Thuốc trị ung thư thiếu, nhiều bệnh viện phải tính phương án giảm liều dùng. Nay đã hủy phương án này - Ảnh: L.TH.H.

Đúng liều ở đây có nghĩa là phải sử dụng thuốc theo đúng số lượng thuốc đã được chỉ định (tức là đã được bác sĩ ghi trong đơn thuốc hoặc theo hướng dẫn sử dụng thuốc) cho một lần dùng thuốc hoặc cho cả ngày (tức 24 giờ). Còn đủ thời gian là phải dùng cho đủ số ngày được ấn định, tức cũng là phải đúng liều cho một đợt điều trị.

Trước hết, ta nên biết việc dùng thuốc không đúng liều gồm 2 trường hợp: dùng không đủ liều và dùng quá liều. Cả 2 trường hợp đều dẫn đến hậu quả không tốt. 

Dùng thuốc không đủ liều không chỉ không trị dứt bệnh của cá nhân người bệnh mà có khi gây hại cho cộng đồng. Như sử dụng kháng sinh không đủ liều có thể dẫn đến hiện tượng vi khuẩn đề kháng thuốc, vi khuẩn đề kháng này không bị tiêu diệt sau đó sẽ gây hại cho bất kỳ ai bị nó xâm nhiễm. 

Còn dùng thuốc quá liều gây tác hại cho chính sức khỏe của người dùng thuốc, thậm chí có thể gây tử vong. Bởi vì hầu hết các thuốc nếu dùng đúng liều thì đó là thuốc chữa bệnh, còn nếu dùng quá liều thì đó là chất độc không hơn không kém.

Liều dùng thuốc hay còn gọi là liều điều trị không phải được ấn định một cách tùy tiện mà phải trải qua quá trình nghiên cứu được gọi là thử tác dụng dược lý để tìm ra.

Liều điều trị sẽ được xác định và sẽ nằm giữa liều tối thiểu và liều tối đa. Thuốc càng an toàn, tức ít độc, khi khoảng cách giữa liều điều trị và liều tối đa càng lớn; còn thuốc dễ gây độc tính khi khoảng cách đó hẹp, tức liều điều trị quá gần với liều tối đa hay liều độc. 

Như vậy ta thấy phải trải qua quá trình nghiên cứu thực hiện mới xác định được liều điều trị và liều này sẽ tùy theo cơ thể người bệnh, tình trạng bệnh mà được ấn định để phát huy cao nhất tác dụng điều trị và hạn chế thấp nhất các tác dụng phụ hay tai biến gây ra do thuốc.

Như vậy, ta phải dùng thuốc đúng theo liều đã chỉ định. Bởi vì nếu không dùng đủ liều, liều thấp hơn liều tối thiểu xem như thuốc không đủ cho tác dụng; còn nếu dùng quá liều, liều vượt quá liều tối đa gây độc, có khi nguy đến tính mạng.

Đặc biệt, thuốc trị hay kháng ung thư thường là các thuốc gây độc tế bào. Chúng tiêu diệt các tế bào sinh trưởng nhanh là các tế bào ung thư, đồng thời cũng gây hại các tế bào bình thường. Tức chúng rất độc nên phải dùng các thuốc này thật đúng liều, để vừa trị được ung thư vừa không gây hại!