Đại biểu Trần Quang Chiểu nêu vấn đề liên quan đến trách nhiệm thực hiện cam kết bảo lãnh dự án lọc hóa dầu Nghi Sơn - Ảnh: Quochoi.vn

Tại phiên thảo luận hội trường về tình hình kinh tế xã hội, ngân sách nhà nước sáng 5-11, ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách Trần Quang Chiểu (Nam Định) nhắc lại tại kỳ họp tháng 10-2016 đã nêu vấn đề thiệt hại kinh tế quốc gia khi Chính phủ tiền nhiệm ký cam kết bảo lãnh của Chính phủ (GGU) với dự án nhà máy lọc dầu Nghi Sơn ưu đãi thuế nhập khẩu.

Thực tế tính toán, sau khi bù trừ tiền thuế, phí thuê đất…, ông Chiểu cho hay số tiền phải bỏ ra, trả thêm cho nhà đầu tư trong 10 năm khi nhà máy vận hành thương mại là 36,7 nghìn tỉ đồng với giá dầu 50 USD/thùng, lên 47,8 nghìn tỉ đồng nếu giá đầu lên 60 USD/thùng và lên tới 88,1 nghìn tỉ đồng nếu giá dầu là 100 USD/thùng.

Ủy ban Tài chính - ngân sách đã giám sát chuyên đề này, nên ngoài số tiền thiệt hại nêu trên, theo ông Chiểu còn ba nội dung ưu đãi vi phạm. Bao gồm áp dụng thuế suất 10% thuế thu nhập doanh nghiệp toàn bộ đời dự án, giảm 50% với thuế thu nhập cá nhân cho cán bộ làm việc tại dự án; trong điều kiện thị trường ra sao Việt Nam vẫn phải tiêu thụ 100% xăng dầu sản xuất ra.

"Với ba cam kết trên đến nay chưa có cơ quan nào tính toán số tiền thiệt hại thêm cho ngân sách quốc gia là bao nhiêu. Chắc chắn không phải là nhỏ, lên tới hàng nghìn tỉ đồng, thậm chí là hàng chục nghìn tỉ đồng, cộng thêm ưu đãi cam kết thuế thì thiệt hại cho ngân sách rất lớn. Có phải chăng đây là vụ việc gây thiệt hại kinh tế cho quốc gia lớn nhất hay không?", ông Chiểu đặt câu hỏi.

Hiện Chính phủ, Thủ tướng đã tích cực nhiều biện pháp, giao cơ quan chức năng nhiều lần thảo luận, đàm phán với nhà đầu tư giảm thiểu thiệt hại ngân sách, tuy nhiên nhà đầu tư không nhượng bộ. Do đó, các phương án họp bàn tìm nguồn để bù đắp vào khoản ưu đãi, nhưng đến nay vẫn chưa đưa ra phương án và giải pháp tối ưu.

Ông Chiểu cho rằng GGU là thỏa thuận quốc tế nên không thể không thực hiện. Số tiền ưu đãi này trực tiếp cấp từ ngân sách nhà nước hay qua Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) (chủ đầu tư tham gia góp vốn vào dự án - PV) thì đều là gánh nặng ngân sách quốc gia, tức là thuế.

"Số tiền rất lớn gây thiệt hại cho quốc gia, nhưng tại sao các cá nhân và tập thể sai phạm đến nay chưa được xử lý nghiêm minh theo pháp luật. Cần sớm có câu trả lời công khai trước các cơ quan chức năng", ông Chiểu đề nghị.