Chiến sĩ Vùng 4 Hải quân giúp người dân dựng lại nhà mới sau trận mưa lũ lịch sử vừa qua tại Khánh Hòa - Ảnh: NGUYỄN HOÀNG
Trong số đó, không ít người phải gác lại niềm riêng để thực thi mệnh lệnh dù hậu phương nơi quê nhà cũng chìm ngập trong lũ dữ.
Gác lại niềm riêng lao vào chiến dịch
Những ngày cuối năm 2025, tại những nơi tâm bão, tâm lũ dữ vừa quét qua, những ngôi nhà đổ nát, hoang tàn đã được dọn dẹp sạch sẽ. Trên nền móng vỡ vụn, bàn tay người lính đổ lại móng mới, dựng trụ bê tông, xây lên bức tường gạch, lợp những mái nhà mới.
Căn nhà cấp 4 rộng hơn 80m2 của ông Hồ Văn Rạng (50 tuổi), ở thôn An Hành Tây, xã Phù Cát (Gia Lai, thuộc Bình Định cũ), hiện đã dựng xong 4 bức tường. Trên gác mái, nhóm chiến sĩ Lữ đoàn 7 bộ binh, Quân đoàn 34 xoay xở gác thanh đòn dông gỗ to nặng lên dàn mái.
Mồ hôi lấm tấm chảy trên gương mặt những thợ xây áo rằn ri lục quân ngay trong những ngày cuối năm rét lạnh. Bên dưới, hệ vi kèo gỗ đã chuẩn bị từ trước, chỉ cần gác xong khung đỡ sẽ được đưa lên đóng mái, lợp ngói. Ngôi nhà được xây dựng thần tốc đã gần sát tới thời điểm khánh thành, bàn giao cho gia đình 6 người nhà ông Rạng.
Xúc từng xẻng cát đổ vào máy trộn hồ, thượng úy Phạm Ngọc Quý - Đại đội phó Đại đội 5, Tiểu đoàn 3, Lữ đoàn 7 bộ binh - trông như thợ xây chính hiệu nếu không có bộ quân phục. Dù căn nhà của cha mẹ và vợ con ở quê tại xã Phú Hòa 1, Đắk Lắk (Phú Yên cũ) bị ngập nặng trong trận mưa lũ lịch sử ngày 20-11 vừa qua, nhưng hơn tháng nay anh chưa được về nhà.
"Bốn ngày sau trận lũ kinh hoàng, tôi không liên lạc được với gia đình vì mạng viễn thông tê liệt. Đến ngày thứ năm, tôi gọi được cho nhà hàng xóm, nghe báo tin cả gia đình già trẻ an toàn mới thở phào nhẹ nhõm.
Nhưng cha gọi ra báo nước ngập vào hơn 1,5m; mấy chiếc xe máy, tivi, tủ lạnh, giường tủ, chăn nệm, đồ đạc... đều ngâm nước hư hỏng hết, có cái bị lũ cuốn trôi đi đâu tìm hoài không thấy. Không nhờ cậy được ai, một mình cha quần quật suốt 5 ngày mới tạm dọn xong đống bùn đất. Dù thương cha mẹ lắm nhưng không giúp được gì vì đơn vị còn đang ứng cứu người dân", anh Quý chia sẻ.
Khi quê nhà còn chìm ngập trong cơn đại hồng thủy, đơn vị của anh Quý được lệnh cơ động ứng cứu người dân bị lũ quét tại lưu vực sông Ba ở xã Ia Tul, Gia Lai. Lũ rút, anh cùng đơn vị tiếp tục hành quân về phía đông Gia Lai tham gia giúp dân xây nhà trong "Chiến dịch Quang Trung". Chỉ nửa tháng từ lúc mở móng, những công trình đã gần hoàn thiện trong ánh mắt đầy biết ơn của gia chủ.
Anh Quý tâm sự rằng quân lệnh nặng tựa thái sơn, là người lính phải nghiêm chỉnh chấp hành dù niềm riêng còn ngổn ngang trăm mối chuyện nhà cửa, cha mẹ, vợ con. "Tôi suy nghĩ rằng đi giúp dân cũng là giúp mình, bởi nơi quê nhà đã có các đơn vị khác tham gia tái thiết làng mạc. Cha mẹ tôi bảo những ngày qua nhiều hội nhóm từ thiện tìm tới trao quà hỗ trợ, sẻ chia, lòng tôi lại thấy an tâm để lao vào nhiệm vụ", anh Quý nói.
