"Tay nâng chén muối đĩa gừng / Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau" (Ca dao)
Món ăn ngon không chỉ vì nó đặc trưng cho vùng miền mà còn vì nó gắn liền với ký ức của mỗi người. Thời bao cấp, lũ trẻ chúng tôi như củ khoai củ sắn lớn lên nhờ sự tảo tần của cha, sự chắt chiu của mẹ.
Mỗi mùa Tết về mẹ tôi lại trổ tài làm món chuối ngào gừng để cả nhà nhâm nhi và đãi bà con lối xóm đến chúc Tết.
Từ khoảng hai mươi tháng chạp, mẹ đã ra vườn chọn những buồng chuối xiêm già rọi, chín đều đến vàng rực để ép phơi khô. Bí quyết để món ăn được ngọt và không bị chát là chuối phải tròn đều, chín muồi tự nhiên.
Mẹ thức dậy từ lúc trời còn tờ mờ, lột từng trái chuối chín, tước chỉ cho thật sạch rồi đem ép. Để miếng chuối sau khi ép được tròn, cha tôi đã chẻ khúc tre già, chuốt thật mảnh, khoanh lại thành vòng tròn rồi buộc chặt bằng dây lạt.
Mẹ lấy một tấm thớt dày phía dưới, để lên một tấm bọc ni lông sạch, đặt chiếc vòng tre lên, sau cùng cho quả chuối vào vòng tròn. Mẹ lại lấy thêm một tấm bọc ni lông khác để lên trên, sau cùng lấy một tấm thớt đặt lên và ép nhẹ.
Quả chuối mỏng ra có hình tròn. Mẹ khéo léo trải từng miếng chuối lên tấm liếp đan bằng lá dừa. Khi thau chuối vừa ép xong cũng là lúc ánh nắng đầu tiên của ngày mới lấp ló sau hàng dừa. Ba đem từng tấm liếp đặt lên cao để phơi nắng.
Gần Tết, buổi sáng gió bấc se se lạnh nhưng chỉ khoảng hơn tám giờ nắng đã rực rỡ và nhiệt độ tăng lên. Cái nắng oi ả kéo dài gần suốt cả ngày. Buổi chiều, chúng tôi giúp mẹ đem những tấm liếp vào và bắt đầu gỡ chuối.
Công đoạn này phải làm thật tỉ mỉ và khéo léo vì miếng chuối đã khô cong lại, dính chặt vào tấm liếp lá dừa, gỡ mạnh tay rất dễ bị rách. Hôm sau mẹ lại trở bề chuối và mang ra phơi một ngày nữa. Chuối chuyển sang màu cánh gián, mật ngọt tươm ra thật hấp dẫn.
Mẹ cất vào keo thủy tinh để đến hăm sáu, hăm bảy làm món chuối ngào gừng. Lũ trẻ thòm thèm len lén lấy những miếng chuối khô bỏ vào miệng ăn vội vàng.
Ôi chao! Vị chuối ép khô mới ngọt làm sao. Nó thơm thoang thoảng mùi hương đồng gió nội lẫn vị ngọt như vị mật ong. Đúng như ai đó đã từng nói: "Ăn vụng là ngon nhất!".
Sáng hăm bảy tháng chạp, trước khi đi chợ, mẹ đã moi những củ gừng tươi trồng trong cái nồi đất bể lên, dặn chị em chúng tôi ở nhà rửa sạch rồi cạo vỏ, nhớ mang bao tay vào rồi hãy làm kẻo bị nóng tay. Dặn dò xong, mẹ chèo chiếc ghe tam bản đi chợ Tết.
Khoảng trưa trưa mẹ về cũng là lúc chị em tôi hoàn thành nhiệm vụ. Mồ hôi nhễ nhại, mẹ lấy trong chiếc giỏ bàng nào đường mía, đậu phộng, mè trắng, nào đậu xanh cà, thịt ba rọi, mỡ heo, dưa hấu, nhang thơm... Mẹ đem cả cái Tết về nhà!
Chẳng kịp nghỉ ngơi, mẹ uống vội ca nước mưa rồi lấy dao thớt ra dạy chị em tôi xắt gừng. Phải xắt theo chiều dọc, sợi thật nhuyễn thì khi ngào chuối mới ngon. Xắt gừng tuy có hơi nóng tay nhưng dễ hơn xắt chuối.
