Sáng 24-11, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ hai tờ trình về chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035, và chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035.

Khôi phục trường lớp, chăm lo y tế cho địa phương vùng lũ rất cấp bách

Đồng tình với chương trình về y tế, đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) cho rằng việc ban hành một nghị quyết về cơ chế chính sách đặc thù nhằm tạo đột phá cho giáo dục và đào tạo để thể chế hóa đường lối của Đảng theo Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị hết sức cần thiết. 

Theo ông Ngân, chương trình mục tiêu quốc gia về giáo dục và đào tạo như một kế hoạch tài chính để triển khai các nghị quyết của Quốc hội và của Đảng. 

"Trong bối cảnh hiện nay, giáo dục và đào tạo phải thực sự là quốc sách hàng đầu và cần được đầu tư xứng đáng để hoàn thành nhiệm vụ quan trọng: đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước", ông Ngân nhấn mạnh.

Về nguồn lực thực hiện chương trình giáo dục khoảng 580.000 tỉ đồng, ông Ngân đánh giá không quá lớn so với nhu cầu thực tiễn của ngành. Ông đề nghị phải làm rõ để tránh trùng lắp với các chương trình khác.

Phát biểu thêm, đại biểu TP.HCM nêu sau đợt lũ lụt, bão tố vừa qua, nhiều địa phương có trường học bị thiệt hại rất nặng, thư viện, sách vở, bàn ghế… hầu như bị cuốn trôi hoặc hư hỏng.

Vì vậy ông Ngân đề nghị trong chương trình này, trước mắt cần dành một phần nguồn lực thỏa đáng để phục hồi và hỗ trợ khẩn cấp, giúp các trường nhanh chóng sửa chữa, nâng cấp để đảm bảo hoạt động giáo dục liên tục.

"Tương tự, đối với lĩnh vực y tế, đại biểu cũng đề nghị ưu tiên nguồn lực để sửa chữa, khôi phục các trạm y tế và bệnh viện bị ảnh hưởng bởi thiên tai. Đây là yêu cầu cấp bách", ông Ngân nói.

Đề xuất cơ chế địa phương này được hỗ trợ địa phương khác

Phát biểu tại tổ, ông Phan Văn Mãi - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội - cho biết đối với hai chương trình giáo dục và y tế lần này, theo dự toán ngân sách vừa được thông qua, hiện vẫn chưa được bố trí trong dự toán. 

Trong đó nhu cầu của giáo dục khoảng 100.000 tỉ đồng, y tế khoảng 68.000 tỉ đồng. Hiện Bộ Tài chính đang tham mưu Chính phủ để cân đối các nguồn lực này.

"Chúng ta phải khẳng định rằng chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển giáo dục và y tế là rất cần thiết, nên được triển khai và rất cần được bố trí đầy đủ nguồn lực. Tuy nhiên trong bối cảnh nguồn lực có hạn và số lượng chương trình mục tiêu quốc gia nhiều như hiện nay, vấn đề đặt ra phải xác định đúng trọng tâm, trọng điểm, tránh đầu tư trùng lặp, chồng chéo và đảm bảo hiệu quả, thiết thực", ông Mãi nói.

Nói thêm về cách thức triển khai chương trình, ông Mãi cho hay Trung ương sẽ xây dựng mục tiêu, quản lý trên cơ sở mục tiêu và bố trí nguồn lực; còn việc tổ chức thực hiện sẽ được giao cho các địa phương, cơ sở.

"Ví dụ, hiện nay tại các xã chúng ta chỉ có một ban chỉ đạo chung cho tất cả các chương trình mục tiêu. Dù có năm, bảy nội dung khác nhau, nhưng chỉ một ban chỉ đạo chịu trách nhiệm quyết định và triển khai. Đây là điểm thứ hai chúng tôi xin báo cáo trong quá trình thảo luận tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội", ông Mãi nói thêm.

Ngoài ra ông Mãi cho hay việc địa phương khác hỗ trợ địa phương khó khăn trong xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo hay phát triển nông thôn là rất có ý nghĩa trên thực tế. 

"Vì vậy nghị quyết lần này đề xuất thêm một số cơ chế, chẳng hạn như trong nghị quyết đã nêu, địa phương này được dùng ngân sách của mình để hỗ trợ địa phương khác. Hay cơ chế cho phép doanh nghiệp tại địa phương này được hỗ trợ công trình ở địa phương khác và được khấu trừ thuế thu nhập doanh nghiệp...", ông Mãi nêu.

Tập trung đầu tư hạ tầng giáo dục

Đại biểu Nguyễn Thị Yến (TP.HCM) đề nghị cần làm rõ liệu hai nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư này có phải là một chương trình mục tiêu quốc gia hay không.

Theo bà Yến, hiện đã có ba chương trình mục tiêu quốc gia (giảm nghèo bền vững, nông thôn mới, phát triển vùng dân tộc miền núi) đã có sự trùng lắp về đối tượng và tạo gánh nặng báo cáo rất lớn ở cấp xã (ba ban chỉ đạo).

Từ đó đại biểu đề nghị xem xét từng dự án trong các chương trình để tránh trùng lắp.

Nói về cơ chế đầu tư, đại biểu Trần Hoàng Ngân đề nghị tập trung vào 4 nội dung. Trong đó đầu tiên là đầu tư hạ tầng giáo dục.

Theo ông Ngân: "Đây là nội dung quan trọng nhất. Chúng ta phải đảm bảo đủ trường học, không thể để thiếu trường; đồng thời các trường phải đáp ứng yêu cầu chuẩn hóa và hiện đại hóa".

Đại biểu nói tiếp: "Đặc biệt, ở bậc mầm non và tiểu học, cần quan tâm đầu tư sân chơi cho trẻ, các khu vực rèn luyện thể dục, thể thao, phát triển kỹ năng. Với mục tiêu đào tạo toàn diện "đức - trí - thể - mỹ", hạ tầng phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu này cho hệ thống trường mầm non và giáo dục phổ thông".

Cùng với đó, ông Ngân đề nghị đầu tư chuyển đổi số và phát triển đổi mới sáng tạo, bao gồm đầu tư cho các trung tâm nghiên cứu - phát triển (R&D). Tiếp đến, dành nguồn lực để bồi dưỡng kiến thức số, ngoại ngữ, trí tuệ nhân tạo… và tổ chức các lớp bồi dưỡng thường xuyên cho đội ngũ giáo viên...

Chính phủ đề xuất dành 580.133 tỉ hiện đại hóa trường học, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo

Sáng 25-11, Quốc hội nghe tờ trình về quyết định chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035.