Theo trang ETtoday News Cloud và United Daily News (UDN) ngày 13-3, lãnh đạo Đài Loan Lại Thanh Đức đã triệu tập một cuộc họp an ninh cấp cao diễn ra vào cùng ngày. 

Tại buổi họp báo sau cuộc họp, ông Lại tuyên bố khôi phục chế độ xét xử quân sự, nhằm đối phó với "mối đe dọa thâm nhập của Trung Quốc đại lục" vào Đài Loan.

Trung Quốc thâm nhập, chi phối nhiều thành phần xã hội

Theo Hãng tin Reuters ngày 13-3, tại buổi họp báo, nhà lãnh đạo Đài Loan cáo buộc Trung Quốc lợi dụng nền dân chủ của Đài Loan để thâm nhập và chi phối nhiều thành phần trong xã hội, từ các băng nhóm tội phạm, giới truyền thông đến các sĩ quan lực lượng phòng vệ và cảnh sát, cả đương nhiệm lẫn đã nghỉ hưu.

"Họ đang tìm cách chia rẽ, phá hoại và lật đổ chúng ta từ bên trong", ông Lại phát biểu trong buổi họp báo được phát sóng trực tiếp từ văn phòng lãnh đạo.

Theo ông Lại, những nỗ lực này của Trung Quốc cấu thành định nghĩa "thế lực thù địch bên ngoài" theo Luật Chống thâm nhập của Đài Loan.

Theo định nghĩa của Luật Chống thâm nhập của Đài Loan, "thế lực thù địch bên ngoài" là các quốc gia, thực thể chính trị hoặc tổ chức đang trong tình trạng giao chiến, đối đầu vũ trang với Đài Loan, hoặc chủ trương sử dụng các biện pháp phi hòa bình để gây tổn hại đến chủ quyền của Đài Loan.

Khôi phục chế độ xét xử quân sự

Theo Hãng tin Reuters, ông Lại cho biết trong năm 2024, có 64 người bị truy tố vì tội làm gián điệp cho Trung Quốc, nhiều gấp ba lần so với năm 2021. Phần lớn trong số này là các quan chức lực lượng phòng vệ đương nhiệm hoặc đã nghỉ hưu.

"Rất nhiều người lo ngại những chiến dịch gây ảnh hưởng và thao túng từ Trung Quốc có thể dần làm xói mòn nền tự do, dân chủ và thịnh vượng mà Đài Loan đã khó khăn xây dựng", ông Lại phát biểu.

Trước những thách thức ngày càng gia tăng, chính quyền Đài Bắc công bố 17 biện pháp đối phó về pháp lý và kinh tế, trong đó đáng chú ý là việc khôi phục chế độ xét xử quân sự. 

Theo đó, các binh sĩ tại ngũ phạm các tội như phản loạn, tiếp tay cho bên ngoài, làm lộ bí mật quân sự, bỏ bê nhiệm vụ hoặc chống lệnh sẽ bị đưa ra xét xử tại cơ quan xét xử quân sự.

Trước đây, chế độ xét xử quân sự tại Đài Loan chủ yếu áp dụng cho các vụ án liên quan đến quân nhân, đặc biệt trong thời chiến hoặc tình trạng khẩn cấp. Trước năm 1987, khi còn thiết quân luật, cơ chế này được áp dụng cho cả người dân bị cáo buộc vi phạm an ninh. Sau cải cách tư pháp năm 2013 ở Đài Loan, các vụ án quân nhân vi phạm luật dân sự hoặc hình sự được chuyển cho hệ thống cơ quan tư pháp dân sự xử lý. 

Đề phòng các hoạt động "thống nhất chiến tuyến"

Lãnh đạo Đài Loan cũng đề xuất siết chặt kiểm tra đối với các đơn xin cư trú hoặc thăm Đài Loan của công dân Trung Quốc đại lục, yêu cầu người dân đại lục muốn định cư tại Đài Loan phải từ bỏ hộ khẩu và hộ chiếu Trung Quốc, không được phép có "hai thân phận".

Đối với người dân Hong Kong và Ma Cao, ông Lại cho biết Đài Loan dự kiến bổ sung các quy định mới về cư trú dài hạn.

Bên cạnh đó, Đài Loan sẽ tiến hành “những điều chỉnh cần thiết” trong quản lý dòng chảy tiền tệ, nhân sự và công nghệ qua eo biển Đài Loan, dù hiện chưa công bố chi tiết cụ thể.

Ông Lại cũng nhấn mạnh việc ban hành các khuyến cáo đối với nghệ sĩ Đài Loan hoạt động tại Trung Quốc, nhằm kiểm soát phát ngôn và hành động của họ trước các chiến dịch gây áp lực từ Bắc Kinh.

"Chúng ta không còn lựa chọn nào khác ngoài việc phải hành động chủ động hơn", ông Lại Thanh Đức khẳng định.

Khi được hỏi liệu quyết định này có làm gia tăng căng thẳng hai bờ eo biển hay không, lãnh đạo Đài Loan khẳng định hòn đảo này chưa bao giờ là bên làm leo thang tình hình, mà luôn đóng vai trò là lực lượng duy trì ổn định và an ninh trong khu vực.

Trung Quốc muốn tái thống nhất Đài Loan, phục hưng dân tộc Trung Hoa

Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tuyên bố kiên quyết thúc đẩy tái thống nhất Đài Loan, đồng thời thông báo duy trì mức ngân sách chi tiêu quốc phòng 7,2% trong năm 2025.