Mới đây, dư luận không khỏi đau lòng trước thông tin một trẻ sơ sinh mới 2 ngày tuổi tử vong sau ca mổ được gia đình "đặt lịch" vào giờ đẹp, ngày đẹp, khi bé mới 37 tuần tuổi. Vụ việc đau lòng này một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về xu hướng "chọn giờ sinh" ngày càng phổ biến tại nhiều gia đình Việt Nam.

Chọn giờ sinh, ngày sinh để con "tốt số"

Tại các hội nhóm dành cho mẹ bầu, không khó để bắt gặp những bài đăng hỏi rằng "Nên mổ ngày nào, giờ nào thì con hợp tuổi cha mẹ?", "Giờ sinh này tốt không?"… Kèm theo đó là hàng chục bình luận tư vấn, thậm chí cả dịch vụ tính giờ sinh theo phong thủy.

Nhiều gia đình tin rằng chọn đúng thời khắc vàng sẽ giúp con "tốt số, thuận mệnh, gặp nhiều may mắn", đồng thời tránh những năm, tháng, giờ được cho là "xung khắc" với cha mẹ. Quan niệm này, dù không mới, nhưng ngày càng thuận lợi hơn nhờ sự tiện lợi của kỹ thuật sinh mổ.

Cũng chính vì mổ chủ động có thể thực hiện khiến nhiều gia đình mong muốn đẻ con ngày đẹp, giờ đẹp. Thậm chí tại nhiều bệnh viện sản khoa, tình trạng các sản phụ "xếp hàng" chờ mổ để tránh ngày rằm, mùng 1, đặc biệt vào tháng 7 âm lịch hằng năm, không hề hiếm.

Mang thai đứa con đầu lòng, chị Khuyên (29 tuổi, Hà Nội) hồi hộp chờ đến ngày sinh. Thậm chí, gia đình chị đã xem ngày nào trong tháng dự sinh đẹp để chuẩn bị mổ đúng ngày, đúng giờ. Sau khi khám và kiểm tra các chỉ số, chị được kết luận đủ điều kiện mổ đẻ, vì đang ở tuần thai thứ 39, sức khỏe mẹ và thai nhi đều ổn. Tuy nhiên chị Khuyên được khuyên nên sinh thường như lần đầu để tốt cho cả mẹ và con.

Còn chị Hoa (30 tuổi, Hà Nội), đang mang thai con đầu lòng, chia sẻ nhiều bạn bè, gia đình từng hỏi chị "đã đặt lịch mổ chưa". Cũng bởi lần đầu làm mẹ, chị Hoa đã tham gia nhiều hội nhóm mẹ bầu, nơi có rất nhiều bài viết chia sẻ về việc chọn ngày, giờ sinh. Thực tế yếu tố tâm linh, phong thủy đã ăn sâu trong văn hóa nhiều gia đình.

Một số cha mẹ chia sẻ rằng họ chỉ muốn con "có khởi đầu thuận lợi", "tránh số xấu". Tuy nhiên, các chuyên gia khẳng định vận mệnh của một người không thể đo bằng giờ sinh, nhưng sức khỏe thì có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu trẻ chào đời quá sớm.

Không qua khỏi dù sinh giờ đẹp

Bệnh viện Nhi trung ương mới đây tiếp nhận một trẻ sơ sinh 2 ngày tuổi, được mổ lấy thai ở tuần 37 theo yêu cầu của gia đình để "chọn ngày giờ đẹp". Ngay sau sinh, trẻ có biểu hiện suy hô hấp, phải thở oxy và chuyển viện khẩn cấp.

Khi đến Trung tâm sơ sinh Bệnh viện Nhi trung ương, trẻ đã trong tình trạng tím tái, suy tuần hoàn nghiêm trọng và được chẩn đoán tăng áp lực động mạch phổi nặng. Mặc dù được hồi sức tích cực nhưng trẻ đã không qua khỏi.

Đáng nói, đây không phải là trường hợp hy hữu mà trên thực tế, thời gian qua các bác sĩ ghi nhận không ít trường hợp tương tự, trẻ sơ sinh rơi vào tình trạng nguy kịch sau khi được sinh mổ chưa có chuyển dạ, vì gia đình mong muốn "ngày giờ đẹp".

