Ông Thái Văn Tài cho biết Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đặt mục tiêu phát triển năng lực, phẩm chất cho người học. Để đạt mục tiêu này, nhà trường không chỉ dạy kiến thức mà cần chú trọng thực hành, trải nghiệm qua các hoạt động học tập đa dạng. 

Vì vậy Bộ GD-ĐT khuyến khích các nhà trường mở cửa cả ngày cho học sinh đến trường tham gia các hoạt động học tập, trải nghiệm và hướng tới tổ chức dạy 2 buổi/ngày ở cấp trung học, tương tự như đã làm ở tiểu học.

Bộ GD-ĐT sẽ ban hành hướng dẫn về việc dạy 2 buổi/ngày ở cấp trung học. Trong đó sẽ nêu rõ những nội dung nào có thể được dạy ở buổi 2, mục nào được và không được thu tiền của người học. Dự kiến hướng dẫn sẽ ban hành đầu tháng 5-2025.

Ông Thái Văn Tài

Buổi 2 dạy những gì?

* Vậy với việc tổ chức dạy 2 buổi/ngày thì nội dung nào được phép triển khai dạy ở buổi thứ 2?

- Tùy theo kế hoạch giáo dục, các nhà trường bố trí thời khóa biểu buổi 2 trong ngày. Trong đó có thể giãn số tiết học chính khóa ở cả hai buổi để giáo viên có thêm thời gian áp dụng các phương pháp dạy học, hướng dẫn học sinh tự học. Thầy trò đỡ áp lực, chất lượng dạy học tốt hơn.

Trong trường hợp các trường sử dụng buổi 2 trong ngày để giãn thời lượng dạy học chính khóa thì phải bố trí khoa học để học sinh tham gia học tập thuận tiện và không ảnh hưởng đến sức khỏe của học sinh.

Ngoài ra các trường có thể tổ chức cho giáo viên của mình hoặc kết hợp với đơn vị bên ngoài để tổ chức các hoạt động giáo dục, các chủ đề học tập nhằm giúp học sinh có cơ hội tiếp cận với việc thực hành, trải nghiệm theo các chủ đề khác nhau, gắn kiến thức môn học với thực tiễn cuộc sống. 

Ví dụ cho học sinh học về năng lực số để trở thành công dân số. Học giáo dục STEM, hướng nghiệp, khám phá bản thân, học tiếng Anh với người nước ngoài...

* Nhiều trường tổ chức dạy 2 buổi/ngày bắt buộc với tất cả học sinh có đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ GD-ĐT không?

- Bộ GD-ĐT không yêu cầu bắt buộc các trường tổ chức 2 buổi/ngày mà chỉ khuyến khích nơi nào đủ điều kiện thì tổ chức để khai thác hết công năng được Nhà nước đầu tư. Trong trường hợp các trường sử dụng buổi 2 trong ngày để giãn thời lượng dạy học chính khóa thì bắt buộc 100% học sinh sẽ phải học. 

Còn với các nội dung nằm ngoài chương trình chính khóa như chủ đề khác nhau nhằm hình thành năng lực, kỹ năng, giúp học sinh có thêm trải nghiệm thì tổ chức dạy học theo nhu cầu của người học.

Trong trường hợp này cũng không tổ chức dạy học, hoạt động theo biên chế lớp ở buổi chính khóa mà dưới các hình thức câu lạc bộ, các lớp linh hoạt cho học sinh ở nhiều lớp, khối lớp khác nhau có chung nhu cầu.

Khi nào thì được thu tiền?

* Hiện đã có một số trường ở các địa phương triển khai dạy 2 buổi/ngày theo cách giãn chương trình chính khóa ra cả 2 buổi/ngày và 100% học sinh bắt buộc phải học. Như vậy cùng một chương trình chính khóa, người học vừa phải nộp học phí, vừa phải nộp tiền hỗ trợ dạy học buổi 2. Ông có ý kiến thế nào về việc này?

- Nếu các trường bố trí dạy chương trình chính khóa ở cả 2 buổi/ngày thì đương nhiên 100% học sinh bắt buộc phải học và trường hợp này, nhà trường không được thu tiền học buổi 2 của học sinh. Những nơi nào đã thu là làm sai, cần phải chấn chỉnh ngay.

* Vậy trường hợp nào thì được thu tiền ở buổi 2? Và cơ sở pháp lý nào quy định về mức thu này?

- Các nội dung dạy học, tổ chức hoạt động nằm ngoài chương trình chính khóa giúp học sinh tăng cường năng lực, kỹ năng trong các chủ đề cụ thể như tôi trao đổi ở trên thì được phép thu tiền. 

Mức thu theo nghị định 24/2021 của Chính phủ và HĐND tỉnh sẽ xác định nội dung, mức thu trên địa bàn. Nhưng với các nội dung có thu tiền này thì không được bắt buộc 100% học sinh đăng ký học. Việc tổ chức dạy học, hoạt động theo nhu cầu, trên nguyên tắc tự nguyện.

Ngoài ra, một số địa phương có nguồn lực xác định học sinh của mình cần trang bị một số kiến thức, kỹ năng đáp ứng xu thế phát triển của xã hội hoặc phù hợp với chiến lược phát triển của địa phương thì có thể trích ngân sách đảm bảo theo nghị định 24 về quản lý hoạt động giáo dục trong trường học để chi cho nội dung dạy học ở buổi 2. Khi đó học sinh sẽ không phải đóng tiền học cho nội dung học tập này.

* Nếu giáo viên sử dụng buổi 2 để hướng dẫn và giám sát học sinh tự học thì có được thu tiền không?

- Việc hướng dẫn và giám sát học sinh tự học là nhiệm vụ của giáo viên. Giáo viên có thể thực hiện ngay ở giờ dạy chính khóa, hay giao nhiệm vụ học tập cho học sinh về nhà làm và kiểm tra. Nội dung này không được thu tiền theo quy định tiền hỗ trợ dạy buổi 2.

Học 2 buổi, đóng thêm tiền, có khác gì dạy thêm?

"Con tôi đã đóng học phí theo quy định nhưng vẫn phải đóng tiền học buổi hai. Cùng một chương trình học, như thế là phải đóng tiền hai lần không?".