Họa sĩ Đỗ Minh Tâm tại triển lãm Tiếng hát trên đồi - Ảnh: T.ĐIỂU
Mỗi lần Đỗ Minh Tâm mở triển lãm cá nhân là một dịp đáng mong đợi với người yêu quý tranh anh.
Lần này, triển lãm Tiếng hát trên đồi của Đỗ Minh Tâm đang diễn ra tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (kéo dài đến 11-12) còn mang tới cho những người yêu hội họa thật nhiều rung động và niềm vui được lây lan từ chính tâm hồn như trẻ lại, tươi vui hơn của nghệ sĩ.
Triển lãm là loạt tranh Đỗ Minh Tâm vẽ trong 5 năm trở lại đây, khi đã nghỉ hưu tại Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam, ấy vậy mà nó lại như một bản hoan ca của sắc màu và những tâm tình.
Như chàng ngốc đang huýt sáo hát trên đồi trong bài hát The Fool on the hill của The Beatles mà Đỗ Minh Tâm rất thường hay nghe khi vẽ tranh, và như "Bao cô thôn nữ hát trên đồi' trong bài thơ Mùa xuân chín của Hàn Mặc Tử.
Tác phẩm Nhớ về nông thôn của Đỗ Minh Tâm
Đường đến với hội họa trừu tượng
Đỗ Minh Tâm quê ở Hưng Yên nhưng sinh trưởng giữa lòng 36 phố phường Hà Nội, được học vẽ liên tục từ năm 7-8 tuổi, qua hệ trung cấp, tới hệ đại học, rồi cao học.
Có thể nói anh có một quá trình học hội họa rất bài bản ở trường lớp lẫn tự học suốt đời, cùng với công việc giảng dạy hội họa trong 30 năm.
Đỗ Minh Tâm kể, thời học trung cấp anh luyện tay nghề vẽ hiện thực rất tốt. Nhưng rồi, trong những chuyến đi miền Nam, bắt đầu từ năm 1978, anh mua được những cuốn sách về nghệ thuật phương Tây khi lang thang trên đường Calmette ở TP.HCM, khiến anh bắt đầu tò mò rồi rất thích nghệ thuật siêu thực.
Những cuốn sách như Từ điển bách khoa về nghệ thuật, sách về nghệ thuật ấn tượng, chủ nghĩa hiện đại... đã dẫn anh vào con đường hội họa siêu thực đầy mê hoặc.
Đó là những năm đất nước vừa đổi mới, còn nhiều khó khăn. Trong hoàn cảnh ấy, người ta càng hay chìm vào những giấc mơ. Hội họa siêu thực chính là những giấc mơ cho Đỗ Minh Tâm bước vào.
Anh vẽ siêu thực cũng một phần do ảnh hưởng của các lễ hội dân gian xưa đã in sâu đậm trong tâm trí anh từ nhỏ, trong những lần theo người lớn đi xem các giá đồng mà thời ấy còn phải lén lút tổ chức ở ngoại thành Hà Nội.
Sau vài năm phiêu lưu với hội họa siêu thực, Đỗ Minh Tâm chuyển sang vẽ trừu tượng vào những năm cuối đại học (1986), để rồi trung thành với nó cho tới ngày nay. Tới năm 1996 thì anh coi như đã định hình phong cách nghệ thuật trừu tượng cá nhân.
Kể từ triển lãm cá nhân đầu tiên năm 1993 tại 29 Hàng Bài, Hà Nội - triển lãm Một mình, tới nay Đỗ Minh Tâm đã có gần chục triển lãm cá nhân cùng vô số triển lãm nhóm ở trong và ngoài nước, được thừa nhận như một trong số ít họa sĩ trừu tượng hàng đầu Việt Nam hiện nay.
Nhà phê bình mỹ thuật Nguyễn Quân nhận định nếu hội họa trừu tượng đã có lịch sử 2/3 thế kỷ ở Việt Nam thì trong 20 năm bùng nổ gần đây, sáng tác của Đỗ Minh Tâm là một đóng góp đáng kể. Ông Quân đánh giá cao Đỗ Minh Tâm ở chí hướng thẩm mỹ kiên định tinh tường, hành nghề đầy ý thức chức nghiệp và danh dự.
