Ngày 6-8, nhóm nghiên cứu Đại học Stanford (Mỹ) công bố phân tích lại một công trình khoa học đăng trên tạp chí khoa học Nature vào tháng 4-2024, kết luận rằng tác động kinh tế của biến đổi khí hậu có thể chỉ bằng một phần ba so với con số 62% GDP sụt giảm mà nhóm nghiên cứu đến từ Viện Nghiên cứu tác động khí hậu Potsdam (PIK) của Đức đưa ra.

Nguyên nhân là sai lệch dữ liệu từ Uzbekistan đã làm kết quả ban đầu phóng đại. Phía Nature cho biết đang xem xét lại các dữ liệu, thông tin và sẽ sớm thông báo.

Nghi vấn về dữ liệu

Nhà khoa học khí hậu Maximilian Kotz và cộng sự tại PIK đã công bố nghiên cứu ban đầu vào tháng 4-2024, sử dụng dữ liệu từ 83 quốc gia để đánh giá tác động của thay đổi nhiệt độ và lượng mưa đến tăng trưởng kinh tế.

Bài báo nhanh chóng trở thành nghiên cứu khí hậu được trích dẫn nhiều thứ hai trong năm 2024, theo trang web về khoa học và biến đổi khí hậu Carbon Brief (Anh). 

Đồng thời, bài báo này cũng ảnh hưởng đến chính sách của Ngân hàng Thế giới, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Chính phủ liên bang Mỹ và nhiều tổ chức khác.

Tuy nhiên, con số 62% GDP bị sụt giảm vào năm 2100 dưới kịch bản phát thải cao đã gây nghi ngờ.

“Hầu hết mọi người đều cho rằng 20% đã là rất lớn, nên con số này khiến chúng tôi phải chú ý”, nhà khoa học kiêm kinh tế học Solomon Hsiang, đồng tác giả của bản phân tích lại bài báo, nói với AFP hôm 5-8 vừa qua.

Khi cố gắng lặp lại kết quả, nhóm nghiên cứu của Đại học Stanford phát hiện bất thường nghiêm trọng liên quan đến dữ liệu Uzbekistan, theo Hãng tin AFP.

Số liệu tăng trưởng cấp tỉnh trong nghiên cứu Potsdam không khớp với số liệu quốc gia của Ngân hàng Thế giới cho cùng giai đoạn. Khi loại Uzbekistan khỏi mô hình, kết quả thay đổi đáng kể.

Phản ứng của giới khoa học

Nhóm của ông Kotz thừa nhận có sai sót về phương pháp, bao gồm cả vấn đề tỉ giá hối đoái, và ngày 6-8 đã đăng tải phiên bản sửa, chưa được bình duyệt.

“Chúng tôi đang chờ quyết định tiếp theo từ phía Nature”, ông Kotz nói, đồng thời nhấn mạnh dù có tranh luận về phương pháp nghiên cứu ban đầu vẫn giữ nguyên kết luận rằng biến đổi khí hậu sẽ tác động mạnh đến kinh tế trong những thập kỷ tới.

Nhà nghiên cứu đến từ Đại học Stanford Solomon Hsiang cũng khẳng định ngay cả mức suy giảm thấp hơn vẫn đủ để biện minh cho đầu tư chống biến đổi khí hậu, vì nhiệt độ cao làm giảm năng suất, tăng rủi ro sức khỏe và hao mòn thiết bị, đặc biệt ở các nước nhiệt đới.

Tạp chí Nature cho biết đã cảnh báo về vấn đề dữ liệu từ tháng 11-2024 và hiện đang hoàn tất quy trình xem xét.

Vụ việc diễn ra giữa bối cảnh ngành khoa học khí hậu chịu áp lực từ chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump và sự lan truyền thông tin sai lệch về ngành này.

Dù vậy, ông Hsiang coi đây là ví dụ điển hình cho sức mạnh của khoa học, khi công trình nghiên cứu được kiểm chứng, sai sót được thừa nhận và sửa chữa minh bạch.

Nước Anh đối mặt nguy cơ hạn hán nghiêm trọng do biến đổi khí hậu

Nước Anh đang đối mặt nguy cơ hạn hán nghiêm trọng vào mùa hè 2025 nếu không sớm có lượng mưa lớn kỷ lục như năm 2012.