Ông Nguyễn Thế Kiên (42 tuổi), trú xã Ngô Mây, Gia Lai, cùng bộ đội xây dựng lại ngôi nhà bị san phẳng sau trận lũ lịch sử - Ảnh: TẤN LỰC
Chữa lành mái nhà rách nát nơi tâm lũ Hòa Thịnh
Giữa những ngày mưa lạnh, trên vùng đất còn hằn sâu dấu tích thiên tai nơi tâm lũ xã Hòa Thịnh, Đắk Lắk (Phú Yên cũ), tiếng máy trộn bê tông, tiếng búa, xẻng xúc đất rộn ràng công trình xây nhà sau lũ.
Hơn 3 tuần từ khi triển khai chiến dịch, không khí thi công gấp rút lan tỏa khắp các thôn, xóm cả ngày lẫn đêm. Nhiều cán bộ chiến sĩ ăn cơm dã chiến, nghỉ tại các lán trại dựng ngay cạnh công trình, bám trụ không rời nửa bước.
Hơn 20 ngày lăn lộn trên công trình tại thôn Mỹ Điền (xã Hòa Thịnh), trung tá Phạm Văn Thực - Phó tham mưu trưởng Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực 3 Ea Súp (Bộ Tư lệnh Quân khu 5) - nói các công trình do đơn vị phụ trách đến nay gần như hoàn thiện phần thô, chỉ còn cất nóc nhà.
"Dự kiến ngày 4-1-2026, chúng tôi sẽ bàn giao 2 căn nhà đầu tiên, sớm hơn 3 tuần so với kế hoạch. Mấy hôm nay mưa liên tục, anh em căng bạt che chắn để thi công xuyên suốt, không gián đoạn một giờ nào cả.
Ngoài việc thi công theo các mẫu nhà chống lũ do người dân chọn, chúng tôi xây thêm các hạng mục như lát sân, bồn hoa, nhà vệ sinh... để căn nhà mới không chỉ vững chắc mà còn đảm bảo thẩm mỹ", trung tá Thực nói.
Nhìn căn nhà mới dần thành hình, gia đình bà Phạm Thị Liễu (57 tuổi), trú thôn Mỹ Điền, xúc động và mừng rỡ. Căn nhà của bà nằm giữa đồng, không chống chọi nổi sóng dữ. Nếu không có bàn tay bộ đội, Tết này cả gia đình bà chưa biết sẽ ở đâu.
"Anh em bộ đội trẻ làm việc rất chăm chỉ và nhiệt tình, đi sớm về khuya, có những hôm tăng ca đến tối mịt, ai nấy đều lấm lem bùn đất nhưng vẫn tràn đầy nhiệt huyết, vui vẻ. Không ngờ rằng chưa đầy một tháng mà bộ đội đã xây gần xong căn nhà rồi, anh em làm việc thực sự thần tốc", bà Liễu chia sẻ.
Ông Phương Văn Lành, Bí thư Đảng ủy xã Hòa Thịnh, thông tin tại xã có 17 đơn vị quân đội đang giúp dân xây nhà với quân số hơn 1.300 người. Tới nay đã khởi công 113/117 căn nhà. Nhiều ngôi nhà đã gần như hoàn thiện phần thô, lợp mái nhờ nỗ lực rất lớn của các đơn vị quân đội.
Không riêng xã Hòa Thịnh, ở các địa phương rốn lũ Phú Yên cũ như xã Tây Hòa, Hòa Xuân, Tuy An Đông, phường Đông Hòa, phường Sông Cầu... nơi nào có nhà dân cần xây mới hoặc sửa chữa đều có sự hiện diện của bộ đội. Rất nhiều ngôi nhà đang được lợp mái và hoàn thiện để chắc chắn bà con có nhà trước Tết.
Để không còn thao thức mỗi đêm nghe tin lũ về
Tại Khánh Hòa, ngay sau khi "Chiến dịch Quang Trung" phát động, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Khánh Hòa đồng loạt ra quân với quyết tâm cao nhất. Ngôi nhà cũ bị sập hoàn toàn trong đợt lũ vừa qua, những ngày này ông Lê Văn Quốc (43 tuổi), trú phường Nam Nha Trang, tất bật cùng hơn chục cán bộ chiến sĩ Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực 2 - Diên Khánh xây dựng lại tổ ấm mới. Mái nhà mới của ông Quốc đã gần hoàn thiện và mỗi viên gạch đều chất chứa tình cảm của những người lính không ngại gian khổ.
