Một tuyên bố lan truyền trên mạng xã hội Mỹ gần đây cho rằng việc đổi tên Bộ Quốc phòng Mỹ thành Bộ Chiến tranh theo sắc lệnh của Tổng thống Donald Trump sẽ tốn kém hơn cả chi phí để cung cấp nhà ở cho toàn bộ cựu binh vô gia cư trên toàn nước Mỹ.

Tuy nhiên, theo trang Snopes ngày 20-11, các chuyên gia và dữ liệu ngân sách cho thấy thông tin trên chưa có cơ sở xác thực.

Tuyên bố trên do bà Sara McGee, ứng viên Dân chủ tranh cử Hạ viện bang Texas, đưa ra ngày 14-11 trên nền tảng X. Bà McGee khẳng định rằng chi phí đổi tên Bộ Quốc phòng thành Bộ Chiến tranh sẽ vượt quá mức cần thiết để đảm bảo chỗ ở cho khoảng 32.000 cựu binh vô gia cư. Bài đăng nhanh chóng lan truyền trên Facebook và Threads, thu hút nhiều tranh luận.

Trong bài viết tiếp theo, bà McGee ước tính chi phí đổi tên sẽ dao động từ 5 - 10 tỉ USD. Theo bà, chỉ cần 5 tỉ USD cũng đã đủ để mua một căn nhà khoảng 155.000 USD cho từng người trong số hơn 32.000 cựu binh vô gia cư. Tuy nhiên, bà không đưa ra bất kỳ nguồn dữ liệu đáng tin cậy nào để chứng minh cho phép tính của mình.

Theo Đài NBC News, một ước tính độc lập dựa trên nguồn tin từ lưỡng đảng trong Quốc hội cho rằng việc đổi tên Bộ Quốc phòng chỉ tốn tối đa 2 tỉ USD, thấp hơn nhiều so với con số bà McGee nêu.

Lầu Năm Góc cũng cho biết hiện chưa có đánh giá chi phí chính thức do đợt đóng cửa chính phủ kéo dài khiến nhiều nhân viên phải nghỉ việc tạm thời.

Việc đổi tên một cơ quan quy mô lớn như Bộ Quốc phòng nhiều khả năng đòi hỏi chi phí đáng kể, bởi cơ quan này quản lý hàng trăm đơn vị, cơ quan trực thuộc, căn cứ quân sự cùng hệ thống phù hiệu, biển hiệu, văn phòng phẩm và cơ sở vật chất trên toàn cầu. Vì vậy, việc tiêu tốn hàng tỉ USD là điều có thể xảy ra, nhưng hiện không có con số nào mang tính chính thức.

Ở chiều ngược lại, các chương trình hỗ trợ cựu binh vô gia cư vốn đã ngốn ngân sách lớn hằng năm của Mỹ. Bộ Cựu chiến binh Mỹ cho biết ngân sách năm tài khóa 2025 dành cho các chương trình chống vô gia cư là 3,2 tỉ USD, hỗ trợ khoảng 300.000 cựu binh ở các giai đoạn khác nhau trong quá trình tái hòa nhập.

Con số 32.882 cựu binh vô gia cư mà bà McGee sử dụng chỉ là thống kê "tại một thời điểm" vào tháng 1-2024 - một dạng thống kê thường không phản ánh chính xác tổng số người vô gia cư trong cả năm, và thường thấp hơn so với thực tế.

Do hiện chưa có ước tính chính thức và đầy đủ về chi phí để đảm bảo nhà ở cho toàn bộ cựu binh vô gia cư, cũng như chưa có đánh giá công khai về chi phí đổi tên Bộ Quốc phòng, nên các tổ chức kiểm chứng thông tin chưa thể khẳng định hay phủ nhận tuyên bố của bà McGee - dù những con số bà đưa ra bị xem là thiếu căn cứ.

Có thật chưa từng có tổng thống Mỹ nào giải quyết được một cuộc chiến tranh?

Trong cuộc gặp mới đây với Tổng thống Ukraine, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết chưa có tổng thống Mỹ nào trước ông từng giải quyết được dù chỉ là một cuộc chiến tranh. Sự thật có phải như vậy?