Đây có thể là là Abu Muhammad al-Adnani, người phát ngôn chính thức của IS và cũng là kẻ đứng đầu chi nhánh chuyên tấn công khủng bố nước ngoài - Ảnh: New York Post

Theo báo New York Times, tình báo Mỹ và châu Âu xác định chi nhánh này đào tạo, hướng dẫn chiến lược và cung cấp tài chính cho các chiến dịch tấn công khủng bố gây thương vong tối đa. Tuy nhiên chúng giao nhiệm vụ lựa chọn thời gian, địa điểm và phương pháp tấn công cho các “đặc vụ” giàu kinh nghiệm ở thực địa.

Tổ chức tấn công ở cách xa căn cứ Syria và Iraq là bước “tiến hóa” từ mô hình hoạt động trước đây của IS.

Và mọi diễn biến mới đây, từ vụ đánh bom máy bay Nga trên bán đảo Sinai (Ai Cập) đến cuộc tắm máu thủ đô Pháp đêm 13-11 đã đánh sập kết luận của Mỹ và các nước đồng minh rằng IS chỉ là mối đe dọa ở khu vực Trung Đông.

Cuộc đua với Al-Qaeda

“Sau khi chiếm các vùng lãnh thổ để lập căn cứ và hoạt động tự do, IS cũng giống như các tổ chức thánh chiến cực đoan khác bắt đầu chuyển sang giai đoạn tấn công ở nước ngoài” - NYT dẫn lời chuyên gia William Wechsler thuộc Trung tâm Tiến bộ Mỹ (CAP), cựu quan chức chống khủng bố Bộ Quốc phòng Mỹ.

Một nguyên nhân là IS quyết dành vai trò lãnh đạo trong chiến dịch “thánh chiến toàn cầu” mà Al-Qaeda nắm giữ trước đây.

Vụ tàn sát, bắt cóc con tin ở khách sạn Radisson Blue tại Bamako, Mali, do một nhóm chi nhánh của Al-Qaeda thực hiện. Một quan chức chống khủng bố châu Âu cho biết nhiều khả năng Al-Qaeda và IS “đang đua nhau tấn công phương Tây xem bên nào hiệu quả hơn”.

Tình báo Mỹ và châu Âu tiết lộ đưa ra kết luận về chi nhánh mới của IS dựa trên thông tin tình báo, nghe lén trao đổi giữa các tay khủng bố và từ nội dung tuyên truyền của chính IS.

Hai quan chức chống khủng bố phương Tây cho biết trên mạng Internet có các dấu vết cho thấy một số thủ lĩnh của IS ở Syria và Iraq đã trao đổi với Abdelhamid Abaaoud, kẻ bị tình nghi là chủ mưu vụ tấn công Paris, khoảng vài tuần trước khi cuộc tắm máu xảy ra.

Các bằng chứng tương tự cho thấy đầu não IS ở Syria ra lệnh đánh bom ở Beirut (Libăng) và “đặc vụ” của chúng tại thực địa ra tay hành động.

Vụ đánh bom máy bay Nga tại Sinai do một chi nhánh của IS ở Ai Cập thực hiện độc lập.

Theo tình báo Mỹ và châu Âu, kẻ trực tiếp phụ trách các cuộc tấn công khủng bố bên ngoài Syria và Iraq là Abu Muhammad al-Adnani, 38 tuổi, người Syria.

Hắn là người phát ngôn chính thức của IS và là một trong những phó tướng rất thân cận của thủ lĩnh tối cao Abu Bakr al-Baghdadi. Chính vai trò đầu não tấn công khủng bố ở nước ngoài khiến Adnani bị tình báo phương Tây theo dõi gắt gao.

Adnani trở nên khét tiếng khi tung lên mạng xã hội đoạn nhi âm dài 42 phút, trong đó hắn kêu gọi người Hồi giáo ở phương Tây giết thường dân bằng mọi biện pháp có thể.

“Nếu có thể, hãy giết bọn Mỹ và châu Âu vô đạo, đặc biệt là những tên người Pháp thù hằn và bẩn thỉu, hoặc những tên người Úc và Canada. Hãy dựa vào thánh Allah, không cần phải hỏi ý kiến của ai hết” - Adnani nói khi đó.

Trong danh sách phải diệt của Mỹ

Mới đây chính phủ Mỹ đã treo giải thưởng 5 triệu USD cho ai cung cấp thông tin giúp bắt giữ hoặc giết Adnani. Hắn cũng đã bị đưa vào danh sách tiêu diệt bằng chiến dịch không kích của Mỹ ở Iraq và Syria.

“Adnani là nhân vật trọng yếu kể từ khi IS trỗi dậy dữ dội hơn một năm trước đây” - chuyên gia Matthew Olsen, cựu giám đốc Trung tâm Chống khủng bố quốc gia Mỹ (NCC), cho biết.

Vị thế và vai trò tổ chức khủng bố của Adnani cũng được làm rõ khi học giả Javier Lesaca thuộc ĐH George Washington (Mỹ) phân tích gần 1.000 đoạn video do IS tung lên mạng trong vòng hai năm qua.

Dù là người phát ngôn chính thức của IS nhưng hình ảnh của Adnani chưa bao giờ xuất hiện trên mạng Internet. “Lý do duy nhất là IS muốn bảo vệ hắn tuyệt đối an toàn” - chuyên gia Olsen nhấn mạnh.

Tình báo Pháp cũng moi được thông tin cho thấy Abaaoud làm việc trực tiếp dưới quyền Adnani và gây ấn tượng mạnh với sếp nhờ khả năng chiêu mộ những kẻ cực đoan nói tiếng Pháp.

Dưới sự chỉ đạo của Adnani, Abaaoud tiếp nhận nhiệm vụ mở các cuộc tấn công ở châu Âu. Hắn lập một mạng lưới nhiều kẻ cực đoan ở Bỉ và Pháp trước khi thực hiện cuộc tắm máu Paris ngày 13-11.

Các nhóm cực đoan do Abaaoud kết nối ở châu Âu đều nói chung tiếng Pháp. Các nhóm ở Pháp xác định các vị trí có thể tấn công, còn các nhóm ở Bỉ lên kế hoạch cụ thể và mua vũ khí.

Các nhóm này phân bổ nhân lực thực hiện từng âm mưu tấn công khác nhau, để nếu kế hoạch khủng bố này có bị triệt phá thì kế hoạch khác cũng không bị ảnh hưởng.

Mới đây, hạ nghị sĩ Mỹ Adam Schiff thuộc Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ cho biết các cơ quan tình báo Mỹ và châu Âu vẫn đang điều tra quy mô và tầm hoạt động của chi nhánh chuyên tấn công khủng bố nước ngoài của IS.

Nhà hát Bataclan ở Paris, nơi bọn khủng bố tắm máu người dân vô tội đêm 13-11 - Ảnh: Reuters