Sáng 26-11, Quốc hội thảo luận về dự Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi).

Cần bổ sung quy định về dự trữ phương tiện đặc chủng cứu hộ cứu nạn

Nêu ý kiến thảo luận, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) đề nghị phân quyền mạnh hơn cho địa phương khi xảy ra tình huống khẩn cấp.

Ông cũng đề nghị cho phép Chủ tịch UBND tỉnh quyết định tạm xuất hàng dự trữ trong hạn mức nhất định, báo cáo Bộ Tài chính trong 24 giờ.

Đồng thời ban hành ngưỡng định lượng lương thực, vật tư cứu hộ mà địa phương được tự quyết khi có bão lũ, sạt lở, dịch bệnh quy mô lớn.

Cùng với đó, ông đề nghị bổ sung điều mới về phương tiện dự trữ quốc gia đặc chủng phục vụ cứu hộ, cứu nạn.

Ông chia sẻ, thực tế thiên tai vừa qua cho thấy thiếu phương tiện đặc chủng như tàu, xuồng cứu nạn, xe gầm cao vượt lũ, ca nô, phương tiện vận chuyển y tế, xe chữa cháy.

Ông cho rằng, cần bổ sung quy định về dự trữ phương tiện đặc chủng cứu hộ cứu nạn, có danh mục cụ thể, tiêu chuẩn kỹ thuật, cơ chế bảo dưỡng, luân chuyển, điều động nhanh; đồng thời cho phép tỉnh được quyền điều động trong tình huống tối khẩn cấp, báo cáo lại sau.

Đại biểu Dương Khắc Mai (Lâm Đồng) cho rằng trong lần sửa đổi này cần đặt ra những yêu cầu mới trong giai đoạn mới và những phát sinh mới, đặc biệt là dự trữ chiến lược.

Ông nêu trong Luật Công nghiệp quốc phòng an ninh và động viên công nghiệp cũng đưa ra nội dung về dự trữ chiến lược. Đây là một cặp song trùng để đảm bảo cho mọi hoạt động được thông suốt.

Ông tán thành ý kiến dự trữ quốc gia và dự trữ chiến lược - đây là những mặt hàng rất đặc biệt và cần dùng trong điều kiện đặc biệt. Ông cho rằng cần giao cho lực lượng vũ trang đảm nhận vai trò này.

"Tôi thấy quân đội thực hiện dự trữ lương thực, thực phẩm, năng lượng và các mặt hàng thiết yếu khác rất tốt. Do vậy, tôi tán thành cao vấn đề xã hội hóa nhưng những mặt hàng chiến lược ưu tiên giao cho lực lượng này để đảm bảo", ông Mai nêu.

Từ đấu thầu, thu mua cho đến việc cấp phát không có nơi nào xảy ra điều tiếng gì

Giải trình sau đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho hay, với hoạt động dự trữ quốc gia truyền thống như hiện nay, Bộ đã rà soát, điều chỉnh, bổ sung luật hiện hành phù hợp thực tế.

Đồng thời, tăng cường phân cấp, phân quyền, cắt giảm mạnh mẽ các thủ tục hành chính, đảm bảo thống nhất với các luật và tạo thuận lợi tối đa trong tổ chức thực hiện.

Ông ví dụ trong thiên tai, lũ lụt diễn ra ở nhiều tỉnh, đặc biệt ở miền Trung, công tác dự trữ hàng hóa, phân bổ kho dự trữ và phân cấp, phân quyền trong cấp phát đã được triển khai rất tốt.

"Công tác cấp phát, nhất là những thiết bị thiết yếu, lương thực, thực phẩm, đều được đưa rất nhanh chóng khi địa phương có nhu cầu", Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định.

Ngoài gạo, theo ông Thắng, các phương tiện chuyên dùng được Cục trưởng Cục Dự trữ trực tiếp chỉ đạo các kho xuất cấp luôn khi địa phương yêu cầu, không phải xin ý kiến bất cứ ai.

Ông cho rằng, thực tế diễn biến rất phức tạp và không có điều khoản nào có thể bao quát được.

"Chúng tôi đã thực hiện việc xuất cấp và phối hợp với địa phương triển khai ngay khi có nhu cầu. Còn quy trình, thủ tục để làm sau. Tuy nhiên, quá trình hậu kiểm cũng rất tốt, từ đấu thầu, thu mua cho đến việc cấp phát không có nơi nào xảy ra điều tiếng gì", ông Thắng nêu.

Với quy định dự trữ chiến lược, ông nhấn mạnh đây là vấn đề rất mới, khó, có tác động đến nhiều chính sách, pháp luật, chiến lược ngành, lĩnh vực đã được ban hành, và tác động đến nhiều bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp.

Do vậy, dự luật quy định những nguyên tắc cơ bản, phân định cơ chế quản lý, sử dụng hàng dự trữ chiến lược, để giao cho cơ quan chuyên trách quản lý thực hiện.

Luật chỉ quy định những nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội và giao Chính phủ quy định từng thời kỳ cho phù hợp với tình hình thực tế.

Trước ý kiến các đại biểu, Bộ trưởng Thắng nói cần phân định ranh giới giữa dự trữ quốc gia và dự trữ chiến lược.

Nhắc lại kết luận của Bộ Chính trị và ý kiến của Tổng Bí thư "không yêu cầu chuyển dự trữ quốc gia thành dự trữ chiến lược", Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết dự luật đã giải thích về hàng dự trữ quốc gia.

Cụ thể, hàng dự trữ chiến lược bao quát cả hàng dự trữ quốc gia. Chính phủ đã quy định chi tiết các chính sách về dự trữ quốc gia.

Ông cho biết khi Chính phủ ban hành nghị định hướng dẫn thi hành luật, sẽ quy định cụ thể việc dự trữ của bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và quy định tình huống dự trữ, ứng phó khẩn cấp, tạo hành lang pháp lý, giảm áp lực lên ngân sách Nhà nước.

Dự luật xác định tiêu chí hàng dự trữ chiến lược bao gồm mục tiêu phục vụ an ninh, quốc phòng và là công cụ điều tiết thị trường.

Chính phủ cấp hơn 3.000 tỉ đồng hỗ trợ khắc phục thiệt hại do mưa lũ

Nhằm kịp thời hỗ trợ các địa phương khắc phục thiệt hại do mưa lũ, Chính phủ đã cấp kinh phí hơn 3.000 tỉ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2025 cho các địa phương chịu ảnh hưởng.