Năm 2024 đã được công bố là năm nóng nhất trong lịch sử, khi nhiệt độ toàn cầu và đại dương tăng cao bất thường.

Theo các nhà khoa học, các hiện tượng thời tiết cực đoan như những đợt nắng nóng chết người, lũ lụt, cháy rừng và bão là hệ quả từ sự nóng lên của Trái đất.

Giới khoa học cảnh báo thế giới đang bước vào một kỷ nguyên mới với những thảm họa như lũ lụt, bão, cháy rừng... chực chờ, xuất phát từ biến đổi khí hậu do con người gây ra.

Cháy rừng tàn phá hơn do biến đổi khí hậu

Tờ New York Times nhận định những trận "bão lửa" tàn phá Los Angeles - thành phố lớn thứ hai của nước Mỹ - là minh chứng cho thấy thời tiết cực đoan đang ngày càng khắc nghiệt và khó lường hơn.

Cháy rừng ở nam California diễn ra vào tháng 1, thời điểm đáng lẽ là mùa mưa, là điều vô cùng bất thường, tương tự là các cơn bão Helene và Milton càn quét hồi tháng 10.

Các đám cháy đang hoành hành ở Los Angeles là một trong những vụ cháy tàn khốc nhất lịch sử xứ cờ hoa. Tính đến cuối tuần, các đám cháy đã thiêu rụi hơn 14.000ha, hàng nghìn ngôi nhà, khiến ít nhất 11 người thiệt mạng, thiệt hại ước tính là 100 tỉ USD, theo AccuWeather.

Các nhà khoa học nhận định cháy rừng ở Los Angeles bị thúc đẩy bởi nhiều yếu tố liên quan đến thời tiết và ngày càng phổ biến khi Trái đất nóng lên.

Mùa đông năm ngoái, lượng mưa lớn tại nam California đã khiến thảm thực vật phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên ở hiện tại, giữa lúc thông thường là mùa mưa, Los Angeles lại đang phải đối mặt với hạn hán.

Nhiệt độ trong khu vực cũng cao hơn bình thường. Kết quả là cây cỏ mọc um tùm vào năm ngoái bị khô héo, trở thành củi khô sẵn sàng bắt lửa.

Sự kết hợp giữa nhiệt độ cao và khô hạn, mà các nhà khoa học cho rằng có liên quan đến biến đổi khí hậu, đã tạo thành "điều kiện lý tưởng" dẫn đến cháy.

"Cháy rừng vào mùa đông ở nam California đòi hỏi nhiều hiện tượng thời tiết và khí hậu cực đoan diễn ra cùng lúc. Nhiệt độ càng cao, các đám cháy càng dữ dội", nhà khoa học khí hậu Park Williams từ Đại học California giải thích.

Một yếu tố khác là gió Santa Ana mạnh, thổi từ Utah và Nevada về phía tây, mặc dù không thể liên kết trực tiếp với biến đổi khí hậu, đã góp phần khiến cháy rừng lan rộng với sức gió lên tới 160km/h, tương đương với một cơn bão cấp 2.

'Miếng mồi' tranh cãi chính trị

Thảm họa cháy rừng ở Los Angeles đã nhanh chóng trở thành đề tài cho những công kích mang tính chính trị.

Tổng thống đắc cử Donald Trump chỉ trích Thống đốc California Gavin Newsom, cáo buộc các quy định bảo vệ của bang và liên bang liên quan đến một loài cá bị đe dọa đã cản trở các nỗ lực chữa cháy do thiếu nước.

Trên mạng xã hội X, tỉ phú Elon Musk, một đồng minh của ông Trump, lại nói rằng rủi ro từ biến đổi khí hậu "là có thật nhưng chậm hơn nhiều so với những gì mà những người gieo hoang mang tuyên bố".

Ông Musk cho rằng mất mát chủ yếu là do "sự vô lý của các quy định quá mức" và "quản lý kém ở cấp bang và địa phương, dẫn đến thiếu nước".

Các nhà khoa học đã bác bỏ những tuyên bố đó, nhấn mạnh rằng khi con người tiếp tục làm nóng hành tinh bằng phát thải thì các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng phổ biến hơn.

Trong khi đó, người dân bị ảnh hưởng bởi cháy rừng lại bất mãn khi chứng kiến thảm họa bị "chính trị hóa".

Mỹ ban bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe ở bang California do cháy rừng

Hôm 10-1 (theo giờ địa phương), Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh Mỹ (HHS) đã ban bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng tại tiểu bang California để giải quyết những tác động sức khỏe do cháy rừng.