Binh sĩ Nga ở căn cứ quân sự thuộc làng Perevalnoye, ngoại ô TP Simferopol, Ukraine vào tháng 3-2014 - Ảnh: Reuters

Theo CNN, chính quyền Lithuania đã phân phát "sổ tay hướng dẫn" dài 75 trang cho ba triệu dân của mình về cách bảo vệ quê hương một khi đất nước bị xâm lăng.

Cuốn sổ tay phát hành hôm 28-10 được cho là gửi thông điệp nhắm vào Nga theo kiểu "Nếu quí vị xâm lăng (chúng tôi), đừng mong chờ người dân chúng tôi để yên chuyện đó".

Kể từ Matxcơva sáp nhập bán đảo Crimea vào Nga hai năm trước đây, Lithuania đã trở thành láng giềng của Nga.

Bản đồ vị trí của Nga và Lithuania - Ảnh: Google Maps

Chính quyền Vilnius cũng đã cho khởi động lại việc đăng ký nghĩa vụ quân sự và tăng chi tiêu quốc phòng, chưa kể đến việc kêu gọi khối NATO triển khai thêm quân tới vùng Baltic.

Dường như những động thái trên cũng không đủ để làm giảm đi sự lo lắng của người dân nên chính quyền Vilnius đã ban hành cuốn sổ tay có tựa đề "Chuẩn bị để tồn tại trong các tình huống khẩn cấp và chiến tranh".

"Những việc cần làm để đáp trả những hành động từ nước láng giềng - Nga", cuốn sổ tay nêu rõ. "Đất nước chúng ta không ngần ngại sử dụng lực lượng quân sự chống lại các nước láng giềng, và vào lúc này (nước đó) vẫn tiếp tục hoạt động gây hấn quân sự chống lại Ukraine".

Cuốn sổ tay nêu ra phương pháp của Nga theo cách "chối bỏ và mù mờ" ở đầu giai đoạn đầu của cuộc xâm lăng và cảnh báo: "Điều quan trọng nhất là người dân phải nhận thức và có ý chí phản kháng và khi mà các yếu tố đó hội tụ mạnh lên, kẻ xâm lăng sẽ gặp khó khăn trong việc tạo ra môi trường thích hợp cho cuộc xâm lược quân sự".

Tuy nhiên, theo CNN, phải thấy rằng đây là lần thứ ba chính quyền Vilnius phân phát loại sổ tay kiểu này cho người dân của mình kể từ khi Crimea được sáp nhập về Nga.

Cuốn sổ tay gần nhất được phát hành vào tháng 12-2015, có tựa đề dài hơn là "Chuẩn bị để tồn tại trong các tình huống khẩn cấp và chiến tranh: Cách tiếp cận hài hước cho các khuyến cáo nghiêm trọng".

Cuốn sổ tay đó thể hiện theo kiểu chuyện tranh về sinh hoạt của một gia đình có nuôi con mèo trong đó lưu ý rằng "do không có quốc gia nào miễn nhiễm được với những thù địch dưới bất kỳ hình thức nào" thì điều quan trọng là không nên hoảng sợ nếu có xảy ra tình huống khẩn cấp.

Nhưng trong cuốn sổ tay phát hành hôm 28-10 thì yếu tố hài hước không còn nữa, vì trong đó nêu rõ chi tiết cách hướng dẫn người dân Lithuania dọ thám và thông báo thông tin về đối phương nếu Nga chiếm được một phần của đất nước này.

Cuốn sổ tay còn có nhiều hình ảnh chi tiết về xe tăng của Nga, lựu đạn, mìn và súng kèm theo những hướng dẫn về cách làm thế nào để nhận biết các loại vũ khí khác nhau. Cuốn sổ tay còn hướng dẫn sâu thêm từ việc giúp đỡ bước đầu cho đến cách sống sót trong môi trường rừng rậm.

Có 30.000 bản sổ tay được cấp về các trường học và thư viện và cũng sẽ được công bố trực tuyến.

Lithuania nằm giáp vùng đất quan trọng chiến lược Kaliningrad của Nga - nơi đã được tăng cường các giải pháp quân sự sức mạnh, bao gồm cả việc trang bị thêm một hệ thống tên lửa đạn đạo tầm ngắn có khả năng mang đầu đạn hạt nhân vào đầu tháng 10 này.

Cuốn sổ tay nhắc nhở mọi người dân Lithuania - trong số đó khoảng 6% là Nga, theo lần điều tra dân số gần nhất vào năm 2011 - rằng hoạt động quốc phòng của đất nước là "quyền và nghĩa vụ của mỗi công dân".

Tổng thống Putin: Nga không tìm cách mở rộng lãnh thổ

Cuốn sổ tay của Lithuania phát hành vào thời điểm được cho là sự căng thẳng giữa Nga và phương Tây đang lên đến mức nguy hiểm, như cảnh báo cách đây không lâu của Ngoại trưởng Đức.

Hiểu tình hình đó nên tại phiên họp toàn thể cuối cùng của "Câu lạc bộ quốc tế Valdai", diễn ra ngày 27-10 tại thành phố Sochi của Nga, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định: "Nga không tìm cách thống trị thế giới, hay mở rộng lãnh thổ; ủng hộ bình đẳng và nền an ninh trọn vẹn cho tất cả các nước".

Trong phát biểu của mình, nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh rằng Nga đã học được cách tôn trọng bản sắc dân tộc, tự do và nền độc lập. Ông nhấn mạnh: "Chúng tôi không có tham vọng thống trị toàn cầu, hoặc mở rộng bờ cõi hay đối đầu với bất cứ quốc gia nào" và "Nga hiểu chính xác vai trò của mình trong các vấn đề quốc tế".

Giải thích về chính sách tăng cường quan hệ với các nước châu Á, Tổng thống Putin khẳng định điều này không phải do mối tương tác của Nga với các nước châu Âu và Mỹ xấu đi, mà do thực tế tình hình đòi hỏi, do tầm quan trọng của các nước châu Á đang ngày càng phát triển và sẽ tiếp tục phát triển. Điều này hoàn toàn được quyết định bởi chính tình hình thực tế và nhu cầu mở rộng quan hệ của Nga.

"Câu lạc bộ quốc tế Valdai" được thành lập năm 2004 và tiến hành hội nghị thường niên. Theo truyền thống, tại hội nghị Câu lạc bộ quốc tế Valdai lần thứ 13 này, hơn 130 học giả tham gia trao đổi với Tổng thống Nga và giới chức cấp cao Nga, nhằm tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề như giảm thiểu ảnh hưởng của những thay đổi căn bản trong bản đồ chính trị thế giới; thảo luận về tương lai quan hệ giữa Nga và phương Tây, triển vọng tình hình thế giới trong 10 năm tới...

Một số hướng dẫn trong sổ tay vừa phát hành tại Lithuania:

Thông tin hướng dẫn cách nhận biết xe tăng của Nga - Ảnh: Bộ quốc phòng Lithuania

Cách hướng dẫn người dân trang bị trong thời tiết khó khăn để trở thành "du kích" - Ảnh: Bộ quốc phòng Lithuania

Cách hướng dẫn người dân chuẩn bị đồ dùng để "sống sót" - Ảnh: Bộ quốc phòng Lithuania