Mẹ lấy từng miếng chuối khô ra khỏi keo, cuộn tròn hai miếng lại rồi để lên thớt xắt. Phải đè mạnh tay, dao phải bén thì sợi chuối mới đứt ngọt. Từng sợi chuối dưới đôi tay khéo léo đầy vết chai sạn của mẹ hiện ra đều tăm tắp. Gừng sau khi xắt xong mẹ bảo chị em tôi rửa vài lần bằng nước lạnh rồi đổ vào rổ cho ráo, mang ra phơi nắng cho heo héo.
Mẹ nói vì là gừng già nên phải làm như vậy để bớt cay con nít mới ăn được. Chiều chiều khi ánh mặt trời sắp tắt, mẹ đem gừng vào và nhóm bếp lên bắt đầu sên. Đường mía được cân với liều lượng thích hợp, được bỏ vào chảo, đặt lên bếp.
Đường tan ra mẹ cho gừng xắt sợi vào. Công đoạn này phải canh lửa riu riu để đường thấm vào từng sợi gừng, đến khi đường sắp kéo chỉ, mẹ nhanh tay hốt từng sợi chuối vào đảo đều, sao cho ba loại nguyên liệu hòa vào nhau là nhắc xuống, không được để lâu trên bếp chuối sẽ rã ra. Mẹ nhanh tay rải đậu phộng rang vàng giã hơi dập cùng với mè rang vào.
Mẹ trải đều một lớp bột mì tinh đã rang chín vào chiếc mâm nhôm hình chữ nhật rồi đổ chuối ngào gừng còn đang nóng vào, dàn đều, phía trên lại rắc thêm một lớp bột mỏng và một lớp lá chuối tươi, lấy thớt đè mạnh xuống.
Khoảng vài giờ sau, mâm chuối đã nguội, mẹ lấy dao bén cắt ra thành từng thỏi nhỏ bằng ngón tay. Lúc này miếng chuối đã cứng lại nên có thể cầm trên tay ăn được.
Đêm giao thừa, cha tôi "tình nguyện" thức để canh lửa và châm thêm nước cho nồi bánh tét. Bao giờ mẹ cũng pha một bình trà thiệt ngon cùng dĩa chuối ngào gừng để cha thưởng thức cho ấm bụng.
Lũ trẻ chúng tôi cũng quây quần bên bếp lửa, nhâm nhi miếng chuối ngào gừng mà nghe hương vị thơm thơm, ấm nồng cùng vị ngọt của chuối, mùi thơm của đậu phộng sắt se nơi đầu lưỡi. Chuối ngào gừng là món ngọt dùng với nước trà không thể thiếu được mỗi độ xuân về.
Nhìn cái màu cánh gián của chuối và gừng được phủ trong lớp bột trắng mới thấy hết bao công phu của người mẹ, người chị trong gia đình. Đối với tôi, hương vị ngọt ngọt cay cay của món chuối ngào gừng đã đi suốt thời tuổi thơ khiến tôi không thể nào quên.
"Món Tết quê nhà" cảm ơn hơn 660 bạn đọc đã gửi bài
Cuộc thi là nơi chia sẻ những bí quyết về các món ăn truyền thống ngày Tết, cũng là cơ hội cho những người con xa quê được dịp chia sẻ những cảm xúc về ngày Tết, những câu chuyện đón Tết, ký ức sum họp ấm áp, mâm Tết xa quê của bạn...
Bạn đọc có thể viết về những câu chuyện thú vị quanh mâm cơm Tết, những món ăn tình thân sum họp gia đình, những món ăn "bắt buộc" phải có trong mâm cơm ngày Tết của từng vùng miền, những món ăn đặc trưng... cũng như tâm tư về ngày Tết quê mình qua ẩm thực.
Thời gian nhận tác phẩm từ ngày 20-10 đến hết ngày 15-12-2022. Lễ trao giải dự kiến diễn ra vào ngày 31-12-2022, tác giả và tác phẩm đoạt giải cuộc thi sẽ được công bố trên giai phẩm Tuổi Trẻ Xuân Quý Mão 2023.
Các bài sơ khảo sẽ được in thành sách.
Bài dự thi tối đa 1.500 chữ, khuyến khích kèm theo ảnh, video minh họa gửi về email montetquenha@tuoitre.com.vn.
