Giải trình thêm về dự án Luật Đầu tư, Bộ trưởng Thắng cho hay dự thảo đã rà soát và cắt giảm khoảng 25 ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Tuy nhiên ông Thắng cho rằng cần phải tiếp tục xem xét, rà soát và cắt giảm tối đa các danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

Sẽ cắt giảm mạnh mẽ danh mục

"Sẽ tiếp tục rà soát vì tôi nghĩ rằng 25 ngành nghề cũng chưa đủ, nên sẽ cắt giảm một cách mạnh mẽ đối với danh mục này. Từ ý kiến các đại biểu Quốc hội, bộ sẽ chủ trì cuộc họp về nội dung này để báo cáo Chính phủ rà soát và cắt giảm danh mục ngành nghề kinh doanh. Đây là việc tôi nghĩ rằng rất cần thiết phải làm" - ông Thắng nói.

Về ưu đãi đầu tư và địa bàn ưu đãi đầu tư, Bộ trưởng cho hay trong dự thảo chỉ quy định nguyên tắc các dự án được hưởng ưu đãi, còn danh mục cụ thể sẽ quy định chi tiết tại nghị định. Theo đó Bộ Tài chính sẽ lấy ý kiến rất kỹ các địa phương, bộ ngành để có danh mục ưu đãi phù hợp.

Trước đó góp ý về nội dung này, đại biểu Nguyễn Văn Quân (Cần Thơ) cho rằng luật nên thiết kế theo hướng công bố điều kiện kinh doanh, hoặc nghị định phải cụ thể vấn đề này. 

Tức là Nhà nước, Chính phủ công bố điều kiện kinh doanh, điều kiện đầu tư để doanh nghiệp chỉ cần đăng ký và có cam kết gửi cơ quan có thẩm quyền là đủ, không phải xin phép, cấp phép.

Việc này theo đại biểu sẽ bỏ được cơ chế xin cho; tăng trách nhiệm của doanh nghiệp và tránh tình trạng nhũng nhiễu, giảm bớt thủ tục hành chính, giảm chi phí, thời gian. Tuy nhiên cần tăng cường hậu kiểm của các cơ quan chuyên môn, các cơ quan quản lý nhà nước.

Đại biểu đoàn Cần Thơ chỉ rõ thủ tục cấp giấy đủ điều kiện kinh doanh mất rất nhiều thời gian. Dù đầu vào quản chặt, nhưng quá trình hoạt động doanh nghiệp vẫn không chấp hành và không thực hiện theo giấy phép, không làm đúng tiêu chuẩn, tiêu chí, nên việc hậu kiểm còn yếu.

"Do đó tôi mong luật thiết kế theo hướng tăng cường hậu kiểm. Hậu kiểm là tối ưu, là hiệu quả nhất. Doanh nghiệp chỉ cần thông báo đáp ứng và cam kết đủ hết tiêu chuẩn, điều kiện là có thể đi vào hoạt động. Còn cơ quan nhà nước chỉ cần hậu kiểm, hậu kiểm, hậu kiểm và hậu kiểm", đại biểu nhấn mạnh.

Mở rộng phạm vi chấp thuận chủ trương đầu tư

Trước đó tại tờ trình của Chính phủ về Luật Đầu tư (sửa đổi), Bộ trưởng Thắng cho hay sẽ rà soát, cắt giảm 25 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện không đáp ứng quy định, bao gồm: Kinh doanh dịch vụ kế toán; Kinh doanh làm thủ tục về thuế; Xuất khẩu gạo; Kinh doanh tạm nhập, tái xuất hàng thực phẩm đông lạnh...

Hiện theo quy định có 234 ngành, nghề phải xin cấp giấy phép mới được kinh doanh, trong đó không ít lĩnh vực có thể kiểm soát đầu ra bằng các tiêu chuẩn, quy chuẩn. Do đó sửa luật lần này Chính phủ chuyển 25 ngành, nghề sang áp dụng cơ chế hậu kiểm để hạn chế rào cản gia nhập thị trường của doanh nghiệp, thúc đẩy tự do kinh doanh.

Theo Bộ trưởng Thắng, đối với quy định các dự án phải thực hiện chấp thuận chủ trương đầu tư, dự luật đã thu hẹp phạm vi.

Đó là những dự án đầu tư phát triển hạ tầng trong một số lĩnh vực quan trọng, nhạy cảm như cảng biển, sân bay, viễn thông, xuất bản, báo chí...; các dự án đề xuất sử dụng đất đai, khu vực biển hay các dự án ảnh hưởng lớn đến môi trường hoặc thực hiện các khu vực nhạy cảm về vấn đề quốc phòng an ninh.

Ông Thắng khẳng định danh mục các dự án phải chấp thuận chủ trương đầu tư cũng đang được cố gắng thu hẹp đến mức tối đa, đảm bảo thiết yếu, cơ bản và ngắn gọn. Bao gồm quy mô, mục tiêu, địa điểm, tiến độ hay thời hạn thực hiện dự án.

"Đây là những yếu tố cần phải có, cần phải biết, đặc biệt khi thu hút các nhà đầu tư nước ngoài gắn với các chính sách ưu đãi và ngành nghề ưu đãi là cần phải có. Ví dụ như quy mô, mục tiêu thế nào thì mới được ưu tiên, hay vấn đề tiến độ thời hạn đều rất thiết thực" - ông Thắng khẳng định.

Dù vậy, Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định sẽ tiếp thu các ý kiến để tiếp tục rà soát, phải giảm tối đa danh mục phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, ngành nghề. Với tinh thần mở tối đa, luật chỉ quy định những gì thật cần thiết và đúng.

TP.HCM tạo điều kiện thuận lợi để kiều bào về đầu tư, sản xuất, kinh doanh

Chỉ trong quý 2-2025, lượng kiều hối về TP.HCM đã đạt 2,82 tỉ USD, tăng 17% so với quý trước. Đây là nguồn lực to lớn. TP.HCM sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho kiều bào tham gia đầu tư, sản xuất, kinh doanh và đóng góp vào các lĩnh vực quan trọng khác.