Ông Đặng Xuân Thanh - Phó chủ tịch Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, chia sẻ với Tuổi Trẻ Online cho biết ông Nguyễn Quang Hồng qua đời vào 16h59 ngày 7-10, hưởng thọ 86 tuổi.

Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phối hợp với Viện Hán Nôm và gia đình thành lập ban tang lễ. Ông Đặng Xuân Thanh là trưởng ban tang lễ.

Lễ viếng giáo sư Nguyễn Quang Hồng sẽ diễn ra từ 9h - 10h ngày 9-10, lễ truy điệu từ 10h - 10h30 cùng ngày tại Nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội. An táng cùng ngày tại Công viên Vĩnh Hằng, Yên Kỳ, Hà Nội.

Làm từ điển để người trẻ tiếp xúc Hán Nôm

Ông Nguyễn Quang Hồng sinh năm 1940, quê quán ở Trà Kiệu, Duy Xuyên, Quảng Nam (nay là Đà Nẵng).

Ông là nhà khoa học đầu ngành trong lĩnh vực nghiên cứu Hán Nôm. Hơn 50 năm trầm mình trong nghiên cứu ngôn ngữ và Hán Nôm, ông đã để lại những dấu ấn rõ nét trong một loạt công trình tự biên hoặc chủ biên (3 chuyên luận, 2 bộ tự điển chữ Nôm, một tuyển tập tiểu luận và một số sách khảo cứu, phiên chú…).

Cả một đời gắn bó với ngành ngôn ngữ học, khi tuổi đã cao ông vẫn nỗ lực để biên soạn và cho ra đời cuốn Tự điển chữ Nôm dẫn giải dày hơn 2.000 trang năm 2017.

Bộ từ điển được giới chuyên môn nghiên cứu về Hán Nôm cả ở Mỹ và Việt Nam đánh giá rất cao về tính khoa học và những giá trị nó đóng góp cho nghiên cứu Hán Nôm.

Sinh thời ông có chia sẻ về lý do ông kỳ công biên soạn cuốn từ điển đồ sộ vì ông muốn duy trì sự tồn tại của chữ Nôm - một di sản văn hóa quý báu của dân tộc.

Theo ông, thế hệ trẻ cần phải bằng cách này hay cách khác tiếp xúc với chữ Nôm. Mà cách tiếp xúc trực tiếp quan trọng nhất là bằng từ điển. Có một bộ từ điển tương đối nghiêm chỉnh, các bạn trẻ sẽ tự học và kế thừa di sản đó của dân tộc.

Thành tựu được ghi nhận

Năm 2006, GS Nguyễn Quang Hồng là chủ biên của bộ Từ điển chữ Nôm do Nhà xuất bản Giáo Dục phát hành.

Cùng với những công trình dài hơi, GS Nguyễn Quang Hồng còn viết ngót trăm bài nghiên cứu (tiểu luận khoa học), đã công bố rải rác trên các tạp chí chuyên ngành trong và ngoài nước (bằng tiếng Việt, Nga, Hán, Anh).

Ông từng giữ nhiều trọng trách trong ngành ngôn ngữ như: Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Hán Nôm thuộc Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Chủ tịch Hội Ngôn ngữ học Việt Nam kiêm Tổng biên tập Tạp chí Ngôn ngữ và Đời sống, Ủy viên Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước kiêm Chủ tịch Hội đồng chức danh giáo sư ngành ngôn ngữ học, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia.

Ông đã được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học và công nghệ năm 2022, Giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ năm 2017, Giải Vàng - Sách hay năm 2007 của Hội Xuất bản sách Việt Nam (nay là Giải thưởng Sách Quốc gia), giải thưởng Balaban năm 2009 của Hội Bảo tồn di sản chữ Nôm - Mỹ, và nhiều giải thưởng cao quý khác.

PGS.TS Phạm Văn Tình đột ngột qua đời

PGS.TS Phạm Văn Tình - chuyên gia về ngôn ngữ học, phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Việt Nam học, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam học - đột ngột qua đời sáng sớm nay, 10-5.