Thông tin Nghệ sĩ nhân dân Nga Vera Alentova được truyền thông Nga công bố ngày 25-12-2025, gây xúc động lớn trong giới nghệ thuật và khán giả nhiều thế hệ.

Vera Alentova được công chúng quốc tế biết đến rộng rãi qua vai nữ chính Katerina trong phim Moskva không tin vào nước mắt, tác phẩm do chồng bà - Nghệ sĩ nhân dân Vladimir Menshov (1939-2021) - đạo diễn. 

Bộ phim ra mắt năm 1980, giành giải Oscar cho Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất năm 1981 và trở thành một biểu tượng của điện ảnh Liên Xô thời kỳ hậu chiến.

Sau khi Liên Xô tan rã, Vera Alentova vẫn bền bỉ làm nghề, vừa đóng phim vừa tiếp tục đứng sân khấu. Bà tham gia hơn 30 phim điện ảnh và truyền hình, đồng thời hợp tác với nhiều nhà hát khác nhau, trong đó có Nhà hát Anton Chekhov.

Năm 2021, Vera Alentova và Vladimir Menshov cùng mắc COVID-19. Menshov qua đời vì biến chứng, còn Alentova chỉ được xuất viện ngay trước lễ tang. 

Sáng 25-12, Vera Alentova bất ngờ đổ bệnh khi đang dự lễ tại Nhà hát Mayakovsky. Bà qua đời trên đường đến bệnh viện. Theo truyền thông Nga, sức khỏe của nữ nghệ sĩ suy giảm trong những tháng gần đây do bệnh cao huyết áp.

Tuổi thơ nhiều biến động của Vera Alentova

Vera Alentova, tên khai sinh Vera Valentinovna Bykova, sinh ngày 21-2-1942 tại Kotlas, vùng Arkhangelsk. Cả cha và mẹ bà đều là diễn viên sân khấu. 

Tuy nhiên, khi Vera mới bốn tuổi, cha bà đột ngột qua đời vì biến chứng sau một cơn cảm lạnh. Biến cố này khiến cuộc sống của hai mẹ con rơi vào cảnh thiếu thốn và liên tục phải chuyển nơi ở.

Cùng mẹ, Vera trải qua nhiều vùng đất khác nhau như Krivoy Rog, Kokand, Ferghana rồi Barnaul. 

Mẹ bà vừa làm việc tại nhà hát địa phương, vừa nhận may vá để trang trải cuộc sống. Chính trong những năm tháng khó khăn ấy, Vera sớm tiếp xúc với sân khấu và lần đầu tiên đứng diễn trong một vở kịch chuyển thể từ tác phẩm của Anton Chekhov khi còn rất trẻ.

Dù lớn lên trong gia đình nghệ thuật, Vera Alentova ban đầu không nhận được sự ủng hộ hoàn toàn từ mẹ khi bày tỏ mong muốn theo nghề diễn. 

Sau khi tốt nghiệp phổ thông năm 1959, bà nộp hồ sơ vào Viện Y khoa Barnaul theo nguyện vọng gia đình, nhưng đồng thời âm thầm tham gia tuyển chọn diễn viên tại Nhà hát Kịch Altai và được nhận vào làm diễn viên phụ trợ. Cuối cùng, bà chủ động bỏ kỳ thi y khoa để theo đuổi sân khấu. 

Theo thỏa thuận với gia đình, Vera Alentova làm công nhân tại một nhà máy dệt trong một năm trước khi thi vào trường nghệ thuật. Trải nghiệm lao động này sau này trở thành vốn sống quý giá, giúp bà thể hiện thuyết phục vai Katerina - một phụ nữ đi lên từ tầng lớp công nhân - trong Moskva không tin vào nước mắt.

Con đường nghệ thuật bền bỉ và vai diễn để đời

Sau thời gian làm việc tại Nhà hát kịch Orsk, Vera Alentova thi đỗ Trường Sân khấu nghệ thuật Matxcơva (MHAT) năm 1961. 

Tốt nghiệp năm 1965, Vera Alentova gia nhập Nhà hát kịch Pushkin Matxcơva - nơi bà gắn bó liên tục suốt 60 năm. 

Vai diễn lớn đầu tiên của bà trên sân khấu là Raina Petkova trong vở kịch chuyển thể từ tác phẩm của Bernard Shaw. Từ đó, bà liên tục được giao những vai diễn quan trọng và trở thành trụ cột của nhà hát.

Trong điện ảnh, Alentova bắt đầu với các vai phụ, trước khi được chọn vào vai Katerina Tikhomirova trong Moskva không tin vào nước mắt. 

Vai diễn này từng bị nhiều nữ diễn viên nổi tiếng từ chối, nhưng chính Alentova đã thổi vào nhân vật một nét cá tính mộc mạc, gần gũi với hàng triệu khán giả.

Bộ phim thu hút khoảng 90 triệu lượt xem tại Liên Xô, đưa tên tuổi Vera Alentova lên đỉnh cao. Bà được bình chọn là Nữ diễn viên của năm và từ đó liên tục xuất hiện trong nhiều tác phẩm điện ảnh nổi bật như Tomorrow was the War, Time of Desires, When the Saints March, Shirley-Myrli hay Envy of the Gods.

Tình nghĩa thầy và trò Việt - Nga qua triển lãm ở Matxcơva

Các tác phẩm của 15 cặp thầy - trò Việt Nam và Nga thuộc nhiều thế hệ đã cùng hiện diện tại không gian mang đậm hơi thở nghệ thuật của Viện hàn lâm Nghệ thuật Nga ngày 23-7.