Các chính phủ trên khắp thế giới đang đẩy mạnh việc đóng băng tài sản và áp đặt các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt đối với những "công xưởng" lừa đảo trực tuyến tại Đông Nam Á.

Tuy nhiên theo Đài phát thanh quốc tế DW (Đức), giới chuyên gia cảnh báo những nỗ lực hiện tại vẫn mang tính rời rạc và chưa đủ mạnh để triệt phá ngành tội phạm xuyên quốc gia trị giá hàng tỉ USD này.

Hàn Quốc mở chiến dịch giải cứu

Hàn Quốc đang trở thành một trong những quốc gia đi đầu trong nỗ lực giải cứu công dân và triệt phá các mạng lưới lừa đảo tại Campuchia.

Kể từ giữa tháng 10-2025, Seoul đã hồi hương hơn 100 công dân từ quốc gia Đông Nam Á. Ước tính vẫn còn hơn 1.000 người Hàn Quốc đang làm việc tự nguyện hoặc bị ép buộc trong các khu phức hợp lừa đảo tại đây.

Động lực mạnh mẽ nhất thúc đẩy chiến dịch này là làn sóng phẫn nộ sau cái chết của một sinh viên đại học 22 tuổi người Hàn Quốc.

Kết quả khám nghiệm tử thi từ Campuchia cho thấy nạn nhân tử vong do bị tra tấn dã man với nhiều thương tích trên khắp cơ thể sau khi bị dụ dỗ làm việc tại một trung tâm lừa đảo.

Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung khẳng định: "Trách nhiệm lớn nhất của chính phủ là bảo vệ tính mạng và sự an toàn của người dân".

Đông Nam Á, đặc biệt là các khu vực biên giới hẻo lánh tại Myanmar, Lào và Campuchia, đã trở thành "thánh địa" của tội phạm kỹ thuật số.

Theo báo cáo "Tình trạng lừa đảo năm 2025" của Liên minh Chống lừa đảo toàn cầu (GASA), thế giới đã tổn thất khoảng 442 tỉ USD vì các vụ lừa đảo trực tuyến chỉ trong 12 tháng tính đến tháng 10-2025.

Ngành này vận hành dựa trên hai loại nạn nhân. Thứ nhất, nạn nhân bị buôn người: trên 200.000 người (theo ước tính của Liên hợp quốc năm 2023) bị dụ dỗ bằng "việc nhẹ lương cao" rồi bị biến thành nô lệ hiện đại trong các trung tâm lừa đảo.

Thứ hai, nạn nhân bị lừa tiền: 57% người trưởng thành trên toàn cầu đã trải qua các vụ lừa đảo trong năm qua. Các thủ đoạn phổ biến nhất bao gồm lừa đảo đầu tư tiền điện tử và lừa đảo tình cảm - nơi kẻ xấu tạo dựng lòng tin rồi chiếm đoạt tài sản.

Mỹ chịu thiệt hại nặng nề

Mỹ hiện là quốc gia chịu thiệt hại nặng nề nhất. FBI ước tính các mạng lưới ở Đông Nam Á chiếm đoạt từ 9 - 10 tỉ USD mỗi năm từ người Mỹ.

Tuy nhiên số liệu của GASA còn cho thấy con số kinh khủng hơn: 64,8 tỉ USD bị đánh cắp trong năm tính đến tháng 10-2025, khi mỗi nạn nhân mất trung bình 1.087 USD.

Để đối phó, Mỹ đã thành lập Lực lượng Chống trung tâm lừa đảo vào tháng 11-2025. Trong năm 2025, Mỹ đã hợp tác với Anh để trừng phạt các cá nhân và tổ chức điều hành các trung tâm lừa đảo bất hợp pháp trên khắp Đông Nam Á.

Úc và Singapore cũng đã có những bước tiến trong ban hành luật để bảo vệ công dân khỏi các vụ lừa đảo, hợp tác với Mỹ trong các hoạt động thực thi pháp luật và trừng phạt.

Dù đã có nhiều động lực, cuộc chiến này vẫn đối mặt với những rào cản lớn. Ông Jacob Sims, nghiên cứu sinh tại Đại học Harvard, nhận định rằng phản ứng hiện tại chưa tương xứng với mối đe dọa.

Các chương trình giám sát nạn buôn người của USAID (Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ) tại Đông Nam Á đã bị cắt giảm hoặc xóa bỏ dưới thời Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE).

"Phản ứng cho đến nay, dù rõ ràng là đang có nhiều động lực, nhưng vẫn chưa hình thành một phản ứng chiến lược thực sự và chưa tương xứng với mối đe dọa hoặc đủ mạnh để làm gián đoạn một cách có ý nghĩa", chuyên gia Jacob Sims nói.

DW cho rằng Trung Quốc đã có những biện pháp đóng cửa các trung tâm lừa đảo ở Campuchia và Myanmar, nhưng chỉ những trung tâm nhắm vào người Trung Quốc.

Một báo cáo trình lên Quốc hội Mỹ hồi tháng 7 năm nay nêu rõ rằng hành động của các tổ chức lừa đảo thường làm trầm trọng thêm các xung đột khu vực thông qua tham nhũng và tội phạm.

Theo ông Brian Hanley, Giám đốc khu vực của GASA, lừa đảo trực tuyến không còn là vấn đề riêng của Đông Nam Á mà đã trở thành vấn đề an ninh quốc gia toàn cầu.

Các nỗ lực trừng phạt và theo dõi dòng tiền đã bắt đầu tạo ra tác động, nhưng chừng nào sự phối hợp giữa các quốc gia còn bị chi phối bởi các toan tính địa chính trị, thì "ngành nô lệ hiện đại" này vẫn còn đất sống.

77 người Việt được Campuchia bàn giao, nhiều người từng làm việc tại khu lừa đảo

Sau khi tiếp nhận 77 công dân Việt Nam do Campuchia trao trả tại cửa khẩu Mộc Bài, Công an tỉnh Tây Ninh đã phối hợp công an nhiều địa phương xác minh và bàn giao. Trong số này có 31 người xuất cảnh trái phép bị xử phạt theo quy định.