Theo tờ Asahi Shimbun, các nhà khoa học thuộc Đại học Kyoto vừa công bố phát triển thành công một loại thuốc giảm đau mới có thể thay thế fentanyl và các thuốc giảm đau dạng opioid truyền thống, với ưu điểm an toàn hơn và không gây nghiện.

Loại thuốc thử nghiệm, tạm gọi là Endopin, được đánh giá có hiệu quả giảm đau tương đương với morphin và các thuốc gây nghiện khác thường được sử dụng trong điều trị cơn đau cấp, đặc biệt ở bệnh nhân ung thư. Đáng chú ý, nó không gây tác dụng phụ nghiêm trọng và cũng không dẫn đến tình trạng nghiện.

Ông Masatoshi Hagiwara, giáo sư đặc cách ngành dược học tại Đại học Kyoto, cho biết: "Thuốc của chúng tôi có thể loại bỏ cơn đau mà không gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng như opioid, giúp bệnh nhân vẫn duy trì được trạng thái tỉnh táo. Chúng tôi sẽ tiếp tục nỗ lực để mang đến một lựa chọn thay thế mới cho bệnh nhân ung thư cũng như những người phải chịu đau đớn dữ dội".

Một công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực dược phẩm đang chuẩn bị tiến hành thử nghiệm lâm sàng giai đoạn II tại Mỹ để xác nhận hiệu quả của loại thuốc này.

Opioid như morphin hiện được sử dụng rộng rãi trong y tế dưới sự kiểm soát chặt chẽ. Tuy nhiên, ngoài tính gây nghiện, chúng còn để lại nhiều tác dụng phụ như táo bón, buồn nôn. Tại Bắc Mỹ, tình trạng lạm dụng opioid đã dẫn đến "khủng hoảng opioid", với hơn 80.000 ca tử vong do dùng quá liều trong năm 2023.

Nhằm giải quyết vấn đề này, nhóm nghiên cứu tại Kyoto đã tập trung vào cơ chế đặc biệt của chất dẫn truyền thần kinh noradrenaline, vốn có khả năng ức chế cảm giác đau trong các tình huống nguy hiểm đến tính mạng.

Bằng cách xác định hóa chất ngăn chặn con đường kiểm soát sự tiết noradrenaline, các nhà khoa học đã duy trì được việc giải phóng noradrenaline, qua đó giúp giảm đau hiệu quả.

Trong thí nghiệm trên chuột trải qua phẫu thuật chân hoặc được gây bệnh ung thư xương, Endopin cho kết quả giảm đau tương đương morphin nhưng không gây lo âu hay trầm cảm. Các nghiên cứu trên khỉ rhesus cũng không phát hiện dấu hiệu gây nghiện.

Ngoài ra, thử nghiệm lâm sàng với 20 bệnh nhân phẫu thuật ung thư phổi tại Bệnh viện Đại học Kyoto cho thấy loại thuốc này giúp giảm đau rõ rệt sau mổ.

Kết quả nghiên cứu đã được công bố ngày 7-8 trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (PNAS).

Thuốc giảm đau làm từ... rác thải nhựa

Các nhà khoa học Anh đã dùng vi khuẩn E. coli biến đổi gene để chuyển đổi các phân tử nhựa thành thuốc giảm đau acetaminophen, hay còn gọi là paracetamol.