Theo Hãng tin Bloomberg, Paradromics Inc. - công ty công nghệ cấy ghép não có trụ sở tại Austin (Texas) và được xem là đối thủ đáng gờm của Neuralink - vừa được Chính phủ Mỹ cấp phép thực hiện thử nghiệm lâm sàng cấy chip vào não người.

Đây được đánh giá là bước tiến quan trọng trên hành trình thương mại hóa công nghệ hỗ trợ người liệt và những người gặp khó khăn trong giao tiếp.

Paradromics nằm trong số rất ít công ty, cùng với Neuralink và Synchron Inc., theo đuổi công nghệ cho phép con người giao tiếp với máy tính chỉ bằng ý nghĩ. 

Dù lĩnh vực này vẫn ở giai đoạn sơ khai - mới chỉ có vài bệnh nhân trên thế giới từng được cấy não thử nghiệm, và chưa có thiết bị nào được chấp thuận sử dụng lâu dài - nhiều nhà đầu tư vẫn tin rằng nó có thể phổ biến rộng rãi như smartphone trong tương lai.

Mục tiêu của Paradromics là dùng thiết bị Connexus BCI để hỗ trợ những người mất khả năng nói do đột quỵ, chấn thương tủy sống hoặc ALS (xơ cứng teo cơ một bên). Riêng tại Mỹ, nhóm bệnh nhân này ước tính khoảng 150.000 người.

Ở bệnh nhân ALS giai đoạn muộn, dù họ không thể cử động hay phát âm rõ ràng, vùng não điều khiển khẩu hình vẫn hoạt động. Nghiên cứu cho thấy khi cấy thiết bị vào khu vực này, hệ thống có thể "giải mã" những gì họ muốn nói.

Trước đó Paradromics đã thử nghiệm thành công thiết bị trên hàng chục con cừu. Đầu năm nay công ty đã lần đầu kiểm tra trên người bằng cách đặt một chip nhỏ lên bề mặt não của bệnh nhân phẫu thuật động kinh.

"Thử nghiệm lâm sàng đầu tiên trên người sẽ là cột mốc quan trọng. Phần lớn mọi người chỉ tin khi thấy kết quả trên bệnh nhân thật" - Giám đốc điều hành Matt Angle cho biết.

Ông Angle nói thêm rằng công ty dự kiến bắt đầu thử nghiệm vào quý 1-2026 với hai bệnh nhân bị suy giảm nghiêm trọng khả năng vận động hoặc khả năng nói. Con chip cấy ghép sẽ cho phép họ "nghĩ lời nói" và hệ thống sẽ hiển thị chúng lên màn hình hoặc chuyển thành giọng nói tổng hợp.

Dù mục tiêu chính của giai đoạn thử nghiệm đầu tiên là đánh giá độ an toàn, nhóm nghiên cứu cũng sẽ theo dõi các chỉ số như tốc độ tạo ra từ ngữ chính xác mỗi phút hay mức độ cải thiện trước - sau khi cấy ghép.

Ông Angle cho biết hiện những bệnh nhân này chủ yếu giao tiếp bằng cử động mắt - phương thức chậm và hạn chế, chỉ đủ để diễn đạt các nhu cầu tối thiểu như đau, khát hay khó chịu. "Khả năng giao tiếp bằng giọng nói, dù thông qua máy tính, sẽ thay đổi hoàn toàn cách họ tương tác với gia đình" - ông nhấn mạnh.

Nếu giai đoạn đầu không xuất hiện rủi ro đáng kể, số lượng tình nguyện viên sẽ được mở rộng lên khoảng 10 người. Sau khi thu thập đủ dữ liệu, Paradromics sẽ tiến hành thử nghiệm với quy mô lớn hơn nhằm tiến tới xin cấp phép thương mại.

Người được cấy chip Neuralink vào não đã chơi cờ trên máy tính liên tục 8 giờ

Mới đây, người đầu tiên trên thế giới được Công ty Neuralink của tỉ phú Elon Musk cấy chip vào não đã có thể điều khiển máy tính bằng não bộ, và chơi cờ trên máy tính mà không cần hỗ trợ.