"Nhà bị sập, đồ đạc theo nước lũ ra đi, nay quân đội hỗ trợ xây dựng lại nhà mới tôi mừng lắm. Có nơi an cư, gia đình mới yên tâm làm ăn, không còn thao thức mỗi khi nghe mưa lũ về", ông Quốc nói.
Đại tá Trần Tấn Cường, Phó chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Khánh Hòa, cho biết tất cả cán bộ chiến sĩ tham gia chiến dịch đều đặt quyết tâm cao nhất để nỗ lực bàn giao nhà sớm nhất cho bà con, tất cả vì người dân. Nhiều cán bộ chiến sĩ đã gác lại những niềm riêng, công việc gia đình để toàn tâm toàn ý phục vụ người dân. Bên cạnh đó, bà con mỗi người một tay hỗ trợ bộ đội hết mình trong việc lo cơm nước.
"Đến nay toàn bộ 70 căn nhà được giao cho các đơn vị phụ trách xây dựng đều đã được khởi công, tiến độ đang đáp ứng đúng như yêu cầu đặt ra, một số căn đang ở giai đoạn hoàn thiện", đại tá Cường cho hay.
Đau trước mất mát của đồng bào
Tại xã Ngô Mây (Gia Lai), gần 100 cán bộ chiến sĩ Trường Quân sự Quân đoàn 34 cũng hối hả thi đua thần tốc dựng lại mái nhà cho dân. Trung úy quân y Đặng Văn Hải lăn lộn giúp đỡ xây dựng 2 ngôi nhà tại xã này và tới nay 2 công trình đã tới công đoạn tô tường. Từ hôm bão số 13 tới nay, đơn vị của anh gần như không có ngày nghỉ vì những nhiệm vụ giúp dân liên tục kéo dài.
"Hôm bão vào căn nhà cha mẹ ở An Nhơn bị gió thổi tốc một phần mái tôn, tôi phải nhờ anh em giúp dựng lại vì còn đang cùng hành quân với đơn vị. Dù gia đình có thiệt hại trong bão lũ nhưng so với mất mát quá lớn của bà con những nơi đã đi qua không là gì cả. Nhiều gia đình gần như mất trắng nhà cửa, tài sản tích cóp nhiều năm chỉ trong một đêm, có người mất cả cha mẹ, con cái mãi mãi. Dù ý chí người lính được tôi rèn sắt đá cỡ nào đi nữa cũng phải rơi lệ trước mất mát của đồng bào", trung úy Hải tâm sự.
Chiến sĩ Trường Quân sự Quân đoàn 34 dựng lại ngôi nhà cho người dân xã Ngô Mây, Gia Lai - Ảnh: TẤN LỰC
Sau cứu dân là xây nhà cho dân
Những giờ phút căng thẳng nhất trong đợt lũ lịch sử tại Đắk Lắk, Khánh Hòa, Gia Lai... đâu cũng có sự hiện diện của bộ đội. Trong mênh mông chới với giữa nước lụt, những chiếc xuồng vội vã cõng áo phao lao đi các hướng bất kể ngày hay đêm, giờ giấc, hiểm nguy. Nhờ vậy, thiệt hại về người và của được giảm thiểu ở mức thấp nhất.
Nhớ lại đỉnh điểm lũ lịch sử, Phó chủ tịch UBND xã Tuy An Đông (Đắk Lắk) Cao Thái Nhân nói nếu không có sự dấn thân, quên mình của bộ đội thì số dân chết trong lũ ở xã này có thể còn nhiều hơn.
Theo ông Nhân, đêm 19-11 nước từ sông tràn vào ngập gần như toàn xã. 18 dân quân cùng bộ đội của Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực 1 - Sông Cầu trực chiến liên tục nhận được lời kêu cứu.
"Dù đêm tối, nước chảy xiết nhưng anh em chiến sĩ quyết tâm lao đi giữa mưa gió, đêm tối. Chỉ trong một đêm, các anh cứu được hơn 200 bà con thoát ra khỏi vùng nguy hiểm", ông Nhân nói.
Tại Khánh Hòa, trong lũ lịch sử, những chiến sĩ Học viện Hải quân có mặt tại nhiều điểm ngập sâu, nước chảy xiết phối hợp với lực lượng địa phương sơ tán người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, đưa nhu yếu phẩm đến từng khu nhà bị chia cắt.
