"Năm ngoái em được học môn tiếng Pháp mỗi tuần ba tiết. Đây là ngoại ngữ 2 bên cạnh tiếng Anh là ngoại ngữ 1. Được học tiếng Pháp em rất vui vì biết thêm một ngôn ngữ mới. Nhưng thời khóa biểu năm nay của chúng em đã không còn môn tiếng Pháp, em tiếc quá" - em N., học sinh lớp 7 một trường THCS tại TP.HCM, bày tỏ.

Không thể xếp tiết ngoại ngữ 2 vào thời khóa biểu

Tương tự, một học sinh lớp 11 của một trường THPT trên địa bàn TP.HCM cũng cho biết: "Năm học này em và các bạn trong lớp không còn được học ngoại ngữ 2 là môn tiếng Nhật nữa. Chúng em chỉ còn học tiếng Anh là ngoại ngữ. Khi được học tiếng Nhật bên cạnh tiếng Anh, chúng em có những buổi sinh hoạt câu lạc bộ rất vui, tìm hiểu thêm được nền văn hóa đặc sắc của Nhật Bản.

Đặc biệt, em cũng bắt đầu trau dồi cho mình vốn kiến thức tiếng Nhật kha khá và bắt đầu giao tiếp được một ít tiếng Nhật. Năm nay vì quy định dạy bảy tiết/ngày nên trường không mở lớp dạy tiếng Nhật nữa. 

Thật sự chúng em cảm thấy hơi hụt hẫng. Nếu ngoại ngữ không được dạy tiếp tục thì chắc chắn chúng em sẽ mất đi những kỹ năng đã được học về môn tiếng Nhật trong hơn một năm học qua".

Hiệu trưởng của một trường cho biết trường tuân thủ theo quy định của Bộ GD-ĐT về dạy học bảy tiết/ngày nên tạm thời không thể sắp xếp môn ngoại ngữ 2 vào thời khóa biểu của học sinh. Vì ngoại ngữ 2 không phải là môn học bắt buộc mà là môn thuộc chương trình nhà trường.

"Nhà trường cũng biết rằng việc để học sinh học lỡ dở giữa chừng môn ngoại ngữ 2 thật đáng tiếc. Nhưng quy định mới chỉ có bảy tiết/ngày gây khó khăn cho trường trong lựa chọn môn học và sắp xếp thời gian cho học sinh. 

Riêng khối lớp 6 chúng tôi vẫn thực hiện được việc dạy ngoại ngữ 2 để tăng thêm cơ hội có hai ngoại ngữ của học sinh phổ thông. Còn những lớp lớn hơn do môn học bắt buộc nhiều nên trường tạm gác lại việc dạy ngoại ngữ 2 cho các em", hiệu trưởng trường này giải thích.

Chuyển qua trực tuyến

Trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018, ngoại ngữ 2 là môn học tự chọn được giảng dạy từ lớp 6 đến lớp 12 nhằm cung cấp cơ hội học thêm một ngôn ngữ khác ngoài ngoại ngữ 1 của học sinh Việt Nam. 

Chương trình giáo dục phổ thông 2018 cũng hướng đến việc học sinh sẽ thông thạo hai ngoại ngữ sau khi tốt nghiệp THPT. Trong bối cảnh đó, việc các trường vừa thực hiện quy định bảy tiết/ngày vừa thực hiện các mục tiêu của chương trình 2018 là khó khăn.

Từ khi Chương trình giáo dục phổ thông 2018 được áp dụng, Trường THCS Minh Đức (phường Cầu Ông Lãnh, TP.HCM) đã bắt đầu thực hiện việc dạy ngoại ngữ 2 cho học sinh khối 6. Sau năm năm, lứa học sinh đầu tiên học hai ngoại ngữ của trường đã vào lớp 10 các trường THPT trên địa bàn.

Các học sinh của trường năm học trước vẫn được học hai ngoại ngữ gồm tiếng Anh và tiếng Trung, trong đó tiếng Trung là ngoại ngữ 2, mỗi tuần trường dạy ba tiết.

Với những gì đã gây dựng trong dạy ngoại ngữ 2 cho học sinh qua một thời gian dài như trên, năm học 2025-2026 trường này tiếp tục dạy tiếng Trung cho toàn bộ học sinh của trường. Tuy nhiên trước quy định của Bộ GD-ĐT, Trường THCS Minh Đức đã giữ ngoại ngữ 2 bằng cách để học sinh học một số tiết trên LMS (phần mềm dạy học online) như các môn hoạt động trải nghiệm, giáo dục địa phương.

"Trường đã bỏ hết các chương trình nhà trường như năng khiếu, câu lạc bộ để giữ lại chương trình ngoại ngữ 2 trên K12-LMS. Nếu lớp nào thiếu tiết thì chúng tôi sẽ cài bài để đảm bảo các tiết học cho học sinh. Bởi vì nếu bỏ ngoại ngữ 2 thì thấy quá tiếc cho công xây dựng bao năm qua cũng như tiếc cho các em bị bỏ ngang chương trình" - cô Lê Thị Thanh Giang, hiệu trưởng nhà trường, cho biết.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, hiệu trưởng nhiều trường THCS tại TP.HCM cho rằng quy định dạy học bảy tiết/ngày thực sự không phù hợp đối với học sinh bậc THCS, THPT trong thực hiện mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018, trong đó có khuyến khích học sinh được học và làm chủ ngoại ngữ 2 bên cạnh ngoại ngữ 1. 

Mặt khác, quy định đó cũng rất bất lợi cho giáo viên bậc THCS, THPT khi các môn học đều là các "tiết đôi" (dạy học hai tiết/bài hoặc thi trên 60 phút).

"Quy định bảy tiết/ngày chỉ phù hợp với học sinh bậc tiểu học. Ở bậc THCS, THPT, các em phải học các môn nhiều hơn và chương trình yêu cầu cao hơn nên tôi thấy phải bố trí tám tiết/ngày mới đáp ứng được yêu cầu học tập của học sinh cũng như yêu cầu về phẩm chất năng lực học sinh mà chương trình 2018 hướng tới" - hiệu trưởng một trường THCS tại TP.HCM nêu ý kiến.

Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM tiếp tục thông tin về dạy học 2 buổi/ngày và quy định giờ học

Theo Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM, các hoạt động giáo dục được yêu cầu thiết kế theo hướng trải nghiệm, nhẹ nhàng, gần gũi, giúp học sinh làm quen với môi trường học tập mới, xây dựng mối quan hệ tích cực với thầy cô và bạn bè.