Người kinh doanh bất động sản nhỏ lẻ không phải lập doanh nghiệp

Trong dự thảo lần 2 nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản, được đăng tải trên cổng thông tin của Bộ Xây dựng ngày 5-3, Bộ Xây dựng đã chính thức bỏ đề xuất quy định mỗi cá nhân kinh doanh bất động sản chỉ được bán, cho thuê, cho thuê mua từ 3-5 căn nhà trong 1 năm.

Theo đó, điều kiện đối với cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ sẽ theo quy định tại khoản 3, điều 9 Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15, không phải thành lập doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, thực hiện giao dịch theo pháp luật về dân sự, pháp luật về công chứng và phải kê khai nộp thuế theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, tổ chức, cá nhân bán nhà ở, công trình xây dựng, phần diện tích sàn xây dựng trong công trình xây dựng không nhằm mục đích kinh doanh theo quy định tại khoản 4, điều 9 Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15.

Cụ thể, tổ chức, cá nhân bán nhà ở, công trình xây dựng, phần diện tích sàn xây dựng trong công trình xây dựng không nhằm mục đích kinh doanh hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở, công trình xây dựng, phần diện tích sàn xây dựng trong công trình xây dựng dưới mức quy mô nhỏ thì không phải tuân thủ các quy định của Luật Kinh doanh bất động sản nhưng phải kê khai nộp thuế theo quy định của pháp luật.

Lo ngại vi phạm quyền tự do kinh doanh

Trước đó, trong bản dự thảo lần 2 nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) đã đề xuất 3 phương án quy định điều kiện đối với cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ và đối với tổ chức, cá nhân bán nhà ở, công trình xây dựng, phần diện tích sàn trong công trình xây dựng không nhằm mục đích kinh doanh.

Phương án 1 đề xuất quy định cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ bao gồm: cá nhân bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua nhà ở có sẵn, nhà ở hình thành trong tương lai từ 3-5 nhà ở hoặc 3-5 căn hộ chung cư, trong 1 năm.

Cá nhân bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua công trình xây dựng có sẵn, công trình xây dựng hình thành trong tương lai từ 5-10 công trình xây dựng hoặc 5-10 phần diện tích sàn trong công trình xây dựng, trong 1 năm.

Phương án 2 đề xuất quy định cá nhân bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua bất động sản thuộc quyền sở hữu, quyền sử dụng theo quy định có diện tích từ 1.000 - 2.000m² đối với đất tại khu vực đô thị; từ 3.000 - 5.000m2 đất tại khu vực nông thôn; từ 1.000 - 2.000m² sàn xây dựng đối với nhà ở, công trình hỗn hợp có nhà ở; từ 3.000m² - 5.000m² sàn xây dựng đối với công trình xây dựng không có nhà ở.

Phương án 3, cá nhân đầu tư xây dựng nhà ở riêng lẻ từ 2 tầng trở lên và có quy mô dưới 20 căn hộ theo quy định tại khoản 3, điều 57, Luật Nhà ở 2023.

Cá nhân bán, cho thuê nhà ở có nguồn gốc từ nhận thừa kế hoặc nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà đại đoàn kết mà cá nhân được các bên trao tặng.

Các đề xuất này của Bộ Xây dựng đã gặp phải những ý kiến trái chiều trên báo chí, dư luận xã hội.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online cuối ngày 4-3, một lãnh đạo Bộ Xây dựng thừa nhận quy định điều kiện mỗi cá nhân chỉ được bán từ 3-5 căn nhà trong 1 năm khiến có những ý kiến cho rằng sẽ vi phạm quyền tự do kinh doanh của người dân. Ông cho biết đã yêu cầu Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản bỏ quy định này.

Theo luật sư Trương Anh Tú, chủ tịch Công ty TAT Law firm, giới hạn số lượng bất động sản mà cá nhân kinh doanh quy mô nhỏ được phép giao dịch trong một năm là một bước quan trọng để ngăn chặn sự tích tụ quá mức, đặc biệt là từ những cá nhân không thành lập doanh nghiệp kinh doanh bất động sản.

Tuy nhiên, quy định này cũng đặt ra những lo ngại về tự do kinh doanh và sáng tạo của các cá nhân trong lĩnh vực bất động sản, đặc biệt là những người có nhu cầu đầu tư lớn.

Bên cạnh đó, việc giới hạn số lượng giao dịch có thể đẩy một bộ phận người kinh doanh chuyển qua nhờ người đứng tên giúp, điều này sẽ tạo ra nguồn cơn cho các tranh chấp tương tự trường hợp Việt kiều nhờ người thân đứng tên thời gian qua, ông Tú nhấn mạnh.

Mỗi người chỉ được bán, cho thuê tối đa 5 căn nhà mỗi năm

Đó là đề xuất của Bộ Xây dựng với người kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ, có thể chỉ được bán, cho thuê 3-5 nhà, căn hộ trong một năm. Nếu vượt phải lập doanh nghiệp.