Các cơ quan chức năng Hà Tĩnh giám sát việc bốc dời 100 tấn chất thải của Formosa ở địa bàn phường Kỳ Trinh, thị xã Kỳ Anh - Ảnh: Hồ Văn

Chiều 2-8, Công an Hà Tĩnh đã công bố quyết định khởi tố vụ án về việc chôn lấp hơn 100 tấn chất thải nguy hại của Formosa tại thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh. Công ty TNHH gang thép Hưng Thịnh Formosa Hà Tĩnh là một đối tượng điều tra trong vụ án này.

Theo cơ quan điều tra, ngày 11-7 tại tổ dân phố Hoàng Trinh, phường Kỳ Trinh, cơ quan điều tra phối hợp với một số cơ quan chức năng bắt quả tang ông Lê Trung Thành (28 tuổi, trú phường Kỳ Hưng, công nhân Công ty Môi trường đô thị Kỳ Anh) đang điều khiển máy xúc chôn lấp chất thải được vận chuyển từ Nhà máy Formosa.

Địa điểm chôn lấp là trang trại của ông Lê Quang Hòa (giám đốc Công ty Môi trường đô thị Kỳ Anh).

Làm rõ các cá nhân, công ty liên quan

Trước khi công bố khởi tố vụ án, Bộ TN-MT phối hợp với các cơ quan chức năng Hà Tĩnh khảo sát thực tế tại các địa điểm phát hiện chôn lấp chất thải nguy hại của Formosa. Bộ TN-MT yêu cầu phải thu gom.

Đã có hơn 390,72 tấn chất thải (bao gồm cả đất đá) được niêm phong và chuyển về lưu giữ đúng quy định. Bộ đã lấy 38 mẫu bùn thải, 30 mẫu đất tại vị trí chôn lấp. Ngoài ra còn lấy 1 mẫu nước giếng khoan và 3 mẫu nước suối trong khu vực xung quanh để kiểm tra.

Quá trình điều tra, cơ quan công an xác định Công ty Môi trường đô thị Kỳ Anh không có chức năng xử lý chất thải công nghiệp nhưng lại ký hợp đồng xử lý chất thải công nghiệp cho Formosa là sai. Việc chôn chất thải không đúng nơi quy định là một sai phạm nghiêm trọng.

Ngoài ra, Formosa ký hợp đồng xử lý chất thải với Công ty Môi trường đô thị Kỳ Anh - một đơn vị không có phép - là sai quy định hoàn toàn.

Đại tá Bùi Đình Quang - phó giám đốc Công an tỉnh Hà Tĩnh - cho biết Bộ TN-MT có kết luận: chất thải chôn lấp trái phép có một số mẫu bùn thải có chứa cyanua vượt ngưỡng chất thải nguy hại.

Do đó, Cơ quan điều tra Công an Hà Tĩnh đã ra quyết định khởi tố vụ án để điều tra những cá nhân, công ty liên quan.

Đại tá Bùi Đình Quang cho biết sau khi khởi tố hình sự vụ án này, ngoài điều tra đơn vị xử lý nguồn thải còn điều tra chủ nguồn thải là Formosa.

Trả lời Tuổi Trẻ về việc sau khi khởi tố vụ án, cơ quan điều tra có làm rõ trách nhiệm của cá nhân cũng như các cơ quan chức năng trong việc giám sát việc xử lý chất thải của Formosa và đơn vị vận chuyển chôn lấp chất thải của Formosa hay không, ông Quang nói sẽ xem xét những cơ quan nhà nước trong việc quản lý nguồn thải của Formosa.

Mức độ xử lý hình sự hay hành chính như thế nào thì phải xem xét trong quá trình điều tra.

Theo ông Quang, cơ quan điều tra sẽ sớm hoàn thành đưa vụ án ra xử lý nghiêm minh trước pháp luật. Ngoài ra còn triệu tập một số người của Formosa liên quan đến vụ này như ông Ngưu Tuấn Phát, đại diện cho Formosa ký hợp đồng với Công ty Môi trường đô thị Kỳ Anh.

Cơ quan chức năng di dời 100 tấn chất thải tại trang trại phường Kỳ Trinh để đưa đi bảo quản

Formosa phải cùng chịu trách nhiệm

Kết luận việc kiểm tra và phân tích mẫu chất thải của Formosa chôn lấp trái phép tại Hà Tĩnh, Bộ TN-MT cho biết Formosa chuyển giao chất thải nguy hại cho tổ chức, cá nhân không có giấy phép xử lý chất thải nguy hại là không đúng.

Trao đổi với Tuổi Trẻ về việc phân tích mẫu chất thải của Formosa, ông Nguyễn Thượng Hiền, cục trưởng Cục Quản lý chất thải và cải thiện môi trường thuộc Tổng cục Môi trường (Bộ TN-MT), cho biết kết quả cho thấy trong chất thải có một số mẫu bùn thải có chứa thông số cyanua vượt ngưỡng chất thải nguy hại.

“Bùn thải bị chôn lấp trái phép đã được bốc xúc, lưu giữ là chất thải công nghiệp có lẫn chất thải nguy hại” - Bộ TN-MT kết luận. Bộ TN-MT trong kết luận cũng khẳng định Formosa phải chịu trách nhiệm và bị xử lý trách nhiệm đối với đơn vị là chủ nguồn thải.

Cụ thể, Bộ TN-MT yêu cầu Formosa phải chịu hoàn toàn trách nhiệm phối hợp với Công ty Môi trường đô thị Kỳ Anh ký hợp đồng với đơn vị có chức năng vận chuyển xử lý chất thải nguy hại để xử lý ngay 390,72 tấn bùn thải lẫn đất đá đã chôn lấp trái phép và chịu toàn bộ chi phí cho việc xử lý.