Một số sai sót trong sách Đạo mộ bút ký và tập sách Đạo mộ bút ký (trái) đã được phát hành ở Việt Nam có những chi tiết vi phạm đến cách hiểu về chủ quyền Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam - Ảnh: V.V.Tuân

Cuốn Đạo mộ bút ký do Công ty Bách Việt ấn hành. 

Nếu xét về nội dung, sách Đạo mộ bút ký có chi tiết vi phạm đến cách hiểu về chủ quyền Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Mức độ nghiêm trọng của vấn đề được thể hiện qua công văn của Cục Xuất bản yêu cầu sở thông tin - truyền thông các tỉnh, thành thu hồi cuốn sách này, trong đó cục lưu ý cụ thể đoạn văn bị xem là vi phạm:

“Tại trang 267 có chi tiết: Kế hoạch của bọn họ là bắt đầu tìm kiếm từ khu vực đảo Tiên Nữ ở gần nhất, rồi đến đảo Hà Giải bổ sung vật tư, tiếp đến ba khu vực ở cụm đảo Thất Liên, giữa đường chỉ được dừng lại không quá nửa giờ”.

Chính từ chi tiết này, nhà nghiên cứu Phạm Hoàng Quân cho rằng: “Một trong những nguyên nhân dẫn đến sai sót trong khâu đọc, biên tập sách ở Việt Nam là cán bộ, biên tập viên các đơn vị xuất bản không nắm hết tên gọi của Trung Quốc đối với các đảo ở biển Đông.

Do đó, khi gặp các địa danh / tên đảo do người Trung Quốc đặt tên nhưng hiện thuộc chủ quyền Việt Nam, thì người biên tập đã không nhận ra, như trường hợp “cụm đảo Thất Liên” được nêu trong sách Đạo mộ bút ký là một minh chứng.

Ông Quân cho biết từ nhiều năm trước, ông đã bắt tay nghiên cứu lịch sử về việc Trung Quốc đặt tên các đảo ở biển Đông. Theo ông, trong lịch sử, cả hai chính quyền Trung Hoa dân quốc và Cộng hòa nhân dân Trung Hoa đều từng công bố danh sách các đảo ở biển Đông (họ gọi là Nam Hải).

Cụ thể chính quyền Trung Hoa dân quốc có hai lần công bố đáng chú ý là vào năm 1935 và năm 1947, chính quyền Cộng hòa nhân dân Trung Hoa công bố danh sách hồi năm 1983. Tổng cộng các tên đảo mà Trung Quốc đặt cho các đảo ở biển Đông lên đến 287 địa danh.

Tập sách Đạo mộ bút ký đã được phát hành ở Việt Nam có những chi tiết vi phạm đến cách hiểu về chủ quyền Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam - Ảnh: V.V.Tuân

Thực tế này đặt ra một vấn đề: việc phổ biến hệ thống tên gọi các đảo theo cách đặt tên của Trung Quốc kèm theo tên Việt Nam (hoặc tên gọi của Philippines, Malaysia... để tiện tra cứu và nhận diện) cho công chúng và những người làm các ngành nghề liên quan đến thư tịch, sách vở, xuất bản phẩm... là rất cần thiết. Bởi nếu không, tình trạng kiểu như sách Đạo mộ bút ký rất có thể sẽ lặp lại trong tương lai chỉ do phía Việt Nam không nắm cách gọi tên đảo của phía Trung Quốc.

Ông Phạm Hoàng Quân cũng cho biết hiện ông đang hoàn tất công trình Khảo luận về địa danh “Các đảo Nam Hải” trong thư tịch Trung Quốc, trong đó có một bảng kê đối chiếu tên gọi các đảo tại biển Đông do Trung Quốc đặt trong các năm 1935, 1947, 1983, bên cạnh là tên gọi của Việt Nam, tên quốc tế và các nước liên quan (nếu có).

Bảng kê này sẽ có tác dụng cập nhật thông tin, giúp mọi người nắm được hệ thống tên gọi các đảo tại biển Đông do Trung Quốc đặt và sử dụng trong các tài liệu, sách vở của họ.

Nắm rõ các tên gọi này, phía Việt Nam sẽ dễ nhận ra các nội dung liên quan đến chủ quyền biển đảo mà Trung Quốc đề cập trên các phương tiện truyền thông và ấn phẩm. 

Ông Quân cũng bày tỏ sự mong muốn được phối hợp với một cơ quan nhà nước thuộc chuyên ngành này để công trình kê cứu đối chiếu tên gọi các đảo được toàn diện và chính thống. Sau đó có thể xuất bản, phát hành rộng rãi cho mọi người cùng tham khảo.