Trong đêm 19-11, trung tá Hà Huy Tứ - Ban Tuyên huấn, Phòng Chính trị, Học viện Hải quân - là người trực tiếp nhảy xuống dòng nước lũ đang chảy xiết để cứu một cháu bé suýt bị lũ cuốn trôi tại xã Suối Hiệp.
"Khoảnh khắc sinh tử ấy chỉ tính bằng giây", trung tá Tứ nhớ lại. Trong những ngày kinh hoàng ấy, đơn vị của anh cũng đưa xuồng giải cứu nhiều phụ nữ mang thai bị cô lập trong vùng lũ đến khu vực an toàn.
Những ngày đầu tháng 12, những ngôi làng chưa khô vết bùn đã thấy từng đoàn xe quân sự đưa trang thiết bị, bộ đội tới đổ quân xây nhà.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong "Chiến dịch Quang Trung", có 1.635 nhà hư hại trên 70% do mưa bão được xây mới. Trong đó Đà Nẵng 146, Gia Lai 674, Đắk Lắk 639, Khánh Hòa 89 và một số tỉnh khác. Ngoài ra số nhà ở hư hỏng phải sửa chữa là 39.461 nhà. Các tỉnh có chính sách hỗ trợ tiền giúp dân xây nhà mới từ 60 - 170 triệu đồng với mỗi nhà bị sập.
"Những việc bình thường và trách nhiệm của người lính"
Thiếu tá Nguyễn Khắc Khiên bế em bé đứng trên mái nhà giữa bốn bề nước lũ - Ảnh: ĐỨC THẮNG
Trong trận mưa lũ lịch sử tại Phú Yên cũ (nay là Đắk Lắk), hình ảnh một chiến sĩ ôm em bé đứng trên mái nhà giữa biển nước đã khiến nhiều người xúc động. Người trong bức ảnh là thiếu tá Nguyễn Khắc Khiên - Trợ lý tác huấn Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực 6 - Tuy Hòa (Bộ Tư lệnh Quân khu 5).
Đội cứu hộ gồm thiếu tá Khiên làm nhiệm vụ chỉ huy ca nô, thiếu tá Nguyễn Đức Thắng làm nhiệm vụ lái ca nô và thiếu tá Trương Minh Cảnh cứu hộ. Em bé cùng gia đình ở thôn Phú Mỹ, xã Hòa Thịnh được cứu vào sáng 20-11.
Ít ai biết vào tối 19-11, ca nô chở thiếu tá Khiên và hai đồng đội đã bị lật khi xuất phát làm nhiệm vụ do nước lũ chảy xiết. "Lúc đó tôi và hai đồng đội nhảy xuống nước, nhưng tôi bị kẹt giữa ca nô và xe múc, rất may có mặc áo phao và được đồng đội hỗ trợ thoát ra, nếu không tôi không biết chuyện gì đã xảy ra", anh Khiên kể.
Anh cho hay lúc tiếp cận hộ gia đình em bé gồm có bé và mẹ cùng hai ông bà. Họ ngồi trên xà nhà cả đêm do nước lũ dâng cao nên các chiến sĩ phải dùng rựa trổ ngói đưa người ra. "Người chụp tấm ảnh này là thiếu tá Thắng, chủ yếu là để báo về đơn vị để nắm tình hình là chúng tôi vẫn an toàn, sau đó chúng tôi mất thông tin liên lạc hoàn toàn nhưng vẫn thực hiện việc cứu người dân cho đến khi nước rút", anh Khiên nhớ lại.
Do ca nô công suất thấp, các anh phải men theo nhà dân và trường học để tránh dòng nước xiết, đồng thời chở theo người dân địa phương dẫn đường để xác định những căn nhà còn người mắc kẹt bên trong.
Trong những ngày lũ dữ, nhà mẹ ruột 70 tuổi của thiếu tá Khiên tại thôn Phú Hữu, xã Hòa Thịnh cũng bị ngập nặng nhưng anh không thể về hay liên lạc. "Tôi vừa làm nhiệm vụ vừa lo cho mẹ. May mắn bà con đã dùng sõng (ghe nhỏ) đưa mẹ tôi đến nơi cao, tôi rất biết ơn nghĩa tình xóm làng trong lúc hoạn nạn", anh chia sẻ.
Hiện tại anh Khiên đang làm nhiệm vụ theo dõi việc thực hiện "Chiến dịch Quang Trung" của đơn vị gồm xây mới, sửa chữa nhà và nạo vét kênh mương. "Những việc này là việc làm bình thường và là trách nhiệm của người lính", anh nói.
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận