Thông tin Việt Nam có đại diện trong Ủy ban kỷ luật FIFA là chính xác. Cụ thể đó là luật sư Nguyễn Thị Mỹ Dung. Nhưng theo quy định của FIFA, bà Mỹ Dung không được tham gia vào tiến trình xét xử vụ việc liên quan đến Malaysia.

Cấu trúc của Ủy ban kỷ luật FIFA

Trong hệ thống quản trị bóng đá thế giới, Ủy ban kỷ luật FIFA là một trong những cơ quan tư pháp quan trọng bậc nhất, có vai trò trực tiếp trong việc duy trì trật tự, kỷ cương và tính liêm chính của môn thể thao vua. 

Mọi vi phạm, từ cầu thủ, huấn luyện viên, câu lạc bộ đến liên đoàn thành viên đều có thể bị cơ quan này xử lý theo Bộ quy tắc kỷ luật FIFA.

Theo Điều lệ FIFA, các cơ quan tư pháp được bầu với nhiệm kỳ 4 năm, gồm một chủ tịch, một phó chủ tịch và nhiều thành viên khác. 

Tại Đại hội FIFA lần thứ 75 ở Asunción, Paraguay hồi tháng 5-2025, ông Mohammed Al Kamali (người UAE) được bầu làm Chủ tịch Ủy ban kỷ luật FIFA. 

Ông là luật sư kỳ cựu, từng giữ nhiều vị trí trong Liên đoàn Bóng đá UAE và có kinh nghiệm điều hành các vụ việc kỷ luật ở cấp châu lục. 

Phó chủ tịch hiện tại là Jorge Palacio (Colombia), cựu thẩm phán tối cao của Colombia. Đây là hai gương mặt được đánh giá có nền tảng pháp lý vững chắc, giúp tăng thêm tính độc lập cho cơ quan này.

Số lượng thành viên chính xác của ủy ban không cố định, nhưng theo FIFA Governance Regulations, mỗi cơ quan tư pháp đều phải có “một số thành viên đủ để xử lý khối lượng công việc”, tối đa 3 nhiệm kỳ liên tiếp. FIFA chỉ công khai một số ít cái tên.

Cách thức hoạt động

Quy trình xử lý một vụ việc bắt đầu khi FIFA hoặc một ban chức năng phát hiện dấu hiệu vi phạm, chẳng hạn gian lận giấy tờ, bạo lực sân cỏ hay phân biệt đối xử. 

Hồ sơ sẽ được chuẩn bị và chuyển cho Ủy ban kỷ luật FIFA. Cơ quan này có nhiệm vụ đánh giá chứng cứ, cho phép các bên liên quan nộp bản giải trình, sau đó đưa ra quyết định. Chế tài có thể là phạt tiền, cấm thi đấu, truất quyền tham dự giải, hoặc thậm chí đình chỉ liên đoàn thành viên.

Theo quy định tại FIFA Disciplinary Code 2019 (bản cập nhật 2023), mọi quyết định phải có “bản nêu lý do” nếu bên bị phạt yêu cầu. Các quyết định quan trọng đều được FIFA công bố định kỳ trên website, đảm bảo tính minh bạch. 

Tuy vậy, những thông tin nhạy cảm có thể được ẩn danh hoặc rút gọn nhằm tuân thủ luật pháp các quốc gia liên quan.

Nguyên tắc xung đột lợi ích

Một điểm được báo chí quan tâm đặc biệt là vấn đề thành viên có quốc tịch liên quan đến vụ việc. 

Theo Điều 35 và 36 của Bộ quy tắc kỷ luật FIFA, cũng như trong FIFA Governance Regulations, nếu một thành viên có “mối liên hệ có thể làm nghi ngờ tính vô tư”, ví dụ vụ việc liên quan đến liên đoàn bóng đá của chính quốc gia họ, thành viên đó bắt buộc phải tự rút lui (recuse). 

Quy định này đảm bảo nguyên tắc "impartiality" - tức công bằng và vô tư - vốn là nền tảng trong hoạt động tư pháp thể thao quốc tế. Nó cũng tương tự như cơ chế tại Tòa Trọng tài thể thao (CAS), nơi trọng tài viên liên quan đến một bên buộc phải rút lui.

FIFA hằng năm đều công bố báo cáo hoạt động của các ủy ban tư pháp, trong đó có Ủy ban kỷ luật. Báo cáo 2024-2025 mới đây nhấn mạnh số vụ việc tăng mạnh liên quan đến chuyển nhượng, phân biệt đối xử và gian lận giấy tờ. 

Tuy nhiên chi tiết về từng thành viên của ủy ban không được công bố rộng rãi. Điều này khiến cơ quan này vừa mang dáng dấp minh bạch, vừa giữ sự khép kín để đảm bảo tính độc lập.

Tổng thư ký AFC ngụ ý Malaysia sẽ không nhận thêm án phạt

Ông Datuk Seri Windsor John, Tổng thư ký Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC), vừa có phát biểu gây sốc liên quan án phạt Malaysia đang đối mặt sau vụ giả mạo giấy tờ để nhập tịch cầu thủ.