Nhiều năm làm đại diện tuyển sinh của ĐH Công nghệ Sydney (Úc) tại Việt Nam, ông Nguyễn Nhựt Hưng thường chứng kiến một kiểu câu chuyện lặp lại rất nhiều lần: khá nhiều bạn và cả phụ huynh thường bắt đầu hành trình du học bằng câu hỏi: "Trường nào nổi tiếng? Ngành nào đang hot?".

Bắt đầu từ đâu?

Theo ông Hưng, điều đó không sai, nhưng dễ khiến các bạn quên mất yếu tố quan trọng nhất: liệu ngành đó có thật sự phù hợp với năng lực, sở thích và mục tiêu dài hạn của mình?

Do vậy, với kinh nghiệm của một người tư vấn, ông thường không nói ngay về trường hay học bổng, mà sẽ xuất phát từ những bài trắc nghiệm hướng nghiệp như Holland Code hoặc cây nghề nghiệp (career tree) để các bạn tự "soi chiếu" lại bản thân.

Bước tiếp theo mới là cung cấp thông tin. Chẳng hạn về nộp học bổng du học hay săn học bổng, ông có thể chia sẻ những hình mẫu thành công hoặc những thông tin đã được công bố rộng rãi nhưng có thể học sinh chưa tự tổng hợp được. Không phải để "bật mí bí quyết", mà giúp các bạn hiểu được tiêu chuẩn và thước đo tham chiếu.

"Ở góc độ này, tôi nghĩ mình vận dụng cả hai góc nhìn: vừa là người hiểu cách một hội đồng tuyển chọn đánh giá hồ sơ, vừa là người hiểu tâm lý và hành trình của học sinh Việt Nam.

Việc kết nối hai góc nhìn này giúp tôi truyền đạt thông tin và giúp học sinh hiểu vì sao những tiêu chí đó tồn tại và làm thế nào để phát triển bản thân một cách bền vững, chứ không chỉ đạt yêu cầu", ông Hưng nói.

Trong khi đó, ông Nguyễn Việt Anh, đại diện tuyển sinh của ĐH New Brunswick (Canada) tại Việt Nam, cho rằng công việc của một người tư vấn du học thường sẽ là xóa những "điểm mù" cho học sinh. Nhiều bạn chọn ngành vì "nghe có tương lai", chọn nước du học vì "mọi người đi nhiều", mà không thực sự hiểu rõ bản thân muốn gì.

Vì vậy, ông thường hướng dẫn học viên qua ba giai đoạn. Một là hiểu bản thân, thông qua bài kiểm tra tính cách, phân tích năng lực, kèm theo những buổi đối thoại sâu để nhận ra điều gì khiến họ thấy có ý nghĩa.

Hai là hiểu thế giới, tức là tìm hiểu xu hướng ngành nghề, kỹ năng cần thiết và nhu cầu xã hội thực tế. Kết nối hai yếu tố trên, các bạn có thể xác định giao điểm giữa khả năng, đam mê và cơ hội.

"Tôi cũng luôn khuyến khích các bạn trải nghiệm thực tế như làm dự án, tham gia hoạt động cộng đồng, thực tập. Vì chỉ khi va chạm, bạn mới biết mình phù hợp với điều gì", ông Việt Anh nói.

Ông Andy Phạm, đại diện tuyển sinh của ĐH Trí tuệ nhân tạo Mohamed bin Zayed, Abu Dhabi, chia sẻ có những vấn đề vượt ngoài hiểu biết, người tư vấn buộc phải tự học, tự mày mò để nghiên cứu thêm, hoặc phải chủ động hỏi ý kiến từ những mentor khác. "Quan trọng nhất là mỗi lời tư vấn mình đưa ra phải thực sự có giá trị với học sinh", ông nói.

Làm sao tạo hồ sơ du học đẹp?

Làm tuyển sinh, ông Nguyễn Nhựt Hưng đã tiếp nhận rất nhiều hồ sơ du học có năng lực. Ông rút ra kinh nghiệm điều làm nên khác biệt không phải là thành tích, mà là tính chân thực và sự phản chiếu của hành trình cá nhân.

Thành tích học thuật xuất sắc sẽ giúp một ứng viên qua được vòng sơ duyệt dễ dàng nhưng một bài luận cá nhân mang màu sắc và cá tính riêng sẽ có ý nghĩa quyết định.

Theo ông, một bài luận hay thường không cố tỏ ra thông minh hay đặc biệt. Bài luận ấy cần cho thấy một quá trình, một con người đang học hỏi, đang nỗ lực, đang tự hiểu mình hơn qua mỗi trải nghiệm.

Cụ thể tại UTS, hội đồng tuyển sinh, đặc biệt là hội đồng học bổng, thường không tìm "ứng viên hoàn hảo", họ tìm những người có chiều sâu, có khả năng phát triển. Có những bạn hồ sơ nhìn qua tưởng bình thường, nhưng lại thể hiện được tư duy độc lập, sự kiên trì và định hướng rõ ràng về tương lai.

"Tôi nhớ một trường hợp nam sinh ở Hà Nội nhập học UTS năm 2020, đạt học bổng toàn phần. Bạn chỉ học tại một trường THPT công lập không chuyên, điểm SAT và IELTS khá tốt nhưng không phải ấn tượng nhất trong số các ứng viên năm đó.

Tuy nhiên, hồ sơ của bạn lại tỏa sáng nhờ câu chuyện cá nhân rất thật, cách bạn miêu tả việc tự học lập trình, dẫn dắt một nhóm bạn tạo dự án phục vụ cộng đồng nâng cao nhận thức về an toàn không gian mạng và rút ra được bài học về trách nhiệm xã hội", ông nói.

Tương tự, ông Việt Anh cho rằng ngoài điểm số và hoạt động ngoại khóa, điều khiến sinh viên Việt Nam thật sự nổi bật là khả năng kể câu chuyện của chính mình.

Một hồ sơ hấp dẫn tránh liệt kê thành tích đơn thuần. Hồ sơ ấy cần thể hiện được hành trình, nỗ lực và giá trị cá nhân của ứng viên. Ông thường nói với các bạn: "GPA chỉ là con số, còn câu chuyện của bạn mới là linh hồn của hồ sơ".

TP.HCM tăng cường rà soát doanh nghiệp tư vấn du học, xuất khẩu lao động

Chủ tịch UBND TP.HCM vừa giao các sở ngành, Công an TP.HCM tăng cường theo dõi, rà soát, kiểm tra các doanh nghiệp tư vấn du học, xuất khẩu lao động sau khi báo chí có nhiều phản ánh.