Chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương, đô đốc Harry Harris - Ảnh: AFP

Hãng tin Reuters dẫn lời đô đốc Harry Harris: "Mỹ không cho phép việc lãnh thổ chung bị đơn phương "kiểm soát" dù cho có bao nhiêu căn cứ được xây trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông. Khi có thể, Mỹ sẽ hợp tác nhưng cũng sẵn sàng đối đầu nếu ở tình thế bắt buộc".

Ông Harris nói thêm: "Cuộc chiến đầu tiên của Mỹ sau khi độc lập là để đảm bảo tự do hàng hải. Đây là mục tiêu lâu dài và là một trong những lý do khiến chúng tôi sẵn sàng chiến đấu".

Tuyên bố này của đô đốc Harris dự kiến sẽ khiến tình hình giữa Mỹ và Trung Quốc căng thẳng hơn sau khi tổng thống đắc cử Donald Trump điện đàm với lãnh đạo Đài Loan và xem xét lại chính sách "Một Trung Quốc".

Mỹ nhiều lần kêu gọi Trung Quốc tôn trọng phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế (PCA) bác bỏ cái gọi là đường chín đoạn của Trung Quốc thâu tóm Biển Đông. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn bỏ ngoài tai. Mỹ ước tính trong vòng ba năm qua, Trung Quốc đã xây thêm 1300 hectar đảo nhân tạo tại Biển Đông, xây dựng đường băng, nhà chứa máy bay, cảng... 

Đáp lại, Mỹ đã thực hiện nhiều cuộc tuần tra theo phương châm tự do hàng hải tại khu vực này, lần gần nhất là vào tháng 10-2016.

Hãng tin Reuters cho biết các cuộc tuần tra này đã làm Bắc Kinh tức giận và hồi tháng 7-2016, một quan chức cao cấp của Trung Quốc đe dọa các cuộc tuần tra có thể kết thúc trong "thảm họa".