Theo dõi nghệ sĩ Đỗ Minh Tâm trong suốt một chặng đường dài, nhà nghiên cứu nghệ thuật Vũ Huy Thông (ĐH Mỹ thuật Việt Nam) khẳng định Đỗ Minh Tâm là một tên tuổi trong số ít những họa sĩ theo đuổi hội họa trừu tượng dài lâu, tạo được phong cách riêng biệt, xuất sắc ở năng lực bố cục tạo hình và khả năng thể hiện phong phú các hòa sắc vô cùng tinh tế.
Tác phẩm Dàn đồng ca (trái) và Đi lễ ngày rằm (phải)
Một tâm tình đôn hậu mà tinh tế
Một điều trong hội họa của Đỗ Minh Tâm khiến nhà phê bình Nguyễn Quân yêu thích chính là một tâm hồn đôn hậu và tinh tế của nghệ sĩ hiển hiện rõ nét trên tranh.
Cái nắng hanh trên tường nhà, sau vòm lá cây ở một vườn sau xưa cũ nào đó của thủ đô, hay những nông thôn dịu dàng và lặng lẽ... trong tranh Đỗ Minh Tâm làm người ta lưu luyến.
Sự tinh tế, đôn hậu của Đỗ Minh Tâm là nhờ những năm tháng tuổi thơ, tuổi trẻ và cho đến tận bây giờ luôn tìm về với thiên nhiên, với nông thôn. Cuộc sống của Đỗ Minh Tâm, xen lẫn đời sống đô thị hằng ngày là rất nhiều chuyến đi trở về với nông thôn, với thiên nhiên trong thời kỳ sơ tán, hay những năm tháng đưa sinh viên đi thực tập ở nhiều tỉnh miền núi, miền biển.
Cho nên, mặc sau này tranh trừu tượng ở Việt Nam từ chỗ nở rộ tươi mới như một làn sóng đổi mới đã đi đến chỗ dần thành thương mại xô bồ, thì Đỗ Minh Tâm có vẻ vẫn tự né ngoài dòng chảy ấy, theo quan sát của nhà phê bình Nguyễn Quân.
"Thẩm mỹ nhân văn của anh đôn hậu khoan hòa. Có lẽ anh đã tự nhiên đi theo tôn chỉ của bậc tổ sư trừu tượng Nga: Nghệ thuật là để giúp tế nhị tâm hồn con người. Tranh trừu tượng của anh lắng đọng những chút hương vị dễ bị bỏ quên trong cái vô vị cố hữu của đời sống, khiến họa sĩ của chúng ta trở thành một tác giả trừu tượng độc đáo ở Việt Nam", Nguyễn Quân chia sẻ.
Còn Đỗ Minh Tâm bảo tất cả những tinh tế hay khoan hòa ấy chính là nhờ anh rất hồn nhiên. "Trời sinh ra mình yêu con người, yêu thiên nhiên, yêu nghề, yêu ăn yêu uống. Hồn nhiên, thực thà phải là cái vốn ban đầu của nghệ sĩ. Nghệ sĩ phải hồn nhiên mới sáng tạo được", Đỗ Minh Tâm nói.
Họa sĩ Đỗ Minh Tâm từng được chọn là thành viên phái đoàn châu Á - Thái Bình Dương trong Diễn đàn quốc tế thuộc Triển lãm Tam niên nghệ thuật đương đại châu Á Thái Bình Dương (APT lần thứ 2 năm 1996, Brisbane, Úc).
Anh đã được trao giải thưởng Mỹ thuật ASEAN, huy chương đồng Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc, lưu trú sáng tác và trưng bày tác phẩm tại nhiều quốc gia trong khu vực, tác phẩm được lưu giữ ở Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Bảo tàng Quốc gia Singapore, các bộ sưu tập cá nhân trong nước, ở Đức, Mỹ, Pháp, Úc, Hong Kong, Đài Loan...
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận