Về đường thủy, TP.HCM có trên 1.000km sông rạch và kênh đào nhưng không phải tất cả đều có thể khai thác thuận lợi cho giao thông thủy.

Cần quan tâm tình trạng thừa thuyền, thiếu bến

Một trong những khó khăn do chương trình di dời nhà ven và trên kênh rạch còn nhiều trở ngại từ đền bù giải tỏa, tái định cư, nguồn vốn…

Nếu vẫn còn những ngôi nhà cắm cọc trên kênh rạch thì không thể hình thành được các tuyến giao thông cho buýt sông.

Đề án phát triển giao thông thủy ở TP bị ràng buộc và tùy thuộc rất nhiều vào tiến độ của các chương trình di dời nhà trên kênh. 

Giải pháp cho vấn đề này có thể là nên hợp nhất hai chương trình vào thành một dự án để có sự chỉ đạo, quản lý và nguồn vốn đầu tư chung.

Có thể khẳng định TP cũng không thiếu những nhà đầu tư sẵn sàng cung cấp các loại phương tiện và các dịch vụ đường sông. Điều cần quan tâm ở đây là tình trạng thừa thuyền, thiếu bến.

TP cần công khai quy họach về quy mô chương trình xây dựng hệ thống giao thông thủy, từ đó dự báo tương đối chính xác số lượng cần có và chủng loại phương tiện để làm cơ sở mời chào nhà đầu tư và tìm nguồn hàng cho nhu cầu phát triển. Về bến bãi cho giao thông thủy cần quan tâm đến thực tế teo tóp của các bến water bus.

Bến bãi không hấp dẫn vì thiếu tiện nghi, bên cạnh đó vị trí bến không ở gần các khu đông dân cư, trung tâm thương mại, khu văn hóa thể thao hoặc đầu mối giao thông. Do vậy các bến buýt sông khó trở thành điểm hấp dẫn đối với nhiều người đi ăn uống, mua sắm, giải trí, du lịch…

Tạo thuận lợi hơn cho hành khách

Việc kết nối buýt sông với các phương tiện giao thông khác hiện chưa thuận lợi. Rất ít người đến bến water bus bằng cách đi bộ. Phần nhiều người trong số này dùng xe máy cá nhân, xe công nghệ, taxi và các phương tiện khác để đến bến. Bất tiện vậy nên bến vắng khách là chuyện khó tránh.

Đâu là lời giải có thể cho vấn đề này? Cần khảo sát ngay thành phần và nghề nghiệp của cư dân các khu đông dân cư để biết tỉ lệ nhu cầu đi lại bằng đường thủy.

Cùng với đó là quy hoạch và xây dựng mạng đường bộ kết nối với các bến đường thủy. Các bến cần có bãi gửi xe, có trụ sạc cho nhu cầu đi xe điện ngày càng nhiều.

Còn phân tích về số lượng hành khách cho thấy khách có nhiều, nhu cầu khác nhau. Có người đi làm, đi học, đi khám bệnh, đi du lịch giải trí…

Cần xác định nhóm hành khách nào ổn định nhất. Phân loại theo nhu cầu để biết nhóm nào chiếm tỉ lệ cao hơn, làm cơ sở cho việc quy hoạch địa điểm đặt bến bãi, xây dựng tổ chức quy mô từng tuyến và lựa chọn kích cỡ phương tiện phù hợp, hiệu quả hơn…

Những vấn đề phân tích từ đường sông, phương tiện, bến bãi… thực chất là những nhóm giải pháp nhằm đạt đến mục tiêu cao nhất là thu hút càng nhiều càng tốt số lượng người tham gia giao thông đường thủy.

Hệ thống giao thông đường thủy sẽ làm thay đổi cảnh quan TP theo hướng xanh sạch đẹp hơn và giảm ô nhiễm không khí cho nội đô, kích hoạt mạnh hơn cho phát triển du lịch của TP.HCM.

TP.HCM mở luồng giao thông thủy

TP.HCM dự kiến chi hơn 1.500 tỉ đồng nâng cấp, xây mới hàng loạt bến tàu. Nhưng theo chuyên gia, doanh nghiệp, nếu chưa gỡ nút thắt bến bãi và chính sách, tiềm năng du lịch sông nước khó khai thác.