Ban tổ chức đã nhận được hơn 660 bài của bạn đọc. Danh sách bạn đọc gửi bài từ 20-10 đến ngày 13-12:
Tương Quan, Nguyễn Tín, lê tuyết, kim cương, Tuan bui thanh, Hoang Tran, Đinh Trung, Đình Tuấn Đào, Chung Thanh Huy, tran van tam, Van Hung Nguyen, Trang nguyen Thi, Mai Trang, Dung Huynh Thi, phương phương trần, Thanh Xuân Nguyễn, Anh Tu Nguyen, Ngọc Diễm, Hạnh Bảo, Anh Tran, Nhu Phuong, Le Phuc An Nguyen, An nhiên Lý, anhhung phamtruong, Khiem Thi Hoang, Dung Tran, mỹ liên phạm, Phạm Anh Tuấn, Sửu Nguyễn, Hậu Nguyễn, Quang Ngo, Quynh nhu, Thanh Nga Nguyen, Đức Anh, thuy luong, yen pham, lưu thị bình, Mai Nguyen Van, Tuan Dao Minh, Nguyễn Thị Thu, Phú Hữu Huỳnh, Đức Thọ Phạm, Vu ta tu, Le Quoc Ky, Hoà Nguyễn Văn, Le Dieu, Tuan cuong, Hải Yến Trịnh Thị, Minh Trinh, Nhien Phuong, Lê Thanh An, Tuyết Lan Lê Thị, Dũng mai Đức, Thai Hoang, Diệu Lê, Trang Nguyễn Thuỳ, Thanh Kỳ Võ, Bếp của Sen, em Nguyên, thoai ngo, Le Hoang Hiep, Tuấn Khang Nguyễn, Lê Phương Thảo, Vũ Trần,My Nguyen, Dung Ha, Yến Trinh, Minh Phung, Quang Ngo, Minh Loc Duong Van, Nguyễn Hiên, Nga Cao, Thanh Thu Nguyen, Pham Anh Tuan, Hiển Bùi, Hoai Le Thi, Lieu Nguyen, Quynh Truc, thuy chu minh, Sinh Nguyen, Ngoc Tran, phuong hoai, Toản Cao Ngọc, hoan doan, Nguyen Tuong Van, van tu nguyen, huuthinh do, Ruby Pham, Si Lecong, Cao Phan Thanh, My Nguyen, Long Bao quynh, Tôi yêu Việt Nam, Nhung Mai, Thinh Nguyen, nhi Nguyễn, Huyền Nguyễn, Thảo Ngô, Hữu Đức Nguyễn, Tuandao Minh, Duong Le Duc, Nguyen Thi Huyen Nga, Tran Hieu Nguyen, Thanh Tam, phuong hoai, Hoai Vu, Trung mai, van luong, Duc Nguyen Huu, Thi Thuy Tran, Như Hiền, Uc Nguyen, Ngoan Do, Lai Nguye, Binh Nguyen Thanh, Ha Nguyen, Thao Nguyen Hoang, Khanh Ha Ca Vo, lưu thị bình, Quốc rin Pham, Ma Tân Xứ Nẫu, duyên hồng pt, Nguyễn Thị Ánh Nguyệt, Trần Hiếu Nguyễn, my Nguyễn, Dinh Trung, Tho Ton, Tuyen nguyen, Nguyễn Thị Thùy Trang, Dung ha, Vu ta tu, Tèo cao minh, Thi dao mai, Trần Mẫn Đạt Huỳnh, giang vy, Thu Nguyễn, ngoc nguyen, Nguyễn Thi lê My, Thanh Nga Nguyen, Cook Tom, Hoc Nguyen van, tuyethuynh1964, Dieu Linh ha Thi, Dong Nguyen The, Quỳnh Iris de Prelle, Mỹ Hà Đoàn, Duy Buu, Tường Anh Linh, Tuyết Nhung Triệu, Song Dai, Dong Mây Thong, Trang Nguyễn Thị Thùy, Hạnh Bảo, Trần Hiếu Nguyễn, phước vothi, Trần Thị Thoan, vinh hoa nguyen, Đạt Nguyễn Huỳnh, Thị Hiền Lê, Phùng Mỹ Lâm, Hien Duong, Minh Út Nguyễn, Loc Le, Phuong Hoai, Binh An, Ha Thu, Nguyễn Ngọc Hùng, Kim Ngân Cao, Nga Cao, Nguyễn Văn Mai, Hồng Thắm, duc nguyen nguyen, Thi Thuy Tran, Phạm Huỳnh Luân, Dương lê Đức, Tường Anh Linh, ngoc nguyen, Thanh Tú Nguyen dat vo, Hien Le, Hoa Mai, trang pham, lang Ton