Bác sĩ Phan Chí Thành, Bệnh viện Phụ sản trung ương, chia sẻ hiện vẫn có không ít người còn giữ quan niệm về "giờ vàng" khi sinh con. Theo họ, những đứa trẻ sinh đúng "giờ vàng sau này sẽ hanh thông mọi việc, đường quan lộc thăng tiến. Ngược lại, nếu sinh vào giờ xấu, tháng xấu, cuộc đời đứa trẻ sẽ gặp nhiều rủi ro, lận đận".

"Quan niệm trên hoàn toàn không có cơ sở khoa học nhưng thực tế lại có không ít trường hợp vì đi xem bói hoặc xem "giờ vàng" sinh con hoặc sinh tránh tháng 7 âm lịch (tháng cô hồn). Nhiều người quan niệm đây là tháng không may mắn, tháng xấu nên "nằng nặc" bỏ qua chỉ định của bác sĩ", bác sĩ Thành chia sẻ.

Theo bác sĩ Thành, thời điểm mổ chủ động tốt nhất là thai ở tuần thứ 39. Một số trường hợp muốn mổ ở tuần thứ 38 theo nguyện vọng của gia đình, cần phối hợp chặt chẽ với các bác sĩ. Tuy nhiên, với những trường hợp 37 tuần xin đẻ mổ, bác sĩ tuyệt đối không đồng ý vì rất nguy hiểm.

"Ở trong bụng mẹ, phổi của trẻ chưa hề tự thở mà được hô hấp hoàn toàn thông qua bánh nhau, người mẹ nuôi con, cung cấp oxy cho trẻ qua bánh nhau. Do đó, khi ra đời trẻ sẽ phải chuyển từ việc thở bằng bánh nhau sang thở bằng phổi.

Nếu trong trường hợp phổi chưa trưởng thành sức khỏe của trẻ sẽ gặp nguy hiểm vì bị suy hô hấp và phải dùng đến các biện pháp như thở máy, thở oxy áp lực cao để hỗ trợ cho bé. Đã có những trường hợp tử vong con vì phổi quá non, không vượt qua được", bác sĩ Thành phân tích.

Chủ động xin mổ lấy thai đang gia tăng

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Duy Ánh, giám đốc Bệnh viện Phụ sản trung ương, cho biết thực tế những năm gần đây, tình trạng sản phụ hoặc gia đình chủ động xin mổ lấy thai, thậm chí yêu cầu "chọn giờ, chọn ngày" sinh, có chiều hướng gia tăng. Trong khi đó, khoa học đã chứng minh sinh thường tốt hơn sinh mổ trên nhiều phương diện. Mổ lấy thai chỉ nên thực hiện khi không thể sinh thường hoặc sinh thường tiềm ẩn nguy cơ cho mẹ và bé.

Theo bác sĩ Ánh, sinh thường giúp tử cung của mẹ giữ nguyên vẹn, không bị sẹo mổ, từ đó giảm nguy cơ vỡ tử cung trong những lần mang thai sau. Mẹ hồi phục nhanh, sớm chăm sóc con và giảm nguy cơ biến chứng hậu sản như nhiễm trùng, băng huyết, dính ruột.

Với trẻ, việc đi qua đường sinh tự nhiên giúp phổi nở tốt hơn, hô hấp dễ dàng hơn và tiếp xúc sớm với hệ vi sinh vật có lợi từ mẹ, qua đó tăng cường miễn dịch. "Những điều này đã được y học bằng chứng khẳng định, không phải lời khuyên cảm tính", bác sĩ Ánh nói.

Trong khi đó, mổ lấy thai, dù đã trở thành phẫu thuật phổ biến, vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ như chảy máu, nhiễm trùng, tổn thương các cơ quan lân cận, dính ổ bụng, thuyên tắc mạch ối… Đối với trẻ, sinh mổ làm tăng nguy cơ suy hô hấp, chậm thích nghi với môi trường bên ngoài.

Sản phụ mất con vì chọn ngày đẹp để sinh mổ

Trẻ sơ sinh được mổ lấy thai ở tuần 37 theo yêu cầu của gia đình để "chọn ngày giờ đẹp". Ngay sau sinh, trẻ có biểu hiện suy hô hấp, phải thở oxy và chuyển viện khẩn cấp.