Và chuyện thật như đùa đã xảy ra, nhiều người đề nghị cắt tuyến giáp để phòng ung thư. Vậy điều này có tốt?

Hoang mang vì u tuyến giáp

Hiện u tuyến giáp không chỉ khiến người lớn tuổi hoang mang mà cả người trẻ, thậm chí cả trẻ em cũng sợ hãi với căn bệnh này.

Các bác sĩ khoa tai mũi họng Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí vừa phẫu thuật cho một bệnh nhi nữ 10 tuổi có khối nang tuyến giáp lớn. Gia đình cho biết gần đây thấy cổ cháu sưng to, sờ có khối cứng nên đã cho tới bệnh viện kiểm tra.

Kết quả chụp chiếu thấy có khối u nang tuyến giáp kích thước lớn tại thùy phải tuyến giáp kích thước 25x19mm và khối u tại eo tuyến giáp kích thước 13x9mm, khối u nang chèn ép vào cấu trúc lân cận vùng cổ. Kết quả xét nghiệm tế bào u tuyến giáp thể nang, bệnh nhi được chỉ định phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ thùy phải, eo giáp cùng khối u để tránh các biến chứng.

Tương tự, bé trai 13 tuổi được gia đình đưa đến Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc khi xuất hiện khối u lớn ở thùy phải tuyến giáp, phát triển nhanh chỉ trong vài tuần. Kết quả xét nghiệm tế bào học trước mổ nghi ngờ ung thư tuyến giáp (nhóm V).

Kết quả giải phẫu bệnh xác nhận đây là ung thư tuyến giáp tế bào ái toan - một thể bệnh hiếm gặp, chỉ chiếm 3 - 5% trong các thể ung thư tuyến giáp và có độ ác tính cao hơn so với các thể ung thư tuyến giáp thông thường.

Theo ThS Nguyễn Xuân Quang, Trưởng khoa tai mũi họng & phẫu thuật đầu cổ Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc, ung thư tuyến giáp ở trẻ em tuy ít gặp hơn người lớn nhưng thường diễn tiến nhanh, mức độ ác tính cao và thể bệnh phức tạp hơn.

Để chẩn đoán chính xác, ngoài xét nghiệm tế bào học và mô bệnh học thường quy, đôi khi cần thực hiện xét nghiệm hóa mô miễn dịch hoặc phân tích phân tử chuyên sâu.

ThS Nguyễn Văn Thái, Viện Y học phóng xạ và ung bướu quân đội, cho biết tỉ lệ mắc ung thư tuyến giáp đang tăng nhanh chóng hơn các ung thư khác. Thời gian gần đây nhiều nghiên cứu ghi nhận tỉ lệ này tăng, đặc biệt ở phụ nữ trẻ, nhưng đáng ngại các bác sĩ đã gặp không ít người đề nghị cắt tuyến giáp để... dự phòng ung thư.

Bác sĩ cho rằng bệnh nhân sợ bệnh, thiếu kiến thức, bị ảnh hưởng bởi thông tin sai lệch - chuyện đó có thể hiểu. Nhưng có trường hợp bác sĩ cũng chỉ định phẫu thuật mà không tính đến hậu quả về sau, bởi sau mổ, bệnh nhân mất toàn bộ chức năng nội tiết của tuyến, phải dùng hormone suốt đời, có nguy cơ rối loạn chuyển hóa, loãng xương, tim mạch...

"Cắt tuyến giáp là hết bệnh"?

Bác sĩ Nguyễn Văn Thái cho biết phẫu thuật tuyến giáp khá an toàn và hiếm xảy ra các biến chứng nguy hiểm, nhưng các biến chứng có thể gặp sau mổ tuyến giáp bao gồm:

Chảy máu là biến chứng đầu tiên có thể xảy ra sau mổ tuyến giáp. Chảy máu nhiều và đột ngột ở cổ sau phẫu thuật tuyến giáp là một tình trạng bất thường. Tuy hiếm xảy ra nhưng lại có thể đe dọa tính mạng.

Khó thở là do có một cục máu đông lớn chặn khí quản, tình trạng này cần phải được can thiệp y khoa ngay.

Cơn bão giáp trạng: Trước đây, biến chứng này rất phổ biến, thường liên quan đến bệnh Basedow. Hiện nay nhờ có thuốc để kiểm soát nhiễm độc giáp nên nguy cơ gặp phải biến chứng này hiếm khi xảy ra.

Nhiễm trùng sau mổ: Tỉ lệ mắc phải biến chứng sau mổ tuyến giáp này là khoảng 1/2.000. Do đó, bác sĩ ít khi cho bạn sử dụng kháng sinh để ngăn ngừa tình trạng này.

Thay đổi giọng nói: Giọng nói thay đổi là một biến chứng sau mổ tuyến giáp hay gặp, xảy ra ở khoảng 5 - 10% số ca phẫu thuật và thường sẽ biến mất sau một khoảng thời gian.

Hạ canxi máu do tổn thương tuyến cận giáp: Bảo vệ tuyến cận giáp là một trong những nhiệm vụ khó khăn nhất trong phẫu thuật tuyến giáp. Tuyến cận giáp bị tổn thương dẫn đến tình trạng canxi trong máu thấp, ngoài ra nó còn gây ra các triệu chứng như ngứa ran ở bàn chân, bàn tay và xung quanh miệng, nếu nặng có thể dẫn đến co quắp ngón tay và bàn tay.

Bác sĩ khuyến cáo không phải cái gì cũng mổ. Phẫu thuật là để chữa bệnh, không phải để chữa sự lo lắng. Nếu bạn có nhân giáp, nang giáp - hãy bình tĩnh, đánh giá bằng siêu âm, phân loại theo TIRADS, nếu cần thì chọc tế bào. Nếu lành tính, chỉ cần theo dõi định kỳ. Còn nếu ác tính thật sự - khi ấy mới là lúc cần phẫu thuật và mổ đúng. "Sợ là bản năng. Nhưng điều trị vì sợ thì hậu quả rất thật", bác sĩ Thái cảnh báo.

Phát hiện nhân tuyến giáp, có cần đốt sóng cao tần để ngừa ung thư?

Nhiều người khi phát hiện có nhân tuyến giáp đều cho rằng cần phải đốt nhân bởi lo ngại nếu không nhân tuyến giáp sẽ tiến triển thành ung thư. Tuy nhiên, thực tế nhiều người bệnh đang lầm tưởng về nhân tuyến giáp.