That, Kim Ha Tran, ngoc nguyen, thanhtuantqn, Trieu Ve, Le Minh Hai PT, Quỳnh Chi Ngô, Chau Que Huynh Ngoc, Diep Bui, Hoi Le Quang, Peter Ben, Anh Thư Pham, Luu Cam Van, khue viet truong, Minh La Thao, Van Hung Nguyen, Xuan Thi, Nhu Y Le Huynh, Si Lecong, Dũng Mai Duc, ngoc nguyen, Nguyen Khanh Linh, Nhung Pham, Kieu Nguyen, Hương Giang Nguyen Thi, Thanh chung chi, Thắm Bùi Thị Ngọc, Hải Bùi Thị, Nguyễn Thị Huyền Nga, Thuy Ho, Khải Trần Kym nè, Nguyễn Nhật Thanh, Yên Trám, Lê Lê, Bích Ngọc, Vũ Thần, Tạ Thanh Hải, Nhà Mây, Tùng Minh, Huong nguyen, Thị Thúy Trần, Hoàng Trần, Thanh chung chi, Vu ta tu, Hạnh Nhân Le, Kim Anh Huynh, Trương Minh Thua, Thương Hoài, Thanh Le, Hành Nghĩa, Thắm Bùi Thị Ngọc, Hồng Anh Nguyen, ThienLoc Huynh, Công Nguyễn, Nẻo Về Thiện Lành, Châu Quế Huỳnh Ngọc, nghia pham, văn Tuấn, Diệu Hiền Dương, Bích Ngọc, manh hoainam, Thuy Le, Nhung Dinh, Kha Nguyen, Lý Thị Dung, Nguyễn Thị Nở, Hien Duong, Quỳnh Nguyễn, Yến Anh Nguyễn, Nguyen Hongminh, Vũ Trần, Anh Vo, Hà Trần, Thu Hien, yen pham, Nguyen Minh, Tran Dang, Lê Văn Dũng, Hiền Anh Vũ thi, tu nguyễn đình, Kha Nguyen, Minh Tran, Anh Thien Nguyen Do, Ms Hoa, Thị Mai Hien Le, Loan Mai, Anh Nguyen, Nguyen Thi Hong Minh, bsn JoLy, (BeTo) Mưc, Thảo Nguyễn Hoàng, Ngoan Đỗ, nguyen hoa binh, phuong lien du,Thiên Nhất Trần, Hà Trần, Minh Vân Lê, Nhung Dương Thị, Ngan Lam, Huong Bui, Duong Hung, Võ Bích hạnh, Đoàn Hòa, Hùng Đinh Ngọc, Lư Thế Nhã, Thắng Phạm, Nguyệt Lại, Minh Tien, Nguyen Do, Thu Hằng Trần Thị, nguyen huyen, sg wong lan, Hai Duong Thanh, Tuyet Minh Tran, Le Le, Minh Thu, Hạo Phùng, Luyen Dinh, Ngô Quốc Việt, Minh Nguyen, Huynlinh Voduong, Tran Van Thai, Hùng Đinh Ngọc, Hảo Nguyễn Như, Loan Mai, Dung Thanh, Hoang Anh Linh, Thu Hoang, Đức Anh, Bích Phạm, Đinh Lệ, Bach Phan Tran, Nguyễn Phạm Hải Dương, Thị Hương Nguyễn, Thiên Di Kim, Bích Nhàn Nguyễn Thị, Ngô Nữ thùy Linh, Vien ngoc tran, mai lương phuong, Tra My, Phạm Thị Quyên, Mỹ Châu Nguyễn Thị, Bui Ngoc Thuy, van Truong tran, tam minh, Nga Cao, lan Huong Le Thi, Hai Bui Thi, Phuc Nguyen Nhan, Yến Lê, son pham, Hong tuoi nguyen, Linh Linh, Tuan Buu Le, Dinh Trung, thanh lan, Tặng vũ, Hoai phuong tran, ngoc nguyen, Hong ha Mary, Sơn Pham, Duc Phan Tan, Hồng Nguyễn, Quỳnh Chi Nguyễn Hoang Van, Đinh Phùng Văn, uyen bao, tu mai, Ngoc Hong, Thi Nguyen, Truc Nguyen, maitao, thảo vy, Tu Hao Lam, Huyen Nguyen Thi, Từ Linh, Trúc Phương Tivi Mẹ, Mai Tao, Giao Thừa Nguyễn, Tặng Vũ, văn Trương Trần, Phương Lý, Giao Thừa Nguyễn, Hiền Trần, Nhật Linh Phạm Ngọc, Nhan Hoang, Thị Liêu, Hồng Anh Nguyễn, ...
BAN TỔ CHỨC
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận