PGS.TS.BS Hoàng Thị Diễm Tuyết - giám đốc Bệnh viện Hùng Vương, phó chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam

PGS.TS.BS Hoàng Thị Diễm Tuyết - giám đốc Bệnh viện Hùng Vương, phó chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam - đã giải thích một số nhận định xung quanh việc dùng thuốc tránh thai này.

* Thưa bác sĩ, hiện có những biện pháp tránh thai nào chủ động kiểm soát việc mang thai? Ưu, nhược điểm của từng biện pháp?

- PGS Hoàng Thị Diễm Tuyết: Có hai nhóm biện pháp tránh thai. Đó là biện pháp tránh thai vĩnh viễn và biện pháp tránh thai tạm thời. Biện pháp tránh thai vĩnh viễn (triệt sản) có hiệu quả tránh thai rất cao như phương pháp thắt ống dẫn trứng ở người nữ hoặc thắt ống dẫn tinh ở người nam, tuy nhiên việc phục hồi khả năng mang thai gần như là không thể.

Còn biện pháp tránh thai tạm thời gồm các biện pháp dành cho người nam và nữ. Ở nam giới, phổ biến nhất là sử dụng bao cao su. Đây là biện pháp tránh thai duy nhất có thể ngăn được một số bệnh lây truyền qua đường tình dục. Hiệu quả của biện pháp này lệ thuộc nhiều vào sự chủ động của nam giới và phải sử dụng đúng cách.

Còn đối với nữ giới, có nhóm tránh thai sử dụng nội tiết và nhóm không sử dụng nội tiết. Nhóm tránh thai nội tiết ứng dụng nội tiết tố sinh dục nữ là progestin hoặc kết hợp cả hai nội tiết tố progestin và estrogen, với các hình thức sử dụng đa dạng như thuốc viên uống, tiêm, dụng cụ đặt tử cung, que cấy.

Các biện pháp này thường cho hiệu quả rất cao nhưng có thể có một số tác dụng không mong muốn. Nhóm tránh thai không sử dụng nội tiết như dụng cụ tử cung chứa đồng được đặt trong buồng tử cung, thuốc diệt tinh trùng hoặc các loại rào chắn như màng ngăn âm đạo, mũ chụp cổ tử cung, bao cao su nữ…

Cách sử dụng tương đối phức tạp, đòi hỏi cách thức và thời điểm sử dụng chính xác mới có thể đảm bảo hiệu quả tránh thai.

Ngoài ra, một số phụ nữ áp dụng biện pháp tránh thai tự nhiên như canh ngày rụng trứng hoặc cho con bú trong vòng sáu tháng đầu sau khi sinh. Các biện pháp này an toàn, không mang lại tác dụng phụ nhưng hiệu quả tránh thai không cao vì tỉ lệ sai lệch nhiều, tùy thuộc nhiều vào cơ địa, tình trạng sức khỏe, chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ.

Trong số các biện pháp kể trên, vòng tránh thai là biện pháp được nhiều phụ nữ Việt Nam lựa chọn, kế đến viên thuốc uống tránh thai kết hợp.

* Nhiều phụ nữ uống thuốc tránh thai bị tăng cân, rối loạn kinh nguyệt. Tại sao lại có hiện tượng này?

- Viên thuốc tránh thai kết hợp được ra đời từ rất lâu và đã trải qua nhiều thay đổi cải tiến để nâng cao tính an toàn, hiệu quả và giảm thiểu các tác dụng không mong muốn. Trong số đó phải kể đến viên thuốc tránh thai kết hợp thế hệ mới liệu trình 24/4 có thành phần là estrogen ở nồng độ rất thấp phối hợp cùng progestin thế hệ thứ tư là drospirenone.

Giải pháp này đã được chứng minh về hiệu quả ngừa thai cao, mang đến các lợi ích cộng thêm như cải thiện mụn trứng cá và rối loạn tâm lý tiền kinh nguyệt. Loại thuốc này còn khắc phục được những hạn chế của các thế hệ viên tránh thai kết hợp trước đây như không gây giữ muối, nước nên hạn chế tăng cân.

Tuy nhiên, một số phụ nữ có cơ địa nhạy cảm có thể gặp các triệu chứng như buồn nôn, ra huyết giữa chu kỳ, rối loạn kinh nguyệt khi bắt đầu sử dụng thuốc. Đa phần những triệu chứng này ở mức độ nhẹ, không cần điều trị và sẽ tự mất đi sau vài chu kỳ dùng thuốc.

Trường hợp có tác dụng phụ gây lo lắng và khó chịu hoặc kéo dài người sử dụng cần tìm đến bác sĩ phụ khoa để được tư vấn, không nên tự ý ngưng thuốc đột ngột vì có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt.

* Có không ít phụ nữ còn sợ uống thuốc tránh thai nhiều sẽ bị vô sinh? Nỗi lo này có cơ sở không thưa bác sĩ?

- Đến nay, chưa có bằng chứng nào cho thấy thuốc tránh thai có thể gây vô sinh. Đối với các loại thuốc tránh thai kết hợp, khả năng có thai của người phụ nữ sẽ phục hồi ngay sau khi ngưng dùng, chỉ cần ngưng tháng này là tháng sau đã có thể mang thai.

Một số phụ nữ sau khi ngưng sử dụng thuốc chưa thấy mang thai có thể do các vấn đề về sức khỏe sinh sản đã có từ trước khi dùng thuốc mà không biết.

Chúng tôi khuyến khích phụ nữ chủ động thăm khám, tư vấn từ các bác sĩ phụ khoa để lựa chọn giải pháp phù hợp nhất. Đặc biệt, cần phân biệt rõ giữa thông tin khoa học chính xác và những quan niệm lỗi thời sai lệch, tránh các định kiến và kỳ thị đối với việc tránh thai.