
Những cuộc trò chuyện dài, những lời an ủi ngọt ngào, sự thấu hiểu đến từng cảm xúc, nhưng người ở đầu dây bên kia lại không phải con người - Ảnh: Polly Hanning
Theo kết quả khảo sát của YouGov, 1 trong 7 người Úc thừa nhận họ có thể "phải lòng" chatbot AI, trong khi 1/5 người được hỏi nói rằng họ từng "mở lòng" hoặc "trở nên dễ tổn thương" khi trò chuyện với một ứng dụng AI.
Nhóm 18 - 24 tuổi là đối tượng dễ bị cuốn vào "mối quan hệ ảo" nhất, theo trang 9news.com.au.
Hiệu trưởng Mike Curtis của Trường Glasshouse Christian College (Queensland, Úc) cho biết ông không quá lo về việc học sinh dùng ChatGPT viết bài luận, mà quan tâm hơn đến việc các em xây dựng mối gắn bó cảm xúc bí mật với chatbot.
Mối lo của ông bắt đầu sau vụ việc một cậu bé 14 tuổi ở Mỹ tự tử sau khi hình thành mối quan hệ lãng mạn với một AI trên nền tảng Character.AI.
Mẹ của cậu bé hiện đang kiện công ty phát triển ứng dụng này.
"Điều khiến tôi rùng mình là cách AI có thể len vào tâm trí trẻ và dần thay đổi nhận thức của chúng", ông Curtis chia sẻ với 9News Australia.
Trong bài viết có tựa đề "Ai là người bạn thân nhất của con bạn?", ông nhắn nhủ phụ huynh: "Tình bạn thật luôn phức tạp và không hoàn hảo, nhưng đó là điều làm nên sự trưởng thành. Trò chuyện hàng giờ với một 'người bạn ảo' luôn nói điều bạn muốn nghe là một ảo tưởng nguy hiểm".
Không chỉ ở Úc, trên khắp thế giới, các nhà tâm lý học đang ghi nhận sự bùng nổ của mối quan hệ giữa con người và chatbot AI.
Nguyên nhân, theo tiến sĩ Catriona Davis-McCabe, chuyên gia tâm lý tại Viện Cairnmillar (Úc), là do AI có khả năng mô phỏng sự đồng cảm, thứ mà nhiều người cô đơn đang tìm kiếm.
"Một số trẻ dùng AI để hỏi về tâm lý, cảm xúc hay tìm cách hiểu bản thân. Nếu công cụ đó cung cấp thông tin chính xác và phù hợp lứa tuổi thì có thể chấp nhận được, nhưng rủi ro nằm ở chỗ AI không phải lúc nào cũng hiểu đúng", bà nói.
Theo tiến sĩ, ngay cả những người trưởng thành với cuộc sống xã hội bình thường cũng có thể bị cuốn vào cảm giác "được thấu hiểu" mà AI mang lại. Bởi khi trò chuyện, não bộ tiết ra dopamine, chất tạo khoái cảm, khiến người dùng dễ lệ thuộc giống như nghiện mạng xã hội.
"Chatbot được thiết kế để khiến bạn muốn nói chuyện thêm, lâu dần có thể dẫn tới lệ thuộc hoặc nghiện", bà cảnh báo.
Cha mẹ nên làm gì?
Các chuyên gia đều đồng thuận giải pháp không nằm ở việc cấm đoán, mà ở việc trò chuyện cởi mở. Curtis khuyên cha mẹ nên chú ý nếu con thu mình, ít nói chuyện, chỉ quanh quẩn với điện thoại.
"Quan trọng nhất là giữ đối thoại chân thành, không phán xét, để con biết rằng dù có sai lầm, chúng vẫn được lắng nghe", ông nói.
Trong khi đó, Hiệp hội Tâm lý học Úc (APS) kêu gọi chính phủ đầu tư nghiên cứu về tác động lâu dài của AI đến tâm lý con người, khi công nghệ này đang dần làm thay đổi bản chất các mối quan hệ, cách yêu thương và ra quyết định của con người.
Giữa thời đại công nghệ đang xóa nhòa ranh giới thật - ảo, điều quan trọng nhất có lẽ là con người vẫn phải biết quay về với cảm xúc thật, với những kết nối có hơi ấm của con người.
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận