20 năm trước, ông Nguyễn Ngọc Anh Tuấn thi đậu vào Trường đại học Dầu khí Việt Nam - một chuyên ngành hứa hẹn công việc ổn định thời bấy giờ. Nhưng rồi ông Tuấn đã quyết định lựa chọn con đường thể thao khi theo học tại Trường đại học Thể dục thể thao (Bắc Ninh) vì đam mê.

Bỏ ngành "hot", theo đuổi đam mê

"Học đại học thể dục thể thao ra rồi làm gì?" là câu hỏi có thể làm trăn trở nhiều VĐV. Đa số chọn con đường huấn luyện hoặc công tác quản lý trong ngành thể thao. Và có một số ít đi theo con đường y sinh học vốn luôn thiếu người tài, ông Nguyễn Ngọc Anh Tuấn là một trong số đó.

Sau 20 năm, ông Tuấn có bằng thạc sĩ y học thể thao và tiến sĩ chuyên ngành hồi phục thể thao. Ở Việt Nam, số lượng những người học chuyên sâu về lĩnh vực y học, hồi phục thể thao như ông Tuấn có thể đếm trên đầu ngón tay.

Cơ duyên đặc biệt đến với ông Tuấn khi bước vào năm 2 đại học. Ông được cấp suất du học đi Trung Quốc, để rồi từ đó có cơ hội tiếp cận với nền tảng y học thể thao của một trong những cường quốc hàng đầu thế giới.

Để cạnh tranh sòng phẳng với Mỹ tại các kỳ Olympic, Trung Quốc có một hệ thống khoa học thể thao chẳng kém cạnh gì các nước phương Tây. Và so ra, người Trung Quốc lại gần gũi Việt Nam về thể trạng, tố chất, nên những gì ông Tuấn học được ở nền y học của Trung Quốc là cực kỳ quý báu.

"Cha tôi là trọng tài bóng đá. Mẹ tôi là VĐV bóng bàn. Vì vậy từ nhỏ môn gì tôi cũng chơi, rồi đam mê thể thao và chọn con đường này. Mảng y học thể thao rất rộng. Có thể trong một tập thể cùng đi với nhau sau đại học, nhưng mỗi người sẽ có quan điểm riêng, chọn con đường riêng của mình. Và khi đó còn chịu sự ảnh hưởng bởi giáo sư hướng dẫn.

Giáo sư hướng dẫn cho tôi là bác sĩ đội tuyển bóng rổ và bóng chày Trung Quốc. Quan điểm của ông ấy là vận động trị liệu và tôi thấy rất hợp ý. Một số bạn khác có thể đi về nghiên cứu, điện tâm đồ hay nội khoa. Đây là chuyện bình thường trong y học vì một người không thể làm tất cả mọi thứ được.

Ở Việt Nam, do điều kiện chưa phát triển nhiều nên bác sĩ có thể phải kiêm thêm nhiều công việc khác", ông Tuấn chia sẻ về con đường y học thể thao mà mình chọn.

Sau nhiều năm miệt mài đào sâu con đường y học và phục hồi thể thao, ông Tuấn trở thành một cái tên uy tín để không ít VĐV đỉnh cao của Việt Nam tìm tới mỗi khi chấn thương. Ngoài ra, ông còn là giảng viên của Trường ĐH Thể dục thể thao.

Công việc "2 trong 1"

Các trung tâm thuộc hệ thống thể thao đỉnh cao của Việt Nam hiện tại cũng có nhiều nhân viên trong lĩnh vực y học thể thao xuất thân là VĐV. Chẳng hạn chị Lê Trần Thủy Tiên, từng học ở khoa y sinh thuộc Trường đại học TDTT TP.HCM, hiện đang làm việc cho Phòng Khoa học và Y học thể thao (thuộc Trung tâm Huấn luyện và thi đấu TDTT TP.HCM, quận 11).

Chị Tiên chia sẻ: "Khi học ở trường, tôi được dạy nhiều kiến thức liên quan đến y học, giải phẫu học... Nhờ đó mà quá trình đào tạo để làm việc tại Phòng Khoa học và Y học thể thao của tôi không mất quá nhiều thời gian". Thủy Tiên cũng là "con nhà nòi" khi có bố từng làm bác sĩ trong lĩnh vực y học thể thao.

Một trường hợp khác là Tăng Quý Minh, từng học tại Trường đại học Sư phạm TDTT TP.HCM. Trước đây, Minh là VĐV bóng ném rồi chuyển sang làm HLV. Hiện tại, Tăng Quý Minh là HLV của đội bóng ném U18 và U20 TP.HCM. Đồng thời, anh còn làm thêm công việc HLV thể lực tại Phòng Khoa học và Y học thể thao.

Làm song song hai việc mang lại nhiều lợi ích cho Minh, như chính anh chia sẻ: "Từng tập luyện, thi đấu và giờ là HLV nên tôi hiểu cảm giác chấn thương là như thế nào. Nhờ đó, tôi có thể đồng cảm và đưa ra những bài tập phù hợp, giúp VĐV hồi phục sau chấn thương. Ngược lại, những kiến thức về khoa học, y học thể thao bổ trợ cho công tác huấn luyện, giúp tôi nhận ra những nguy cơ chấn thương của VĐV".

Nếu như Phòng Khoa học và Y học thể thao chú trọng vào việc phòng ngừa và phục hồi thì Trung tâm hồi phục trực thuộc Trung tâm Huấn luyện thể thao quốc gia TP.HCM (gọi tắt là Trung tâm 2, TP Thủ Đức) lại hỗ trợ thêm cho VĐV ở giai đoạn điều trị.

Do là nơi tập luyện, sinh hoạt của các VĐV quốc gia nên Trung tâm hồi phục cũng được mở ra để phục vụ nhóm VĐV này. Cơ sở này được mở ra cách đây khoảng 2 năm, dưới sự hợp tác cùng Bệnh viện Quân y 175. Gần như mọi trang thiết bị của Trung tâm hồi phục là do bệnh viện cung cấp.

Vốn là dân thể thao, phải theo đuổi công việc nặng tính chuyên môn chẳng dễ dàng gì, nhưng những người như Quý Minh và Thủy Tiên vẫn luôn vui vẻ, tích cực với công việc của mình. Vì với họ, đó là một công việc "2 trong 1", vừa đầy tính đam mê vừa tận dụng được những kinh nghiệm quý giá tích lũy trên sân đấu thể thao.

Chấn thương thể thao, điều không thể lơ là - Kỳ 2: Y học thể thao Việt Nam đang ở đâu?

Chấn thương có thể đến với bất cứ ai, chơi môn thể thao nào từ chạy bộ, đá bóng, bơi lội, võ thuật... Tập golf cũng có thể làm gãy xương sườn.