồn máu hiến tặng hiện nay đang suy giảm, ông Nguyễn Anh Dũng - phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, phó trưởng ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện TP - chỉ đạo khẩn trương kiện toàn ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện cấp phường, xã, đặc khu.

Trong thời gian này, Bệnh viện Truyền máu - Huyết học và Trung tâm Hiến máu nhân đạo TP phải chủ động phối hợp chặt chẽ với các địa phương để duy trì công tác vận động và tiếp nhận máu, không để xảy ra gián đoạn.

Đặc biệt chú trọng việc thành lập mạng lưới điểm hiến máu cố định phủ khắp các khu vực, đặc biệt tại khu vực 2 và khu vực 3, từ tháng 1-2026.

Trong thời gian chưa kiện toàn Ban Chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện cấp phường, xã, đặc khu, ông Trần Trường Sơn, chủ tịch Hội Chữ thập đỏ TP.HCM, đề nghị các ban chỉ đạo, phòng văn hóa - xã hội địa phương phát huy vai trò đầu mối, phối hợp cùng đội ngũ cộng tác viên là cán bộ chuyên trách của Hội Chữ thập đỏ trước đây để hỗ trợ tổ chức các hoạt động hiến máu.

Trung tâm Hiến máu nhân đạo TP sẽ đóng vai trò cầu nối, kết nối lực lượng cộng tác viên này với các phường, xã, đặc khu nhằm duy trì hoạt động vận động hiến máu tại địa phương.

Việc thành lập mạng lưới điểm hiến máu cố định phủ rộng toàn TP là nhiệm vụ hết sức cấp thiết, nhằm chuẩn bị đáp ứng nhu cầu sử dụng máu dự kiến tăng cao vào năm 2026.

Báo động cạn kiệt nguồn máu dự trữ: Hãy chung tay hiến máu cứu người

Các địa phương từ TP.HCM, Cần Thơ đến Hà Nội, Hải Dương, Hà Tĩnh, Nghệ An... đang báo động cạn kiệt nguồn máu dự trữ cứu người. Đây là vấn đề cấp bách, nhiều bệnh viện và trung tâm hiến máu cả nước đang kêu gọi người dân tham gia hiến máu nhân đạo.