Tốt nghiệp THPT đối với nhiều người có thể là chuyện bình thường, nhưng với người ở tuổi 42 như chị là cả một ước mơ.

Học không chỉ cho mình

Nhắc đến Kim Hiền (nghệ sĩ cải lương, Đoàn cải lương Hương Tràm, tỉnh Cà Mau), nhiều khán giả yêu cải lương sẽ nhớ ngay giọng ca ngọt ngào, lối diễn mộc mạc mà đằm sâu. Nhưng ít ai biết rằng sau ánh đèn sân khấu, cô đào lại lặng lẽ nuôi một giấc mơ tưởng chừng xa xỉ: học hết phổ thông.

Lớn lên ở vùng quê huyện Đầm Dơi nghèo khó, nhà có 6 anh chị em nhưng chẳng ai học quá lớp 8, Kim Hiền cũng đành nghỉ giữa chừng khi mới lớp 7. Con đường đến trường khi ấy đầy gian truân giữa hai câu chuyện là muốn học cấp 3 phải ra tận huyện, thuê trọ, mà gia đình không đủ điều kiện.

Năm 15 tuổi, cô bé Kim Hiền rời quê lên Cà Mau xin vào Đoàn cải lương Hương Tràm. Trong ánh sáng lung linh của sàn diễn, chị nhận ra nghệ sĩ thời nay không chỉ cần tài năng mà còn cần kiến thức để đứng vững. 

"Năng khiếu phải đi cùng văn hóa, nhiều người thấy mình chưa học hết 12 nên xem thường mình lắm. Bên cạnh đó, muốn hiểu được tâm lý nhân vật, diễn thật thì trước hết mình phải biết, phải hiểu", chị tự nhủ.

Vậy là Hiền đăng ký học bổ túc, bắt đầu lại từ lớp 6. Nhưng rồi cơm áo kéo chị ra khỏi bàn học. Nhiều lần, sách vở xếp lại để nhường chỗ cho kế sinh nhai. Tới năm 2015, chị mới trở lại lớp, học đến kỳ 1 lớp 11 thì… theo chồng về quê chăm mẹ bệnh nặng. Ước mơ một lần nữa phải khép lại. 

Cuối năm 2022, chồng chị là nghệ sĩ Nhất Phương đột ngột qua đời. Mất mát quá lớn khiến mọi thứ như sụp đổ. Nhưng nhìn hai con thơ, chị biết mình phải mạnh mẽ lên.

"Tôi tự nhủ, mình là chỗ dựa duy nhất của hai con. Phải mạnh mẽ, phải sống tiếp. Và phải học, để con thấy việc học quan trọng thế nào", Kim Hiền kể.

Vượt mặc cảm, chạm ước mơ

Muốn học lại, chị phải tìm hồ sơ cũ. Suốt nửa tháng trời, ngày nào chị cũng lên phòng giáo dục xin lục hồ sơ, nhiều người thương tình cùng tìm giúp. Khi ôm được tập hồ sơ ố vàng, chị mừng rớt nước mắt chạy ngay trong mưa về nộp lại cho trường và tiếp tục đi học.

Học ở tuổi 40, chị Hiền phải làm quen lại từ đầu. Kiến thức cũ rơi rụng nhiều, công việc đoàn bận rộn, lại còn chăm hai con đang tuổi ăn tuổi lớn. Hiện tại bé lớn Hạ Hương đang học lớp 11, bé nhỏ An An chuẩn bị lên lớp 7. Nhiều đêm đi diễn về, lo cơm nước xong, con ngủ cả rồi chị mới lôi bài vở ra ôn.

Ban lãnh đạo đoàn, đặc biệt là NSƯT Lịch Sử, trưởng Đoàn cải lương Hương Tràm, đã linh động đổi lịch tập từ ngày sang tối để chị Hiền yên tâm học. Cả đồng nghiệp cũng động viên, nhường cho chị ít việc để kịp giờ tới lớp lo chuyện thi cử, kiểm tra.

Dù được mọi người giúp đỡ, động viên nhưng áp lực thi cử khiến chị không ít lần định bỏ cuộc. Ba người bạn đồng trang lứa cùng học chung lớp với chị đều dừng lại trước kỳ thi khiến chị chông chênh. "Sợ nhất là thi rớt. Nhưng rồi tôi tự hỏi, đã đi tới đây rồi, nếu bỏ thì uổng lắm", chị Hiền kể.

Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, Kim Hiền đạt 18,5 điểm. Khi nghe tin đậu, chị khóc như trẻ con. Việc đầu tiên là thắp nén nhang báo tin cho chồng. "Ngày còn sống, anh cũng đi học bổ túc cùng tôi, nhưng chưa kịp tốt nghiệp. Giờ tôi làm được, tôi muốn anh biết", giọng chị nghẹn lại.

Con gái Hạ Hương tự hào khoe với bạn bè: "Mẹ mình giỏi lắm, vừa đi diễn, vừa lo việc nhà, vừa học. Mẹ viết văn hay hơn mình nữa. Mẹ là tấm gương để tụi mình cố gắng". Còn bé An An thì hồn nhiên: "Mẹ hay nhắc con học bài, bảo học để sau này không vất vả như mẹ".

Học để yêu đời hơn

Với chị Kim Hiền, tấm bằng không chỉ là minh chứng cho sự kiên trì, mà còn là thông điệp gửi đến hai con: học để có kiến thức, để tự tin bước vào đời và không bị xem thường. "Người ta học 12 năm, tôi học 24 năm. Càng lớn tuổi, việc tiếp thu càng khó, nhưng không bao giờ muộn nếu mình muốn", chị cười hiền.

Giờ đây, khi đã hoàn thành cấp 3, chị dự định học ngành quản lý văn hóa từ xa để tiện vừa học, vừa làm. Ước mơ học đạo diễn sân khấu vẫn còn đó, nhưng chị tạm gác vì đường xa và còn trách nhiệm với con.

"Ngày tốt nghiệp, tôi thấy lòng nhẹ nhõm lắm. Như gỡ được một nút thắt đã buộc mình suốt mấy chục năm. Tôi muốn gửi thông điệp cho mọi phụ nữ rằng, bất kỳ lúc nào, bạn cũng có thể bắt đầu lại. Không có giới hạn cho việc học, chỉ có giới hạn trong suy nghĩ của mình", Kim Hiền nói.

Ở tuổi 42, chị vẫn giữ niềm tin: mỗi người phụ nữ đều có quyền ước mơ, bất kể tuổi tác hay hoàn cảnh. Và đôi khi chính việc dám đi học lại, dám bắt đầu là cách đẹp nhất để yêu bản thân và truyền cảm hứng cho người khác.

Thí sinh 64 tuổi ở TP.HCM đậu tốt nghiệp THPT

Bà Ngô Thị Kim Chi (64 tuổi, học tại Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên quận 7, TP.HCM) đã đậu tốt nghiệp THPT 2023 với tổng điểm 31,55.